Ρωσία, Ουκρανία και Τουρκία θα συγκεντρωθούν την Παρασκευή για να υπογράψουν μια συμφωνία που προτείνεται από τα Ηνωμένα Έθνη για την απελευθέρωση των εξαγωγών σιτηρών από τα πολιορκημένα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της Ουκρανίας, ανακοίνωσε την Πέμπτη το γραφείο του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι και οι δύο κύριοι παγκόσμιοι προμηθευτές σιταριού, αλλά η εισβολή της Μόσχας στις 24 Φεβρουαρίου στη γείτονά της έχει εκτοξεύσει τις τιμές των τροφίμων στα ύψη και πυροδότησε διεθνή επισιτιστική κρίση. Ο πόλεμος έχει σταματήσει τις εξαγωγές του Κιέβου, αφήνοντας δεκάδες πλοία εγκλωβισμένα και περίπου 20 εκατομμύρια τόνους σιτηρών μπλοκαρισμένα σε σιλό στο λιμάνι της Οδησσού.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος νωρίτερα ανακοίνωσε ότι θα κατευθυνθεί για την Κωνσταντινούπολη, θα παραστεί στην εκδήλωση μαζί με τον Ερντογάν στα γραφεία του Παλατιού Ντολμάμπαχτσε στις 16:30 ώρα Ελλάδας, ανέφερε η δήλωση.
Η Άγκυρα δηλώνει ότι επιτεύχθηκε γενική συμφωνία για ένα σχέδιο υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών κατά τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη την περασμένη εβδομάδα και ότι τώρα θα τεθεί γραπτώς από τα μέρη.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας ανακοίνωσε αργά απόψε ότι αύριο θα διεξαχθεί στην Τουρκία άλλος ένας γύρος συνομιλιών, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, προκειμένου να ξεμπλοκαριστούν οι εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.
«Συνοπτικά, ενδέχεται να υπογραφεί ένα έγγραφο που θα δεσμεύει τις πλευρές (να διασφαλίζουν) την ασφαλή λειτουργία των διαδρόμων εξαγωγών στη Μαύρη Θάλασσα» ανέφερε ένας εκπρόσωπος του υπουργείου, ο Όλεγκ Νικολένκο, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.
Ο Νικολένκο πρόσθεσε ότι η ουκρανική αντιπροσωπεία στις συνομιλίες αυτές θα στηρίξει μόνο εκείνες τις αποφάσεις που εγγυώνται την ασφάλεια των νότιων περιοχών της Ουκρανίας, τις «ισχυρές θέσεις» των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα και τις ασφαλείς εξαγωγές των ουκρανικών αγροτικών προϊόντων.
Την ίδια στιγμή, μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπείας ανέφερε ότι οι εξαγωγές μπορεί να ξαναρχίσουν από τρία λιμάνια, αυτά της Οδησσού, του Πιβντένι και του Τσορνομόρσκ. «Ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα μπορέσουμε να επεκτείνουμε» τις παραδόσεις και από άλλα λιμάνια, είπε στους δημοσιογράφους ο Ουκρανός βουλευτής Ρουστέμ Ουμέροφ.
Σύμφωνα με αυτήν την πηγή, την ασφάλεια των νηοπομπών θα αναλάβει μια ομάδα επιτήρησης του ΟΗΕ που θα εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη. Τα ρωσικά πλοία δεν θα έχουν το δικαίωμα να μπαίνουν στα ουκρανικά χωρικά ύδατα. «Δεν τους έχουμε εμπιστοσύνη, ακόμη και αν υπογράψουν συμφωνία με τον ΟΗΕ», πρόσθεσε.
«Η κατάσταση παραμένει λίγο ρευστή, επομένως δεν μπορώ πραγματικά να πω πότε θα υπογραφεί κάτι», δήλωνε νωρίτερα, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΟΗΕ Φαρχάν Χακ σε δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη. «Δεν είμαστε ακόμα εκεί», πρόσθεσε.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι είναι αισιόδοξος για την επίτευξη συμφωνίας και ότι οι συνομιλίες πηγαίνουν καλά. Η Άγκυρα είπε ότι επιτεύχθηκε γενική συμφωνία για ένα σχέδιο υπό την ηγεσία του ΟΗΕ κατά τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη την περασμένη εβδομάδα και ότι θέλει αυτή να την έχει γραπτώς μες στην εβδομάδα.
Πριν από τις συνομιλίες της περασμένης εβδομάδας, διπλωμάτες ανέφεραν ότι οι λεπτομέρειες του σχεδίου προέβλεπαν μεταξύ άλλων ουκρανικά σκάφη που καθοδηγούσαν πλοία σιτηρών μέσα και έξω από τα ναρκοθετημένα λιμάνια. Επίσης, η Ρωσία θα πρέπει να συμφωνήσει σε ανακωχή κατά τη μεταφορά των αποστολών και η Τουρκία - με την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών - να επιθεωρεί πλοία για να κατευνάσει τους φόβους της Ρωσίας για λαθρεμπόριο όπλων.
Τα Ηνωμένα Έθνη και η Τουρκία εργάζονται εδώ και δύο μήνες μεσολαβώντας γι' αυτό που ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες αποκάλεσε μια συμφωνία «πακέτο» για την επανέναρξη των εξαγωγών σιτηρών της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα και τη διευκόλυνση των ρωσικών αποστολών σιτηρών και λιπασμάτων. Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι και οι δύο κύριοι παγκόσμιοι προμηθευτές σιταριού, αλλά η εισβολή της Μόσχας στις 24 Φεβρουαρίου στη γείτονά της έχει εκτοξεύσει τις τιμές των τροφίμων στα ύψη και πυροδότησε μια διεθνή επισιτιστική κρίση.
Ο πόλεμος έχει σταματήσει τις εξαγωγές του Κιέβου, αφήνοντας δεκάδες πλοία εγκλωβισμένα και περίπου 20 εκατομμύρια τόνους σιτηρών παγιδευμένα σε σιλό στο λιμάνι της Οδησσού.
Μια μέρα μετά τις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης την περασμένη εβδομάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να διευκολύνουν τις εξαγωγές ρωσικών τροφίμων και λιπασμάτων καθησυχάζοντας τράπεζες, ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες ότι τέτοιες συναλλαγές δεν θα παραβιάζουν τις κυρώσεις της Ουάσιγκτον στη Μόσχα για την εισβολή της στην Ουκρανία.