Με 192.270 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα κορονοϊού να έχουν καταγραφεί στη χώρα μας από την έναρξη της πανδημίας χιλιάδες συνάνθρωποι μας χρειάστηκαν νοσηλεία στο νοσοκομείο και αρκετοί ασθενείς Covid χρειάστηκαν διασωλήνωση στις ΜΕΘ, όπου έδωσαν και δίνουν σκληρή μάχη για τη ζωή.
Από δύο νοσοκομεία «ναυαρχίδες» του ΕΣΥ στην Αττική, το «Αττικόν» και τον «Ευαγγελισμό», που σήμερα δίνουν μάχη σε μια από τις πιο δύσκολες εφημερίες των τελευταίων μηνών, δύο γιατροί της πρώτης γραμμής, ο καθηγητής πνευμονολογίας και πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας, Στέλιος Λουκίδης και η επίκουρη καθηγήτρια πνευμονολογίας και συντονίστρια της Ομάδας Λοιμώξεων της ΕΠΕ, Βίκυ Κατσαούνου, περιγράφουν στο Liberal.gr το ταξίδι του ασθενούς από την πρώτη επαφή με κρούσμα μέχρι το νοσοκομείο και αν χρειαστεί τη μοναξιά της Εντατικής.
Η νόσηση
Όταν έρθει κάποιος σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα μπορεί να κολλήσει κορονοϊό και μέσα σε μια εβδομάδα να γίνει κι αυτός θετικός. Μπορεί λοιπόν να κάνει τεστ μια εβδομάδα μετά (όχι νωρίτερα-γιατί κινδυνεύει να βγει αρνητικό) ή να καθίσει καραντίνα δύο εβδομάδες στο σπίτι, εφόσον παραμείνει ασυμπτωματικός ή με ήπια συμπτώματα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών (80%) παραμένει στο σπίτι-δεν χρειάζεται νοσηλεία-κι αυτό αποτελεί ένα αισιόδοξο μήνυμα για τον κόσμο.
Στην περίπτωση που εμφανίσει συμπτώματα, αυτά συνήθως ξεκινούν 4-5 ημέρες μετά την επαφή με το κρούσμα και περιλαμβάνουν μυαλγία, πυρετό, καχεξία, απώλεια όσφρησης και γεύσης, βήχα και δύσπνοια. Κάποιοι ασθενείς 7 έως 10 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων κάνουν μια «βουτιά», δηλαδή παρουσιάζουν ξαφνικά ραγδαία επιδείνωση. «Είναι πολύ σημαντικό σε όλο αυτό το διάστημα να διατηρεί στενή επαφή με τον γιατρό του-ευτυχώς μέσω της τεχνολογίας είναι πολύ εύκολο με τη βοήθεια του skype ή μιλώντας στο τηλέφωνο να τον έχει «κοντά» του ανά πάσα στιγμή-ώστε να ξέρει πότε θα πρέπει να πάει στο νοσοκομείο. Ο γιατρός είναι αυτός που θα το κρίνει» λέει η επίκουρη καθηγήτρια πνευμονολογίας Βίκυ Κατσαούνου.
Στο νοσοκομείο
Αν και η αντιμετώπιση σε κάθε περιστατικό εξατομικεύεται, τα βασικά κριτήρια που στέλνουν έναν ασθενή στο νοσοκομείο περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό ο οποίος δεν υποχωρεί για τουλάχιστον 6 ημέρες, μειωμένο κορεσμό οξυγόνου κάτω από το 94% (είναι ο δείκτης που μετριέται με το οξύμετρο) και η ύπαρξη υποκείμενων νοσημάτων. Αν πληροίς κάποια από αυτά τα κριτήρια ο γιατρός σου θα σου πει να πας στο νοσοκομείο, ενώ αν πρόκειται για ηλικιωμένο ή υπερήλικα ασθενή, ο γιατρός συστήνει απευθείας την εισαγωγή του στο νοσοκομείο, ώστε να έχει την καλύτερη δυνατή φροντίδα.
Εξετάσεις & εισαγωγή για νοσηλεία
Η επίσκεψη στο νοσοκομείο δεν γίνεται για να εισαχθεί ο ασθενής υποχρεωτικά για νοσηλεία αλλά προκειμένου να πραγματοποιηθούν κάποιες εξετάσεις, όπως ακτινογραφία θώρακος, γενική αίματος για την ανίχνευση λευκοπενίας και μέτρηση οξυγόνου στο αίμα, ώστε να διαπιστωθεί αν η λοίμωξη Covid έχει προκαλέσει πνευμονία. Έρχεται λοιπόν στο νοσοκομείο, συνήθως με βήχα και υψηλό πυρετό και πηγαίνεις στο λεγόμενο περιπατητικό Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ), για να κάνει τις προβλεπόμενες εξετάσεις και η πορεία καθορίζεται από εκεί και πέρα.
Στην κλινική Covid
Αν η κατάσταση του ασθενούς όταν προσέρχεται στο νοσοκομείο είναι επιβαρυμένη και παρουσιάζει υποξυγοναιμία, τότε μεταφέρεται σε Covid ΤΕΠ (όπου κάνει φυσικά και τεστ covid) και μπαίνει για νοσηλεία σε απλή κλίνη παθολογικής ή πνευμονολογικής κλινικής.
