Μηνύματα «ενότητας» και «αλληλεγγύης», σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση δοκιμάζεται σκληρά, αλλά και μια «ευχάριστη έκπληξη», θα περιλαμβάνει η ετήσια ομιλία του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean Claude Juncker στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όλα προμηνύουν ότι θα είναι ίσως η πιο σημαντική ομιλία από το 2010 που καθιερώθηκε, καθώς ο πρόεδρος της Επιτροπής θα πρέπει να κάνει τον απολογισμό του δύσκολου έτους που πέρασε, να σχεδιάσει το επόμενο και στη συνέχεια να δεχθεί και να απαντήσει στην κριτική των 751 ευρωβουλευτών.
Στην περυσινή του ομιλία ο κ. Juncker αναφέρθηκε στην πρόκληση του προσφυγικού, μιλώντας στον νου αλλά και στην καρδιά των Ευρωπαίων και θυμίζοντας ότι κάποιος από την οικογένεια τους υπήρξε πρόσφυγας. Είχε ζητήσει να υιοθετηθεί η πρόταση της Κομισιόν για μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων και είχε τονίσει ότι το πρόβλημα δεν είναι η θρησκεία των προσφύγων. Θύμισε μάλιστα και τα λάθη της Ευρώπης στο παρελθόν όταν έκανε διαχωρισμό ανάμεσα σε Εβραίους, Χριστιανούς, Μουσουλμάνους.
Στην ομιλία του 2015 υποσχέθηκε ότι θα γίνει Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και ζήτησε την κινητοποίηση της ευρωπαϊκής διπλωματίας για την ειρήνευση στη Συρία και τη Λιβύη. Η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή είναι στη φάση της υλοποίησης. Η μετεγκατάσταση προχωράει αργά αλλά δεν έχει εγκαταλειφθεί.
Πριν ένα χρόνο οι Βρυξέλλες είχαν μπροστά τη διαπραγμάτευση με τη Βρετανία, που πέτυχε τελικά μια καλή συμφωνία τον Φεβρουάριο και τίποτα δεν προμήνυε το σαρωτικό αποτέλεσμα του Brexit που έφερε το δημοψήφισμα.
Νέα επιδείνωση της κοινωνικής πραγματικότητας προκάλεσαν και τα τρομοκρατικά χτυπήματα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Η οικονομική κρίση δεν έχει τελειώσει. Τα ελλείμματα και τα χρέη της Ευρώπης και κυρίως η ανεργία των νέων στοιχειώνουν το μέλλον και την προοπτική του μοναδικού εγχειρήματος, για το οποίο η Γηραιά Ήπειρος για 60 χρόνια ήταν υπερήφανη: Ειρήνη και ευημερία. Αυτά κλονίζονται και ένα ακόμη φάντασμα εμφανίζεται απειλητικά: Τα ακροδεξιά, τα ρατσιστικά, τα ξενοφοβικά κινήματα.
Ωστόσο, η ΕΕ τη χρονιά που πέρασε, παρά τη συσσώρευση και νέων προβλημάτων, άντεξε. Ο πρόεδρος Juncker πρέπει να δώσει τώρα μια προοπτική και μια ελπίδα.
Η Επίτροπος για τη Δικαιοσύνη Vera Jourova που επισκέφθηκε πριν τρεις μέρες την Αθήνα, είπε ότι από «τα συμφραζόμενα» της στάσης του Juncker μπορούμε να αντιληφθούμε τι θα πει σήμερα και πρόσθεσε ότι αυτή η ομιλία θα περιέχει μια «ευχάριστη έκπληξη».
Από τα «συμφραζόμενα» των τελευταίων μηνών, αντιλαμβανόμαστε ότι θα ζητήσει μια πιο χαλαρή εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αφού ήδη «αθωώθηκαν» από τις ποινές για τα ελλείμματά τους η Ισπανία και η Πορτογαλία ενώ για τη Γαλλία ο κ. Juncker κατηγορείται ότι «κάνει τα στραβά μάτια».
Στο πρόσφατο Κολέγιο των Επιτρόπων φέρεται επίσης να ζήτησε να εξαιρούνται από τον υπολογισμό των ελλειμμάτων και των χρεών οι δαπάνες για την Παιδεία και για κάποιες Δημόσιες Επενδύσεις. Παράλληλα ακούγεται το ενδεχόμενο να παραταθεί το Σχέδιο Juncker και να αυξηθούν οι πόροι του.
