Χωρίς αποτέλεσμα ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής, με επίκεντρο το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και το Σχέδιο Ανάκαμψης της Κομισιόν. Τα βασικά στρατόπεδα παρέμειναν στις θέσεις τους, παρά τις πιέσεις Γερμανίας και Γαλλίας για συμβιβασμό. Αντέδρασαν οι ανατολικές χώρες στην άντληση πόρων μέσω αύξησης του φόρου ρύπων.
Σαρλ Μισέλ: «Χρειαζόμαστε συμφωνία το συντομότερο δυνατόν»
«Περνάμε σε νέα φάση: αυτή της διαπραγμάτευσης» είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λίγο μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής. Ο Σαρλ Μισέλ υπογράμμισε ότι δεσμεύεται «να ξεκινήσουν πραγματικές διαπραγματεύσεις» ενώ ανέφερε ότι η επόμενη Σύνοδος με φυσική παρουσία θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Ιουλίου με φυσική παρουσία. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Μισέλ, υπάρχει ανάγκη για συμπαγείς προτάσεις πριν από την επόμενη Σύνοδο των 27.
Στις δικές της δηλώσεις, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, έκανε λόγο για «θετικό κλίμα» και εστίασε «στη σοβαρότητα αυτής της κρίσης» τονίζοντας ότι το Σχέδιο Ανάκαμψης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι «ένα φιλόδοξο σχέδιο».
Επιπλέον, οι δύο ηγέτες, ενημέρωσαν τους Ευρωπαίους ηγέτες για τις συνομιλίες που είχαν την περασμένη εβδομάδα με τον Βρετανό πρωθυπουργό σχετικά με το Brexit. Όπως ανέφερε ο Σαρλ Μισέλ υπάρχει η δέσμευση για συμφωνία (για το Brexit), αλλά «όχι με κάθε κόστος».
Αν. Μέρκελ: Διαφωνίες για τα νούμερα, αλλά δεν αμφισβητήθηκε η δομή του Ταμείου
Στις πρώτες της δηλώσεις μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης, η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης θα συνεχιστούν στα μέσα Ιουλίου.
«Υπήρχαν διαφωνίες για τα νούμερα, αλλά δεν αμφισβητήθηκε η δομή του Ταμείου Ανάκαμψης» είπε σε δημοσιογράφους. Πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αρχίσει να αποπληρώνει το χρέος που θα επωμιστεί για τη χρηματοδότηση του ταμείου ανάκαμψης μέσα στην ίδια περίοδο επτά χρόνων που καλύπτει ο προϋπολογισμός.
Διατηρούνται οι διαφωνίες
Όπως είχε γίνει γνωστό νωρίτερα, από δημοσιογραφικές πηγές, οι διαφωνίες αφορούσαν μια σειρά μείζονα θέματα – κυρίως, το ύψος του προϋπολογισμού και του Ταμείου, τον τρόπο και τους όρους άντλησης κεφαλαίων, τις μεθόδους δανεισμού και αποπληρωμής. «Όλοι μοιάζουν να διατυπώνουν τις γνωστές τους θέσεις», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά στο Politico υψηλόβαθμος αξιωματούχος από μια χώρα του Νότου.
Για παράδειγμα, ο Αυστριακός καγκελάριος, Σεμπάστιαν Κουρτς, είχε επιστήσει την προσοχή των συνομιλητών του απέναντι στον κίνδυνο η πρόταση της Κομισιόν για τα 750 δισ. ευρώ να αποτελέσει «την πίσω πόρτα για την είσοδο σε μια ένωση χρέους». Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, είχε πει ότι η χώρα του θα ζητήσει μια «φιλόδοξη συμφωνία, ανάλογη αυτής της άνευ προηγουμένου κρίσης».
Ο δε Τζουζέπε Κόντε, πρωθυπουργός της Ιταλίας, είχε χαρακτηρίσει μεγάλο λάθος κάθε πρόταση που θα κατατεθεί για περικοπή των κονδυλίων, αποτυπώνοντας την αγωνία και τις ανάγκες της χώρας του. Όσο για την Ευρωβουλή, δια στόματος του προέδρου της, Νταβίντ Σασόλι, τάχθηκε υπέρ της θέσπισης νέων φόρων, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, προκειμένου να βρεθούν οι αναγκαίοι πόροι για τον προϋπολογισμό και το Ταμείο.
Σημειώνεται ότι η Κριστίν Λαγκάρντ, είχε προειδοποιήσει πως η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε «δραματική πτώση».
Αντιρρήσεις των ανατολικών κρατών
Παράλληλα, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, οι προτάσεις της Κομισιόν βρήκαν εμπόδια και στις ανατολικές χώρες, οι οποίες εξέφρασαν τη διαφωνία τους σχετικά με την αποπληρωμή των χρεών της πανδημίας.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την ενίσχυση των έσοδά του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού μέσω, μεταξύ άλλων, και ενός διευρυμένου συστήματος εμπορίας ρύπων, που θα απέφερε 10 δισ. ευρώ. Στην πρόταση όμως αντιτέθηκαν η Πολωνία, η Τσεχία, η Λιθουανία, η Εσθονία και η Βουλγαρία.
Αυτή τη στιγμή τα κράτη μέλη επιβάλλουν σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας και εργοστάσια να πληρώνουν άδειες ανάλογα με τους ρύπους που εκπέμπουν. Η Κομισιόν προτείνει τα κράτη να διατηρήσουν τα έσοδά τους στα επίπεδα των τελευταίων ετών και τα επιπλέον έσοδα, αφού διευρυνθεί το σύστημα για να καλύπτει και άλλους κλάδους, να πηγαίνουν στο ταμείο της ΕΕ.
Οι ανατολικές χώρες θεωρούσαν ότι κάτι τέτοιο θα τους κοστίσει πολύ ακριβά.
Η διαμάχη σχετικά με τις εκπομπές ρύπων αντανακλά βαθύτερες ρήξεις μεταξύ της προσπάθειας των δυτικών χωρών όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία να στραφούν προς μια «πράσινη» οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία, και του φόβου των ανατολικών χωρών για το κόστος των κλιματικών στόχων, επισημαίνει το πρακτορείο Reuters.
