Η Yoko Ono και άλλοι σημαντικοί καλλιτέχνες στα Δημήτρια 2016

Η Yoko Ono και άλλοι σημαντικοί καλλιτέχνες στα Δημήτρια 2016

Η αυλαία των Δημητρίων 2016 ανοίγει. Τα λόγια της Γιόκο Όνο αντικατοπτρίζουν τα συναισθήματα που τρέφει για την χώρα μας, την πόλη μας και το Φεστιβάλ των Δημητρίων 2016. Η ίδια έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τα έργα της, δυναμικά παρούσα σε μια μεγάλη έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, και στέλνει με όλο της τον ενθουσιασμό στο φεστιβάλ, στην πόλη και τη χώρα το διαρκές μήνυμά της για ειρήνη και συλλογικότητα.

«You must imagine Peace every day and in your dreams».

Από τα ιστορικά έργα της στα πιο καινούρια, η εικαστικός, σκηνοθέτης, μουσικός, ακτιβίστρια, περφόρμερ, Γιόκο Όνο συνεχίζει να ζητάει από το κοινό να συμμετέχει ενεργά στην τέχνη της, προωθώντας την ιδέα της συλλογικότητας. Οι παρεμβάσεις της -είτε ως σόλο καλλιτέχνη είτε ως μέρος της FLUXUS, ενός διεθνούς δικτύου καλλιτεχνών του τέλους της δεκαετίας 60, οι οποίοι εργάζονταν εκτός ορίων έτσι κι αλλιώς– προσπαθούν πάντα να επεκτείνουν τη συνείδηση του κοινού της τέχνης και να ενθαρρύνουν μια λιγότερο παθητική σχέση με τα πράγματα, ακόμη κι αν αυτά δημιουργούνται αρχικά από άλλους.


Η ίδια, από πολύ νωρίς σε πειραματικές καλλιτεχνικές κοινότητες, έχοντας κάνει μέσα σε 8 χρόνια (από το 1964 ως το 1972) 16 ταινίες και έχοντας επηρεάσει καλλιτέχνες όπως ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Ερικ Κλάπτον, ο Ρίγκο Σταρ και άλλοι, εξακολουθεί σήμερα να συνεχίζει να δουλεύει με ενθουσιασμό. Και να «ασχολείται με τη μουσική του μυαλού», όπως ορίζει εκείνη την ιδιότητα του καλλιτέχνη.
Νεοϋορκέζα από το 1965, το έργο της αντικατοπτρίζει ταυτόχρονα και την ιαπωνική ευαισθησία της, καθώς μεταφέρει στα έργα της την κοσμική μορφή μιας «θρησκείας» της Ιαπωνίας, η οποία είναι προγενέστερη ακόμα και από τον Βουδισμό και η οποία ζητούσε από τους πιστούς της να επενδύσουν στην ιδέα του Θεού που υπάρχει σε όλα τα πράγματα. Το έργο της Yoko Ono, μας ζητάει να φανταστούμε την τέχνη με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Επενδύοντας εμείς οι ίδιοι στην ιδέα της τέχνης.

Μια σειρά από εγκαταστάσεις, φιλμς και περφόρμανς, οι περισσότερες από τις οποίες είναι συμμετοχικές, θα «καταλάβουν» το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και την πόλη. Μέσα και έξω από το Μουσείο, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στην παλιά προκυμαία της πόλης, στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας, οι πολίτες καλούνται όχι μόνο να γνωρίσουν τη Γιόκο Όνο και να συναντήσουν το πνεύμα της, αλλά να συμμετέχουν στην ολοκλήρωση των έργων: να ανέβουν σε σκάλες, να αγγίξουν ο ένας τον άλλο, να αποκαταστήσουν έναν σπασμένο καθρέφτη, να βάψουν μια παλιά βάρκα, να αντιμετωπίσουν το θάνατο, να γράψουν ευχές και να τις κρεμάσουν σε δέντρα.

Η αιώνια σύντροφος του Τζον Λένον παραμένει ανήσυχη, αταξινόμητη και αυτόνομη και με μια ολόδική της γλώσσα, εννοιολογική, συμμετοχική και παιγνιώδη, μας χαρίζει για πρώτη φορά μια καινούρια ευχή και ένα όνειρο: Ειρήνη και Αγάπη!

