Της Ξανθής Γούναρη
Μόνο οι επενδυτές της δυστυχίας (distressed funds) φαίνεται να ενδιαφέρονται αυτήν την περίοδο για την ελληνική κτηματαγορά και μόνο υπό την προϋπόθεση ότι ο νομοθέτης θα τους παράσχει ένα ελκυστικό πλαίσιο δράσης, αφού κατά τα άλλα επικρατεί νεκρική σιγή.
Ούτε καν τα τουριστικά ακίνητα, που από τις αρχές του 2014 και έως το πρώτο τρίμηνο του 2015, είχαν δημιουργήσει ελπίδες ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον άρχισε να επιστρέφει, κατάφεραν να γλιτώσουν από την οικονομική αβεβαιότητα και την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων, ενώ στα επαγγελματικά ακίνητα οι αγοραπωλησίες που έχουν πραγματοποιηθεί το 9μηνο εφέτος δεν ξεπερνούν τα 110.000.000 ευρώ, όταν το 2014 είχαν φτάσει το 1 δις. ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για αγορά ακινήτων (κυρίως εξοχικές κατοικίες και ακίνητα), σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, μειώθηκε κατά 23,8% σε ετήσια βάση στο οκτάμηνο του 2015 στα 117.000.000 ευρώ έναντι 154.000.000 ευρώ στο οκτάμηνο του 2014.
Ας σημειωθεί ότι την προηγούμενη χρονιά είχαν «μπει» στη χώρα 250.000.000 ευρώ για την αγορά ακινήτων έναντι 168.000.000 ευρώ το 2013 και 113.000.000 ευρώ το 2012.
Κι όλα αυτά συμβαίνουν όταν οι τιμές των εξοχικών κατοικιών στην Ελλάδα έχουν καταγράψει σημαντική μείωση της τάξης του 30-40% τα τελευταία 6 χρόνια, εξαιτίας της χαμηλής ζήτησης και της οικονομικής κρίσης, ενώ οι αποδόσεις σε Μύκονο (7,4%), Ελούντα (5,8%), Ρόδο (5,6%), Χαλκιδική (5,5%), Κέρκυρα (4,8%) και Πόρτο Χέλι (4,8%) είναι οι υψηλότερες ανάμεσα στα 22 κορυφαία τουριστικά θέρετρα της Μεσογείου, σύμφωνα με έρευνα της Αlgean Property εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων με παρουσία σε Αθήνα και Λονδίνο.
Την ίδια ώρα, αν και προσφέρουμε ως χώρα τη φθηνότερη «χρυσή βίζα» στην Ευρώπη, ούτε 1.000 άδειες πενταετούς διαμονής έχουν εκδοθεί από το 2013 που έχει ξεκινήσει το εν λόγω πρόγραμμα, το οποίο απευθύνεται σε εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αγοραστές ακινήτων, αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να τιναχθεί εξ ολοκλήρου στον αέρα, εάν η απομόνωση της Ελλάδας εντός της ζώνης Σένγκεν με την επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, επανέλθει στο προσκήνιο, αφού θα πάψει να ισχύει το δέλεαρ της ελεύθερης μετακίνησης για κάποιον υπήκοο τρίτης χώρας.
Επενδύσεις με σταγονόμετρο
Μετρημένες στα δάχτυλα είναι και οι επενδύσεις που αφορούν την εγχώρια αγορά των επαγγελματικών ακινήτων όταν στην Ευρώπη γίνεται πάρτι με τον όγκο των εμπορικών κέντρων και των καταστημάτων που αγοράστηκε στη διάρκεια του τρέχοντος έτους να έχει φθάσει στα τέλη Νοεμβρίου σε 64 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Real Capital Analytics.
Οι δύο τοποθετήσεις της Grivalia Properties ΑΕΕΑΠ ύψους 75.000.000 ευρώ (απέκτησε δύο καταστήματα Praktiker, καθώς και εννιά καταστήματα της αλυσίδας Makro Cash & Carry που εξαγοράστηκε από την Σκλαβενίτης) και η πώληση του παλιού κτιρίου της πρεσβείας του Καναδά στον αριθμό 4 της Ιωάννου Γενναδίου, στο Κολωνάκι από την ΜΚ Mykonos Hotel Company SA που ανήκει στον τουρκικό όμιλο Dogus, ήταν οι σημαντικότερες συναλλαγές που έχει να επιδείξει στο 9μηνο η εγχώρια αγορά επαγγελματικών ακινήτων.
Εξίσου ακίνητη είναι και η αγορά των ξενοδοχειακών μονάδων, παρά το γεγονός ότι ο κλάδος του τουρισμού παρουσιάζει την τελευταία τριετία μία έντονα ανοδική πορεία, η οποία, μάλιστα, κατάφερε να ξεπεράσει ακόμη και τα capital controls. Εξαίρεση ήταν η αγορά του ιστορικού ξενοδοχείου Πεντελικόν (Κηφισιά) από έναν Έλληνα ομογενή αντί ποσού της τάξεως των 15.000.000 ευρώ μετά από πλειστηριασμό, η πρόσφατη μεταβίβαση στην εταιρεία Fleet Management Solutions, που δραστηριοποιείται στον χώρο του αυτοκινήτου, του κλειστού εδώ και χρόνια ξενοδοχείου Αμαλία στην Κάρυστο από την Εθνική Τράπεζα μετά από διαγωνισμό και, η πώληση τριών ξενοδοχείων εν λειτουργία από την Τράπεζα Κύπρου σε Γλυφάδα και Κέρκυρα με τίμημα 9.600.000 ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες τα ξενοδοχεία πήγαν σε χέρια Ρώσων και Αιγύπτιων επενδυτών.
Πάντως οι επαγγελματίες της κτηματαγοράς, καθώς και οι αναλυτές διεθνών εταιρειών παροχής υπηρεσιών στον κλάδο των ακινήτων περιμένουν ότι το σκηνικό θα αλλάξει το 2016 με την προϋπόθεση ότι η κατάσταση της οικονομίας θα σταθεροποιηθεί.
Μεταξύ των ενδιαφερόμενων που θα πρωταγωνιστήσουν είναι αρκετά distressed funds που ήδη εξετάζουν περιπτώσεις ακινήτων στην ελληνική αγορά, περιμένοντας που θα κάτσει η μπίλια με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τα «κόκκινα» δάνεια, κυρίως τα επιχειρηματικά που έχουν ως ενέχυρο ακίνητα.
«Βαριά» ονόματα από το χώρο των ξένων επενδυτικών κεφαλαίων, όπως Third Point, Dromeus Capital, Αpollo Management, Paulson & Co, Cerberus, Fortress, Baubost, και York Capital Management προετοιμάζονται να χτυπήσουν τα «φιλέτα» είτε μέσω πλειστηριασμών, είτε μέσω εκχώρησης δανείων, είτε μέσω αγορών.
Πάντως τους ξένους «γύπες» έχουν προλάβει τα ελληνικά «όρνεα», που το τελευταίο διάστημα αγοράζουν ότι πουλιέται (και ότι δεν πουλιέται) στον Θεσσαλικό κάμπο, με τους ντόπιους να κάνουν λόγο για επιστροφή στην εποχή του Μαρίνου Αντύπα και των μεγαλοτσιφλικάδων...
