Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Theresa May προχώρησε σε πρόωρες εκλογές με στόχο να αυξήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία της και να εξασφαλίσει το όραμα των Συντηρητικών για τo Brexit. Ωστόσο, μια σειρά πολιτικών λαθών οδήγησαν σε μείωση της υποστήριξης στο πρόσωπό της, ενώ οι δύο πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις άλλαξαν τον τόνο και την κατεύθυνση της προεκλογικής εκστρατείας.
Παράλληλα, ο βασικός αντίπαλός της, Jeremy Corbyn, ένας σοσιαλιστής παλαιών αρχών και ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, απέκτησε δυναμική δίνοντας έμφαση στην ανισότητα, τη δωρεάν εκπαίδευση και τα επιπλέον δισεκατομμύρια σε δημόσιες δαπάνες.
Με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι η διαφορά τους έχει μειωθεί, το πρακτορείο Bloomberg παρουσιάζει τα πέντε σενάρια που μπορεί να προκύψουν από το αποτέλεσμα της βρετανική κάλπης, εκτιμώντας τις ενδεχόμενες επιπτώσεις που θα επιφέρει το καθένα.
1.Πλειοψηφία των Συντηρητικών κατά 100 και πλέον έδρες
Αν ο στόχος της Theresa May ήταν να αποκτήσει μια «απρόσβλητη» θέση, τότε το συγκεκριμένο σενάριο είναι αυτό που επιβεβαιώνει πλήρως την κίνησή της.
Σε αυτή την περίπτωση, η Th. May θα μπορέσει να προχωρήσει τη δική της εκδοχή της για το Brexit, γνωρίζοντας ότι η κοινοβουλευτική ομάδα των «Τόρις» θα της είναι απολύτως πιστή. Η ίδια έχει δηλώσει ότι προτίθεται να αποχωρήσει από μια «κακή» συμφωνία και ότι προτεραιότητά της είναι ο έλεγχος της μετανάστευσης, ωστόσο μια ενισχυμένη πλειοψηφία της δίνει το περιθώριο να κάνει παραχωρήσεις και σε τομείς πως τα χρήματα για να κερδίσει μια εμπορική συμφωνία μετά το Brexit και μια μεταβατική περίοδο.
«Με αυτή την πλειοψηφία το κόμμα μπορεί να πει ότι "τα λάθη έγιναν αλλά το αποτέλεσμα είναι πολύ θετικό", δήλωσε στο Bloomberg ο Wyn Grant, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Warwick, προσθέντας ότι το ενδεχόμενο αυτό «Καθιστά ένα "σκληρό" Brexit πολύ πιο πιθανό».
2.Πλειοψηφία των Συντηρητικών κατά 50 και πλέον έδρες
Θα σημαίνει ένα απογοητευτικό αποτέλεσμα για την Theresa May, που την καθιστά ευάλωτη σε αμφισβήτηση της ηγεσίας της κατά τη διάρκεια των δύο «περίπλοκων» ετών με τις διαπραγματεύσεις για την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επιπλέον, το σχέδιο της για το Brexit θα βρεθεί «υπό το έλεος» των ευρωσκεπτικιστών της «σκληρής γραμμής», περιορίζοντας τις δυνατότητές της για συμβιβασμούς, όσο αφορά τις εμπορικές συμφωνίες με την ΕΕ ή μια μεταβατική περίοδο. Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι ενδέχεται να αντιληφθούν την αδυναμία της και να τη χρησιμοποιήσουν εναντίον της.
«Οτιδήποτε λιγότερο από μια πλειοψηφία με 50 έδρες φαίνεται σαν ένα στοίχημα που δεν απέδωσε και θα μπορούσε να μειώσει τις πιθανότητες να είναι ξανά υποψήφια στις επόμενες εκλογές», σημείωσε ο Andrew Russell, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ.
3.Πλειοψηφία των Συντηρητικών κατά 10 έδρες ή λιγότερο
Στην περίπτωση που μετά τις εκλογές η Theresa May βρεθεί σε χειρότερη θέση από ό,τι πριν, τότε οι μέρες της στην εξουσία εκτιμάται ότι θα είναι μετρημένες. Θα χρειαστεί ξανά την υποστήριξη των βουλευτών που ήταν υπέρ του Brexit, μειώνοντας την πιθανότητα να εξομαλύνει την έξοδο μέσω κάποιου παζαριού με την ΕΕ.