Η έκθεση περιλαμβάνει τα έργα της Add Colour Painting (Refugee Boat version) (1960/2016), Imagine Peace, Cut Piece (1964), Cut Piece (2003), Cut Piece (performance), Touch Piece (1963/2016), Sky Piece to Jesus Christ (1965/2016), Mend Peace (Mirrors) (1966/2016), Skyladders (1968/2016), Wish Trees (1996/2016),  Ex It (1997/2016).

Ειδικά για τη μεγάλη εγκατάσταση Ex It στη Θεσσαλονίκη η Γιόκο Όνο έχει ζητήσει την καταστροφή 50 φέρετρων με τη συμμετοχή των πολιτών, ενώ έχει συμφωνήσει και στη δωρεά των άλλων 50 προς το Δήμο Θεσσαλονίκης. Αυτή η εκδοχή του έργου παρουσιάζεται παγκοσμίως πρώτη φορά, όπως και τα Mend Peace (Mirrors), Αdd Colour Painting (Refugee Boat version) και το Cut Piece (performance for a lot of people).   

Στα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί η μεγάλη performance Sky Piece to Jesus Christ (1965/2016), που για πρώτη φορά έγινε με την Fluxorchestra. Στη Θεσσαλονίκη θα παρουσιαστεί με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης και Ελλήνων περφόρμερς. Την επόμενη Κυριακή, 2 Οκτωβρίου θα παρουσιαστεί η περφόρμανς Cut Piece, με τη συμμετοχή Ελλήνων performers.

Ειδικά έχουν προγραμματιστεί δύο ξεχωριστές  δράσεις για το έργο Wish Trees, που θα παρουσιάζεται και στο ΜΜΣΤ:
8/10, Πλατεία Αγ. Σοφίας, 13:00-15:00
10/10, Δημαρχιακό Μέγαρο, 15:00-17:00

Yπόλοιπο εικαστικό πρόγραμμα, που είναι και σημαντικό και ποικίλο:
Γύζης, Casa Bianca
Η έκθεση σχεδίων του Νικολάου Γύζη από τη συλλογή της
Δημοτικής Πινακοθήκης έρχεται να συμπληρώσει πτυχές από
το έργο και την προσωπικότητα ενός από τους πιο σημαντικούς
Έλληνες ζωγράφους, σε συνδυασμό με τη μόνιμη έκθεση των
έργων του καλλιτέχνη στον ίδιο χώρο. Την έκθεση επιμελείται ο ιστορικός τέχνης, Κωνσταντίνος Διδασκάλου.

Δαμπασίνα, Γενί Τζαμί
Η Λυδία Δαμπασίνα, με τη συνεργασία του Γιάννη Μπόλη στην επιμέλεια, εκθέτει μια σειρά από έργα τα οποία όλα μαζί συνθέτουν μια ενιαία εγκατάσταση.  Η έκθεση, ειδικά φτιαγμένη για το Γενί Τζαμί, περιστρέφεται γύρω από τη φράση «Τα 62 πλουσιότερα άτομα κατέχουν τον ίδιο πλούτο με το ήμισυ της ανθρωπότητας - ήτοι 3,5 δισεκατομμύρια άτομα» και με πολλούς τρόπους χαρτογραφεί τα όρια μεταξύ της γυναικείας και της ανδρικής κατάστασης, και «ζυγίζει» εμπειρίες.

