“Ανάσα” δημιουργεί σε ιδιοκτήτες και μηχανικούς η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος για χορήγηση παράτασης στις προθεσμίες που λήγουν το επόμενο διάστημα και αφορούν την αυθαίρετη δόμηση.
Τι αφορά η παράταση; Την υποβολή των δικαιολογητικών για τις περιπτώσεις υπαγωγής στο ν. 4178/2013 (οι οποίες δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017) και για τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4014/2011 (που έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013).
Πρόκειται για τους δύο νόμους που έχει θεσπίσει η ελληνική πολιτεία και αφορούν την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. Λόγω όμως, της πανδημίας, μεγάλος αριθμός αιτημάτων μηχανικών αντιμετωπίζουν σημαντική δυσχέρεια στην εμπρόθεσμη συγκέντρωση και καταχώρηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Έτσι, η παράταση, που είχε ζητήσει και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), υπήρξε αναγκαία, μιας και διαφορετικά θα κλειδώνονταν όλοι οι λογαριασμοί των μηχανικών που θα είχαν εκκρεμότητες στο σύστημα.
Πλέον, μετά την παράταση που δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και θα θεσμοθετηθεί, αφότου ενταχθεί η προβλεπόμενη νομοθετική ρύθμιση, σε προς κατάθεση στη Βουλή, νομοσχέδιο, οι προθεσμίες για την περαίωση δηλώσεων και υποβολή σχεδίων – δικαιολογητικών μετατίθενται κατά ένα έτος.
Πότε έληγαν οι προθεσμίες και πότε εκπνέουν με τα νέα δεδομένα;
Οι καταληκτικές ημερομηνίες είναι διαδοχικές και η πρώτη από αυτές λήγει, κατόπιν των παρατάσεων που έχουν ήδη δοθεί, στις 8.2.2021. Αυτές μετατίθενται εντός του 2022 και ειδικότερα στις ημερομηνίες:
- 8 Φεβρουαρίου 2022 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 1.1.2015 έως 31.12.2015
- 8 Μαΐου 2022 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου από 1.1.2016 έως 31.12.2016 και
και 8 Αυγούστου 2022 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου από 1.1.2017 έως 3.11.2017.
Η παράταση αυτή ως προς την ανάρτηση των δικαιολογητικών αφορά τα αυθαίρετα κατηγορίας 5, τα οποία έχουν μεγάλες αυθαιρεσίες. Ωστόσο, αυτό ισχύει, σύμφωνα με τους μηχανικούς, μόνο θεωρητικά, επειδή στην πράξη, σε πολλές περιπτώσεις, οι παραβάσεις είναι και μικρότερες (π.χ. διαμέρισμα με λίγα χιλιοστά επί του οικοπέδου).
Οι μηχανικοί είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με αδιέξοδο επειδή, όπως έχει αναφέρει το ΤΕΕ, κάθε δήλωση αυθαιρέτου (ειδικά κατηγορίας 5) χρειάζεται τεχνικό έλεγχο – αυτοψία και εν τέλει σύγκριση με κάθε σχετικό δικαιολογητικό και έγγραφο που έχει ο πολίτης στη διάθεσή του. Αν δεν έχει ο πολίτης στην κατοχή του τα έγγραφα αυτά, ο μηχανικός υποχρεούται να τα αναζητήσει στις αρμόδιες υπηρεσίες – πλέον της δικής του προσωπικής εργασίας για τον υπολογισμό του είδους της αυθαιρεσίας και των λεπτομερειών κάθε δήλωσης που απαιτεί ο νόμος. Αυτά αποτελούν προϋπόθεση τόσο για την καταγραφή της έκτασης της αυθαιρεσίας όσο και για τον υπολογισμό παραβόλου και προστίμου, ώστε ο πολίτης να δεχθεί εν τέλει να προχωρήσει στις ρυθμίσεις που προβλέπει ο νόμος.
Ωστόσο, με τις δημόσιες υπηρεσίες να είναι κοινό μυστικό ότι υπολειτουργούν, εν μέσω πανδημίας, γίνεται κατανοητό ότι τα δικαιολογητικά αυτά δεν ήταν δυνατόν να συγκεντρωθούν και να υποβληθούν στη σχετική πλατφόρμα.
Εάν δεν δινόταν παράταση, τότε, για παράδειγμα, δεν θα ήταν δυνατή η εκποίηση ακινήτων με αυθαίρετες κατασκευές από ιδιώτες-τράπεζες, επιχειρήσεις ή το Δημόσιο έναντι χρεών. Κι αυτό επειδή κάθε μεταβίβαση ακινήτου χωρίς βεβαίωση μη ύπαρξης αυθαιρεσίας απαγορεύεται.
Με την παράταση της προθεσμίας υποβολής δικαιολογητικών να αφορά τα ακίνητα με αυθαιρεσίες της κατηγορίας 5 (κτίρια με πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες, χωρίς οικοδομική άδεια κ.ά.), για τα αυθαίρετα των κατηγοριών 1 – 4, η διαδικασία συνεχίζεται μέχρι την 31η Μαρτίου 2026, με προσαυξημένα ποσά τακτοποίησης. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των ιδιοκτησιών που έχει, έως σήμερα, τακτοποιηθεί αγγίζει τα 2 εκατομμύρια.