Οι δύο Επίτροποι που έχουν τα οικονομικά χαρτοφυλάκια Dombrovskis και Moscovici δείχνουν να διχάζονται με τον πρώτο να είναι υπέρ της αυστηρότερης τήρησης των κανόνων και τον δεύτερο να συναινεί στη χαλάρωση, αλλά φαίνεται ότι Schauble που διευθύνει την ορχήστρα έχει δώσει πράσινο φως, τουλάχιστον για την περίπτωση των ελλειμμάτων Ισπανίας και Πορτογαλίας.
Οι συμφωνίες έγιναν για να τηρούνται αλλά οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν και έκτακτες λύσεις και όπως είπε και στην περυσινή του ομιλία ο πρόεδρος της Επιτροπής «δεν είναι καιρός για συνηθισμένα πράγματα».
Η ομιλία για την Κατάσταση της Ένωσης, όπως αναφέρει επίσημα η Επιτροπή, εγκαινιάζει τον διάλογο με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τη διαμόρφωση του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής για το 2017, όπως εξάλλου προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας.
Η φετινή συζήτηση αναμένεται επίσης να συμβάλει στη Σύνοδο των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στην Μπρατισλάβα, που θα πραγματοποιηθεί στις 16 Σεπτεμβρίου 2016, για το μέλλον της Ευρώπης.
Επενδύσεις και ψηφιακή εποχή
Θα παρουσιάσει μία «θετική ατζέντα για τους 12 προσεχείς μήνες», «συγκεκριμένες προτάσεις», δήλωσε ο εκπρόσωπός του.
Ο Jean Claude Juncker θα παρουσιάσει τα σχέδια των Βρυξελλών για την ασφάλεια και την άμυνα, ένα από τα κεντρικά θέματα της συνόδου κορυφής της Μπρατισλάβα.
Όμως, η ψηφιακή οικονομία θα είναι επίσης ένα από τα κεντρικά θέματα της ομιλίας του, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να παρουσιάσει σήμερα το απόγευμα δύο σημαντικά μεταρρυθμιστικά σχέδια, το ένα για τις τηλεπικοινωνίες και το άλλο για τα πνευματικά δικαιώματα.
Δεύτερο δυνατό σημείο: η επέκταση πέραν του 2018 του προγράμματος επενδύσεων που φέρει το όνομα του Jean Claude Juncker και ξεκίνησε το 2014 για να ενισχύσει την ανάπτυξη, με έναν στόχο πολύ μεγαλύτερο από τα 315 δισεκατομμύρια ευρώ που προβλέπονταν αρχικά. Θα απευθύνεται, σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, στη νεολαία, το μεγάλο θύμα της ανεργίας στην Ένωση.
Θα παρουσιασθεί επίσης ένα νέο πρόγραμμα συμπληρωματικό στο «σχέδιο Juncker», που θα κατευθύνεται προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, κυρίως της Αφρικής, με στόχο την αντιμετώπιση της μετανάστευσης στη ρίζα της.
Οι ευρωβουλευτές αναμένουν να ακούσουν επίσης από τον πρόεδρο της Επιτροπής κάτι για την φοροδιαφυγή, έπειτα από την απόφαση της Κομισιόν για την Apple.
«Είδαμε το καλύτερο πρόσωπο της Επιτροπής», δήλωσε ο Φιλίπ Λαμπέρ, συμπροδρεύων της ομάδας των Πρασίνων. «Αυτή είναι η Ευρώπη που θέλουν οι πολίτες...η Ευρώπη που μπορεί να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη τους», δήλωσε ο Gianni Pittella.
Απέναντι στα μηνύματα ενότητας που θέλει να στείλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η διαίρεση ανάμεσα στα κράτη μέλη αποτελεί ωστόσο πραγματικότητα. Πρόσφατες εκδηλώσεις αυτής της διαίρεσης, η χθεσινή πρόταση του υπουργού Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Jean Asselborn για τον αποκλεισμό της Ουγγαρίας από την Ένωση για παραβίαση των ευρωπαϊκών αρχών, αλλά και η κοινή στάση των χωρών της ομάδας του Visegrad που προωθούν μία μεταρρύθμιση της Ένωσης που θα περιλαμβάνει την ενίσχυση του ρόλου των εθνικών θεσμών εις βάρος του φεντεραλιστικού μοντέλου διακυβέρνησης.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