Όπως μας εξηγεί η επίκουρη καθηγήτρια πνευμονολογίας Βίκυ Κατσαούνου στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» έχει δημιουργηθεί μια υβριδική κλινική Covid που στελεχώνεται από πνευμονολόγους και παθολόγους, με τους πνευμονολόγους να αναλαμβάνουν τα περιστατικά με πιο επιβαρυμένο αναπνευστικό σύστημα και τους παθολόγους να αναλαμβάνουν τους υπόλοιπους (με εγκεφαλικά, άνοια κτλ). Οι πνευμονολόγοι είναι οι καθ’ύλην αρμόδιοι για να χειριστούν τις συσκευές υψηλής ροής οξυγόνου και μη επεμβατικού αερισμού, που βοηθούν να αντιμετωπιστεί η αναπνευστική ανεπάρκεια, χωρίς να χρειαστεί η διασωλήνωση του ασθενούς στη ΜΕΘ.
«Το σημείο αυτό είναι εξαιρετικά κρίσιμο, γιατί αν ο ασθενής εισαχθεί στην ΜΕΘ για διασωλήνωση αρχίζουν οι επιπλοκές και οι επιλοιμώξεις, με τη θνησιμότητα να κυμαίνεται από 40%-50%» τονίζει η επίκουρη καθηγήτρια Βίκυ Κατσαούνου.
Στην κλινική Covid, αναλόγως και του κέντρου και των θεραπευτικών πρωτοκόλλων που ισχύουν (τα οποία είναι και ερευνητικά) χορηγείται στον ασθενή ένα κοκτέιλ φαρμάκων που όπως επισημαίνει ο καθηγητής πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης από το νοσοκομείο «Αττικόν» περιλαμβάνει: ρεμντεσιβίρη (για 5 ημέρες), μονοκλωνικά αντισώματα (στα κέντρα που συμμετέχουν στις μελέτες με ερευνητικό πρωτόκολλο, καθώς ακόμα δεν έχουν λάβει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων), αντιβιοτικά και δεξαμεθαζόνη (κορτικοστεροειδές). «Τα μονοκλωνικά αντισώματα δουλεύουν καλύτερα όσο πιο έγκαιρα δίνονται» εξηγεί ο κ. Λουκίδης. Εναλλακτικά, αναλόγως του κέντρου, μπορεί να χορηγηθεί πλάσμα από ορό αίματος αναρρωσάντων ασθενών. Οι ασθενείς που νοσηλεύονται σε απλή Covid κλινική συνήθως μένουν 7-10 ημέρες και αν τα πράγματα εξελιχθούν καλά, παίρνουν εξιτήριο και επιστρέφουν στο σπίτι τους.
Στην Εντατική
Η διασωλήνωση στην Εντατική αποτελεί το τελευταίο στάδιο αυτής της διαδρομής, για εκείνα τα περιστατικά στην κλινική Covid που όπως λένε με πίκρα οι γιατροί, θα «στραβώσουν». Αν χρειαστεί ο ασθενής διασωλήνωση, τα πράγματα δυσκολεύουν και η μέση νοσηλεία στην ΜΕΘ διαρκεί τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες, με τον κίνδυνο επιπλοκών κι επιλοιμώξεων να αυξάνεται πολύ, όσο μεγαλώνει το διάστημα παραμονής στην Εντατική. Το θεραπευτικό πρωτόκολλο που ακολουθείται στην Εντατική εξαρτάται και από τον ασθενή και από το κέντρο όπου αυτός νοσηλεύεται και σίγουρα περιλαμβάνει δεξαμεθαζόνη, περισσότερα αντιβιοτικά (για να αντιμετωπιστούν οι επιλοιμώξεις) και αντιπηκτικά. Οι πιθανότητες εκεί να κερδίσει τη μάχη είναι 50-50. Ο ένας στους δύο τα καταφέρνει. Αν είναι νέος, έχει περισσότερες πιθανότητες, ακόμα κι αν πάθει νεφρική ανεπάρκεια, ακόμα κι αν πάθει καρδιακή ανακοπή, μπορούν να τον επαναφέρουν. Αν είναι ηλικιωμένος ή με υποκείμενα νοσήματα και συνεπώς με επιβαρυμένη υγεία, δεν θα καταφέρουν πιθανόν να τον επαναφέρουν μετά από καρδιακή ανακοπή…
Μετά τη μάχη
Οι περισσότεροι θα έχουν ακούσει ότι η λοίμωξη Covid στους βαριά νοσούντες αφήνει υπολείμματα. Γι' αυτό και οι ασθενείς που νοσηλεύονται-ειδικά όσοι δίνουν μάχη στις ΜΕΘ-αφού λάβουν το εξιτήριο τους, παρακολουθούνται τακτικά από ένα διακλινικό εξωτερικό ιατρείο, όπως αυτό που έχουν δημιουργήσει οι πνευμονολόγοι και οι λοιμωξιολόγοι στον νοσοκομείο «Αττικόν». Εκεί βλέπουν τους «πρώην» ασθενείς ανά 1, 3, 6 μήνες, παρακολουθώντας τα υπολείμματα στο αναπνευστικό σύστημα, τις υπολειπόμενες βλάβες στην καρδιά, τα νευρολογικά ευρήματα. Το πιο αισιόδοξο μήνυμα δίνει ο καθηγητής Στέλιος Λουκίδης λέγοντας πως: «Οι περισσότεροι επανέρχονται τελείως, μετά από λίγο καιρό». Ας κρατήσουμε αυτό για επίλογο….
