Μηχανική μάθηση, τεχνολογίες αιχμής, κάθε δυνατό μέσο, επιστρατεύουν οι τράπεζες προκειμένου να αναχαιτίσουν το κύμα ηλεκτρονικής απάτης που γνωρίζει έκρηξη σε όλο το πλανήτη. Στην Ελλάδα μόνο το τελευταίο 9μηνο, οι απάτες γνωρίζουν έξαρση 500% ! Από 6,5 εκατ ευρώ πέρυσι, φέτος, στο εννεάμηνο έχουν εκτιναχθεί στα 40 εκατ. ευρώ. Οι τράπεζες βλέπουν το ηλεκτρονικό έγκλημα να τρέχει πιο γρήγορα, έχουν θορυβηθεί και «συμμαχούν» με την ΕΛΑΣ για να προστατεύσουν τους πελάτες τους. Δημιουργείται κόμβος, όπου θα συμμετέχουν εξιδεικευμένες υπηρεσίες στη καταπολέμηση του μαύρου χρήματος, τραπεζικά στελέχη και αξιωματικοί της αστυνομίας, και το οποίο θα συνδέεται με τα call centers των τραπεζών, όπως ισχύει σε προηγμένες χώρες, με χαρακτηριστική περίπτωση τις ΗΠΑ.
Απέναντι στην μάστιγα του phishing, οι τράπεζες επιστρατεύουν κάθε διεθνώς δοκιμασμένη πρακτική, όπως ενίσχυση των antifraud συστημάτων τους, τα οποία θα εκτιμούν τη συναλλακτική συμπεριφορά του πελάτη καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας. Με τον τρόπο αυτό θα εντοπίζουν έγκαιρα σοβαρές διαφοροποιήσεις, για παράδειγμα ξαφνικές συναλλαγές μεγάλων ποσών χωρίς προφανή λόγο, και θα σημαίνουν καμπανάκι. Μια συναλλαγή της τάξης των 2.000 ευρώ σε μια χώρα της Βαλτικής, για παράδειγμα, από έναν καταθέτη που δεν έχει στο παρελθόν εμπορικές ή άλλες σχέσεις με τη χώρα - προορισμό του εμβάσματος, θα μπλοκάρεται.
Το σκανάρισμα, όμως, της συναλλακτικής συμπεριφοράς των καταναλωτών κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση. Και αυτό γιατί προϋποθέτει την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων μέσα από μια θάλασσα δεδομένων. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η λύση στην πρόκληση αυτή θα είναι η χρήση εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης. Συγκεκριμένα, τα τραπεζικά ιδρύματα με την υιοθέτηση λύσεων Μηχανικής Μάθησης – το γνωστό Machine Learning – θα είναι σε θέση να προστατεύουν τους πελάτες τους, χωρίς να δυσκολεύουν τις νόμιμες συναλλαγές τους.
Τελικός φιλόδοξος στόχος είναι η δημιουργία ενός κόμβου, ενός hub, στα πρότυπα μοντέλων που ήδη ισχύουν σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, στο οποίο θα συμμετέχουν ειδικές υπηρεσίες ΕΛΑΣ, την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, και θα συνδέεται με τα αντίστοιχα call centers των τραπεζών.
Το σίγουρο είναι ότι η έξαρση που έχουν προσλάβει οι απάτες κινητοποιούν αρμόδιες αρχές και φορείς, καθώς η ζημιά δεν περιορίζεται στις οικονομικές απώλειες των θυμάτων, αλλά δημιουργεί πλέον ζήτημα εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών-επιχειρήσεων και τραπεζικών ιδρυμάτων. Την ανησυχία που προκαλούν οι διαστάσεις του προβλήματος μαρτυρά και η χθεσινή συνάντηση της ηγεσίας της ΤτΕ, της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ώστε να εξεταστούν οι κατάλληλες λύσεις.
Αφορμή για την «πανδημία» ηλεκτρονικών απατών στάθηκε η απομάκρυνση των καταναλωτών από... τα τραπεζικά γκισέ και η στροφή στα εναλλακτικά, ηλεκτρονικά, δίκτυα συναλλαγών, λόγω κορονοϊού. Τα δίκτυα αυτά, όπως το e-banking, μετατράπηκαν από επιλογή των «ολίγων» παλιότερα, σε κυρίαρχο τρόπο συναλλαγών σήμερα με αποτέλεσμα και τον «εκσυγχρονισμό» του εγκλήματος. Έτσι, το πορτοφόλι μας δεν κινδυνεύει πλέον τόσο από κάποιον επιδέξιο ελαφροχέρη στο Μέσα Μεταφοράς, αλλά πολύ περισσότερο από ταχυδακτυλουργούς του Διαδικτύου.
Σύμφωνα με στοιχεία, η μέθοδος ηλεκτρονικού εγκλήματος που σημείωσε πραγματική έκρηξη στο 9μηνο του 2021 ήταν το phising-smishing - τα ψευδή μηνύματα μέσω email και sms, αντίστοιχα - το οποίο πλέον συνιστά το 50%-60% στο επικίνδυνο οικοσύστημα της ηλεκτρονικής απάτης.