Τα αναδυόμενα μεταλλαγμένα στελέχη του κορονοϊού από τις αναπτυσσόμενες χώρες αποτελούν ηχηρή προειδοποίηση για το τι μπορεί να συμβεί αν παραμείνουν ανεμβολίαστοι εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων στην Βραζιλία, την Αφρική, την Ινδία κι αλλού. Ιδανικά ο πληθυσμός της γης θα έπρεπε να εμβολιαστεί ταυτόχρονα, κάτι που φυσικά δεν είναι δυνατόν να γίνει, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ήδη με ανακοίνωσή του προτρέπει τα πλούσια κράτη αντί να προβούν στον εμβολιασμό των παιδιών και των εφήβων (που δεν κινδυνεύουν από σοβαρή νόσηση covid) να δώσουν τις περισσευούμενες δόσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Σε ανάρτηση του στον προσωπικό του λογαριασμό στα social media, ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας του London School of Economics Ηλίας Μόσιαλος καταγράφει τις αγωνίες των κατοίκων των αναπτυσσόμενων χωρών, εκεί όπου τα διαθέσιμα εμβόλια δεν φτάνουν ούτε καν για τον εμβολιασμό των υγειονομικών και των πλέον ευπαθών και τις αντιπαραθέτει με τους προβληματισμούς των πληθυσμών των εύρωστων κρατών (πότε θα βγάλουμε τις μάσκες, πότε θα γυρίσουμε στην κανονικότητα), ενώ παράλληλα καταγράφει τις ανησυχίες των ειδικών στον τομέα της δημόσιας Υγείας, όπως το αν θα υπάρξουν επαρκείς ποσότητες εμβολίων τους επόμενους μήνες για να εμβολιαστούν περισσότεροι ευάλωτοι στον πλανήτη κι αν θα δούμε νέες πιο επικίνδυνες μεταλλάξεις εφόσον δεν αυξηθεί η παραγωγή των εμβολίων.
Πόσο όμως εύκολο είναι να αυξηθεί η παραγωγή αυτών των νέας τεχνολογίας εμβολίων;
Ακόμα και η Ρωσία που είχε υποσχεθεί μαζική παραγωγή του Sputnik V σε mega δόσεις, τα βρίσκει μπαστούνια με τις δηλώσεις του προέδρου Πούτιν τον περασμένο Μάρτιο (πως η χώρα του έχει υπογράψει διακρατικές συμφωνίες για την παραγωγή 700 εκατομμυρίων δόσεων στο εξωτερικό) να παραμένουν έωλες υποσχέσεις. Κι αυτό γιατί έως πριν λίγες ημέρες στις 12 Μαΐου, η παραγωγή του Sputnik V είχε φτάσει μετά βίας τα 48 εκατ. εμβόλια, εκ των οποίων 33 εκατομμύρια διοχετεύτηκαν στους Ρώσους και 15 εκατ. σε κατοίκους άλλων κρατών.
Σε αυτό το mega εγχείρημα, της παραγωγής μεγάλων ποσοτήτων εμβολίων ενάντια στον κορονοϊό, η μετατροπή ενός Σοβιετικού εργοστασίου Αυτοκινήτων σε προηγμένη Μονάδα Εμβολίων αποδείχθηκε το… εύκολο κομμάτι της διαδρομής.
Το εμβόλιο Sputnik V είναι δύο δόσεων και ανήκει στην κατηγορία των σκευασμάτων ιικού φορέα, που χρησιμοποιούν αδενοϊό (όπως είναι τα εμβόλια της AstraZeneca και της Janssen), αλλά σε αντίθεση με αυτά, το Sputnik V χρησιμοποιεί διαφορετικό ιικό φορέα στην πρώτη και στην αναμνηστική δόση.
Ουσιαστικά δηλαδή το κάθε εμβόλιο που χορηγείται με διαφορά 21 ημέρες μεταξύ των δύο δόσεων συνίσταται από δύο διαφορετικές φαρμακευτικές ουσίες, εκ των οποίων αυτή της 1ης δόσης είναι πιο εύκολο να παρασκευαστεί.
Η αναμνηστική δόση έχει πολύ πιο δύσκολη παραγωγική διαδικασία κι εκεί που οι Ρώσοι τα βρήκαν πραγματικά δύσκολα είναι στο να βρουν το εκπαιδευμένο προσωπικό που απαιτείται για την παραγωγή των εμβολίων. Οι άνθρωποι πίσω από τα μηχανήματα!
Όπως χαρακτηριστικά λέει ο Vikram Punia, επικεφαλής της ιδιωτικής Μονάδας Βιοτεχνολογίας Pharmasyntez: «Μπορούμε να αγοράσουμε τον εξοπλισμό και να χτίσουμε τις παραγωγικές μονάδες αλλά στην παραγωγή βιοτεχνολογικών προϊόντων το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό είναι ο βασικός παράγοντας για την επιτυχία».
Η Ρωσία εκτός από το να βρει τους εκπαιδευμένους στην βιοτεχνολογία ειδικούς, που παγκοσμίως είναι λίγοι, δυσκολεύεται να βρει και τις απαιτούμενες πρώτες ύλες για την Παρασκευή των εμβολίων, οι οποίες προέρχονται από τουλάχιστον 15 διαφορετικές χώρες και η αναζήτησή τους προϋποθέτει σωστό…σαφάρι!
Το παράδειγμα της Ρωσίας που υποσχέθηκε mega παραγωγή δόσεων και δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες στις οποίες αδυνατεί να αντεπεξέλθει, δείχνει πως ακόμα και αν μας χάριζαν τις πατέντες των εμβολίων - ειδικά των mRNA εμβολίων, μιας νέας και πολύ σοφιστικέ τεχνολογίας - δεν θα μπορούσαμε να τα παράξουμε, γιατί θα ήταν αδύνατον να καλύψουμε τις ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό και πρώτες ύλες και να κάνουμε τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις ασφάλειας και αποτελεσματικότητας, εκτός κι αν είχαμε στα χέρια μας το ραβδί του Χάρι Πότερ.