Στο βαρύ ψυχολογικό τίμημα που έχει για την ψυχική υγεία των πολιτών η πανδημία του κορονοϊού, με το φόβο, το άγχος και την αβεβαιότητα για την οικονομική κατάσταση προκαλεί, άλλα και τη μοναξιά και την ψυχική κούραση που επιφέρει, στάθηκαν σήμερα ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας και η υφυπουργός, αρμόδια για θέματα Ψυχικής Υγείας, Ζωή Ράπτη.
Αναγνωρίζοντας, άλλωστε, την ιδιαιτερότητα της υγειονομικής κρίσης και τις κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειές της στους πολίτες το υπουργείο Υγείας αποφάσισε τη διεύρυνση της επιτροπής λοιμωξιολόγων - επιδημιολόγων με την προσθήκη του καθηγητή Ψυχιατρικής του ΑΠΘ, Βασίλειου Παντελεήμωνα Μποζίκα.
Λόγω της πανδημίας χρειάζεται μεγαλύτερη έμπρακτη στήριξη η ψυχική υγεία, είπε Β. Κικίλιας, ο οποίος υπογράμμισε ότι αυξήθηκε κατά 62% στα 58 εκατ. ευρώ ο προϋπολογισμός για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
«Όλοι είμαστε σε ψυχολογική πίεση», σημείωσε ο υπουργός, τονίζοντας ότι «είναι μήνες πίεσης κοινωνικής, οικονομικής, επαγγελματικής, με υγειονομικά συνθήκες δύσκολες. Μια πραγματικότητα στην οποία δοκιμάζονται όλοι».
Ανησυχητικές οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας
Τόσο η πανδημία του κορονοϊού, όσο και τα αναπόφευκτα μέτρα προστασίας έχουν αλλάξει δραματικά τη ζωή και καθημερινότητα των πολιτών και ανέτρεψαν οτιδήποτε θεωρούσαμε δεδομένο και ασφαλές, είπε η κ. Ράπτη.
«Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας είναι ανησυχητικές», τόνισε, σημειώνοντας ότι έχει καταγραφεί σε πολλές έρευνες, παγκοσμίως, ένα πολύ υψηλό ποσοστό ανθρώπων με άγχος, που ξεπερνά το 1/3 του πληθυσμού, αλλά και συναισθήματα έντονου φόβου και κατάθλιψης. Στην πίεση από την ίδια την ασθένεια προστίθενται συναισθήματα αβεβαιότητας από την ανησυχία και οικονομική κατάσταση σε κάθε νοικοκυριό, αλλά και συναισθήματα κούρασης που αφορούν στα μέτρα προστασίας.
Ψυχολογική κατάσταση υγειονομικών
Την ίδια ώρα, σημαντική είναι και η συνεχής πίεση που αισθάνονται επί μήνες οι επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι, όπως είπε η κ. Ράπτη, έχουν ξεπεράσει τα όρια αντοχής όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά. Το σημαντικότερο όλων είναι η άδικη και τραγική απώλεια ανθρώπων αλλά και η αγωνία των οικογενειών τους. «Η πανδημία έχει δημιουργήσει μια πρωτόγνωρη πραγματικότητα και σε ένα βαθμό όλοι χάσαμε την ψυχική μας ελευθερία».
Πέντε πυλώνες στήριξης της ψυχικής υγείας
Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο Υγείας όλο αυτό το διάστημα έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στη φροντίδα των ψυχικά ασθενών, στα κέντρα ψυχικής υγείας και στα ψυχιατρικά νοσοκομεία, εφαρμόζοντας αυστηρά μέτρα προφύλαξης και διενεργώντας τακτικά τεστ σε προσωπικό και ασθενείς.
Η υφυπουργός ανέφερε συγκεκριμένα ότι το υπουργείο υλοποιεί συγκεκριμένες δράσεις που βασίζονται σε πέντε άξονες:
Ανάπτυξη προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για όσο διάστημα διαρκεί η πανδημία. Λειτουργεί σε 24 βάση η γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, η οποία στελεχώνεται από έμπειρους επαγγελματίες Υγείας που βοηθούν όσους αναζητούν ψυχολογική υποστήριξη ανώνυμα και εμπιστευτικά. Η γραμμή λειτουργεί σε συνεργασία με την Α΄ Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινίτειου Νοσοκομείου, της Ομοσπονδίας των φορέων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης «ΑΡΓΩ» και το «Χαμόγελο του Παιδιού». Μέχρι σήμερα η γραμμή έχει απαντήσει σε περίπου 78.000 κλήσεις και έχει διαχειριστεί αιτήματα που εδράζουν άγχος και φόβο για τον ιό σε ποσοστό 82%, ανασφάλεια για το αύριο τόσο σε προσωπικό όσο και οικονομικό επίπεδο κατά 70% και ένα αίσθημα απομόνωσης και κόπωσης σε ποσοστό 65%.
Αναπτύσσονται επίσης προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης με τηλεσυμβουλευτική, μέσω διαδικτυακών εφαρμογών για ασθενείς που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε καραντίνα, για τα μέλη των οικογενειών τους αλλά και το υγειονομικό προσωπικό. Επιπλέον, αναπτύσσονται προγράμματα εξ αποστάσεων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τον γενικό πληθυσμό, με έμφαση στους ανέργους, τους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, τα παιδιά και τους εφήβους.
Ο τρίτος πυλώνας αφορά την ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας «πρώτων βοηθειών» για την ψυχική υγεία. Υπάρχουν απλές και κατανοητές βοηθητικές συμβουλές για τον τρόπο αντιμετώπισης των ψυχολογικών συνεπειών του Covid-19.
Ο τέταρτος πυλώνας αφορά τη στήριξη του υγειονομικού προσωπικού και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας έχει αναρτηθεί ένας σχετικός οδηγός. Η κ. Ράπτη ανακοίνωσε ότι έχει δρομολογηθεί μία ειδική έρευνα για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης που βιώνουν οι υγειονομικοί στα εθνικά κέντρα αναφορά Covid.
Τέλος, ενισχύονται με προσλήψεις ψυχιάτρων οι δομές ψυχική υγείας.
Παράλληλα, η κ. Ράπτη ανακοίνωσε ότι το νέο εθνικό σχέδιο δράσης για την ψυχική υγεία έχει ορίζοντα δεκαετίας και θα παρουσιαστεί μέσα στο 2021.
Διαφορετικά Χριστούγεννα
Παράλληλα, ο υπουργός Υγείας και η υφυπουργός απεύθυναν έκκληση αυτά τα Χριστούγεννα να τα γιορτάσουμε στενά οικογενειακά με πολλή προσοχή και τήρηση των μέτρων προστασίας.
«Το χρωστάμε στους εαυτούς μας και τους αγαπημένους μας να προσέξουμε ιδιαίτερα, καθώς κάθε φορά που κάποιος δεν προσέχει θέτει σε κίνδυνο τον εαυτό του, την οικογένεια του, τον περίγυρο του και ενδεχομένων και πολλούς άλλους ανθρώπους», τόνισε χαρακτηριστικά ο Β. Κικίλιας.
Η κ. Ράπτη συμπλήρωσε ότι «η απόσταση που βιώνουμε για να προφυλαχτούμε και να προφυλάξουμε τους αγαπημένους μας είναι φυσική και όχι κοινωνική».