Πλωμαρίτης, MMΣΤ
Τον ξέρετε ίσως, κρύβεται πίσω από πολλές δράσεις στην πόλη που έχουν να κάνουν με την περφόρμανς. Και τα Δημήτρια του οφείλουν πολλά, αλλά και άλλες σχετικές διοργανώσεις. Τώρα είναι στιγμή να τον τιμήσουμε με μια δική του περφόρμανς για τα 51α Δημήτρια, που έχει τίτλο Αλέξανδρος Βασιλείου Συρόπουλος –Αλέξανδρος Ανδρέας Πλωμαρίτης. O Aλέξανδρος Πλωμαρίτης, μέσα από μία αυτοβιογραφική performance, αναζητά τις ρίζες του και ένα είδος ταυτότητας μέσα από τον οικογενειακό περίγυρο, αλλά και μέσα από την
ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης. Με οπτικοακουστικά μέσα (βίντεο), όπου αξιοποιούνται ηχητικά και οπτικά ντοκουμέντα, εντοπίζει τα σημεία που τον συνδέουν τόσο με τον παππού του, όσο και με την πόλη, στην οποία ο πρόγονός του εγκαταστάθηκε και έζησε. Στην ίδια πόλη, την οποία και ο ίδιος ο
καλλιτέχνης σήμερα έχει ως έδρα ζωής και δημιουργίας.
7PlY, cact
Έκθεση, δράσεις, εργαστήρια, προβολές και πολλά… skateboards περιλαμβάνει το «7Ply project 2016», που διοργανώνει για 11η συνεχή χρονιά η Propaganda Rollin co. Το 7Ply Project είναι μια γιορτή των νέων, μια πλατφόρμα συνεύρεσης καλλιτεχνών και φίλων της street κουλτούρας και της μουσικής, μια ευκαιρία για διάλογο και ανταλλαγή ιδεών, skate κόλπων και έκφρασης με σύγχρονα μέσα στο πλαίσιο της σύγχρονης αστικής κουλτούρας. Επίκεντρο της φετινής
διοργάνωσης η ομαδική έκθεση που διοργανώνεται στο ΚΣΤΘ, ενώ το πρόγραμμα περιλαμβάνει ακόμα εργαστήρια skate, graffiti performance, διαγωνισμούς skate και άλλα events.

Έκθεση κοστουμιών ΚΘΒΕ, Αλατζά
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στο πλαίσιο των φετινών
Δημητρίων ανοίγει το βεστιάριό του και υπενθυμίζει σημαντικές
στιγμές από τη διάρκεια των 55 χρόνων λειτουργίας του.
Στην έκθεση κοστουμιών, σχεδιασμένων από σημαντικούς
ενδυματολόγους που συνεργάστηκαν με το ΚΘΒΕ, θα
φιλοξενηθούν δημιουργίες από εμβληματικές παραστάσεις που
ανέβασε η δεύτερη κρατική σκηνή της χώρας. Κοστούμια
εντυπωσιακά από πολυτελή υλικά, άλλα πρωτοποριακά από
πιο απροσδόκητες και ευφάνταστες πρώτες ύλες έρχονται να
υπογραμμίσουν για άλλη μια φορά τη σημασία του…
«φαίνεσθαι».
Τον σχεδιασμό και την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει η
σκηνογράφος-ενδυματολόγος Ιουλία Σταυρίδου.

Toolkit Designers' Meeting
Μετά από δύο επιτυχημένες διοργανώσεις, το Toolkit Designers'
Meeting, «παιδί» του Παναγιώτη Μεταλληνού, του Παντελή Τουτουνόπουλου και της Ελένης Σαμαρά, επιστρέφει μεγαλύτερο και ακόμη πιο δημιουργικό!
Πρόκειται για μια συνάντηση που απευθύνεται σε ανθρώπους που αγαπούν και ασχολούνται με το design. Θα πραγματοποιηθεί σε πέντε χώρους και περιλαμβάνει
ομιλίες, workshops και εκθέσεις.

Έτσι, πολύ συνοπτικά το εικαστικό πρόγραμμα των 51ων Δημητρίων αγκαλιάζει τις εικαστικές και τις εφαρμοσμένες τέχνες, όπως επιχείρησε να κάνει και τα δύο προηγούμενα χρόνια, γιατί η Θεσσαλονίκη έχει μια δυναμική παρουσία σ' αυτές και τα Δημήτρια οφείλουν να την παρακολουθούν. Πολλά βεβαίως ακόμη θα μπορούσαν να έχουν συμπεριληφθεί, αλλά οι περιορισμοί των μέσων είναι δεδομένοι και το πρόγραμμα προσαρμόζεται σ' αυτούς με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.