Με την αξιοπιστία της να έχει κατακρημνιστεί στο εσωτερικό της χώρας, οι διαπραγματευτές της ΕΕ θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την εγχώρια στάση της, γνωρίζοντας ότι μπορούν να πάρουν περισσότερα από όσα επιθυμούν ή ότι πιθανώς θα αντιμετωπίσουν σύντομα έναν διαφορετικό αντίπαλο.
«Θα μπορέσει άραγε να επανέλθει μετά από αυτό; Θα μοιάζει σαν πληγωμένο ζώο», εκτίμησε ο Steven Fielding, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Νότινγχαμ. «Οι άνθρωποι θα αντιδράσουν, θα αμφισβητούν την ηγεσία της. Δεν θα είναι ήττα στα χαρτιά, αλλά ούτε και εντολή».
4. Δεν επιτυγχάνεται πλειοψηφία
Ενδεχόμενο που αφήνει την πόρτα ανοικτή για συμμαχία κομμάτων ώστε να συγκεντρώσουν έδρες για να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση των Συντηρητικών. «Ο συνασπισμός του χάους», όπως τον έχει αποκαλέσει η May, προειδοποιώντας τους ψηφοφόρους να τον απορρίψουν.
Στο Brexit, πιθανώς σημαίνει ότι δεν πρόκειται να γίνουν οι διαπραγματεύσεις που είναι προγραμματισμένες για την επόμενη εβδομάδα, καθώς η χώρα θα βρίσκεται σε πολιτική κρίση με τις δύο πλευρές να προσπαθούν να σχηματίσουν κυβερνητικό συνασπισμό.
«Θα υπάρξει κατάρρευση», υπογραμμίζει ο Russell και εκτιμά ότι «θα σημαίνει τη διενέργεια νέων εκλογών εντός μηνών και ότι η στρατηγική για το Brexit θα καταρρεύσει» .
Επιπλέον, αυξάνονται οι πιθανότητες ενός soft Brexit καθώς η Th. May θα είναι απίθανο να ηγηθεί των Συντηρητικών σε νέα εκλογική διαδικασία και ο J. Corbyn ενδέχεται να καταέρει να σχηματίσει κυβέρνηση με τους φιλοευρωπαίους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, ή και τους Σκώτους και Ουαλούς εθνικιστές
Το τοπίο τότε αντιστρέφεται και η επιλογή της παραμονής στην ενιαία αγορά ξαφνικά καθίσταται λογική εξέλιξη, όπως και κάποια υποχώρηση στο θέμα της μετανάστευσης. Παράλληλα, το ρίσκο είναι η αναταραχή στις αγορές εξαιτίας της αβεβαιότητας ενώ οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων καθιστούν πιο δύσκολη την επίτευξη συμφωνίας με την ΕΕ.
5. Πλειοψηφία των Εργατικών
Πρόκειται για σοκ που θα άλλαζε ριζικά την κατεύθυνση του Brexit, με τον Jeremy Corbyn να έχει δηλώσει ότι αποδέχεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αποφεύγοντας όμως να είναι ιδιαίτερα σαφής.
Οι συνομιλίες πιθανότατα θα πάνε πίσω, ενώ οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να πειστούν να καθυστερήσουν την αποχώρηση από το Μάρτιο του 2019, προκειμένου να δώσουν στον Corbyn χρόνο να εκπονήσει εναλλακτικό σχέδιο. «Το Brexit θα καθυστερούσε ενώ οι Εργατικοί θα έψαχναν τι στο καλό θα κάνουν», τόνισε ο Grant.
Παρόλο που ο Corbyn έχει σχηματίσι ήδη ομάδα Brexit, το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα σχηματίσει κυβέρνηση δεδομένου του πόσοι από βουλευτές του κόμματός του τον ήθελαν ένα χρόνο πριν.
Μετά από μια περίοδο αβεβαιότητας, οι αγορές μπορεί και ίσως να κατέγραφαν τελικά ράλι στην προοπτική μιας κυβέρνησης που θα επιθυμούσε να διατηρήσει τα οφέλη της ενιαίας αγοράς, να εγγυηθεί «από την πρώτη ημέρα» τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που ζουν στη χώρα και να μην θέσει ως την κόκκινη γραμμή τον έλεγχο της μετανάστευσης, αντίθετα από την Theresa May.
