© Dark Mofo/Lusy Productions
Του Tim Stone
Καθώς οι άνθρωποι έκαναν ουρά για την 150.Action του Hermann Nitsch στις 17 Ιουνίου, ως μέρος του φεστιβάλ Dark Mofo του Μουσείου MONA που βρίσκεται στο Hobart, μια ομάδα 50 ακτιβιστών για τα δικαιώματα των ζώων έκανε μια ειρηνική διαδήλωση έξω από το χώρο.
Καθώς μια μεγάλη σειρά από παρευρισκόμενους άρχιζε να μπαίνει στον έλεγχο ασφαλείας, οι διαδηλωτές προσέφεραν εναλλακτικές λύσεις, «γιατί να μην πάτε στην παραλία», έλεγε ένας διαδηλωτής, «επισκεφθείτε ένα άσυλο ζώων», έλεγε ένας άλλος.
Αλλά το ακροατήριο εκείνο δεν ενδιαφέρθηκε, ήταν εκεί για τις προκλητικές εμπειρίες τέχνης που βοήθησαν να μπει το ιδιωτικό μουσείο και το φεστιβάλ του στο χάρτη.
© Dark Mofo/Lusy Productions
«Το να ζητάμε από τους ανθρώπους να βγουν από τη βολή τους βρίσκεται στον πυρήνα όσων πρεσβεύουμε», δήλωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Dark Mofo, Leigh Carmichael.
Οι διαμαρτυρίες, οι οποίες ξεκίνησαν ως απάντηση στην ανακοίνωση για «ένα αιματηρό τελετουργικό θυσίας από τον πατριάρχη του Βιεννέζικου Αξιονισμού», πήραν μεγάλη προβολή καθώς πλησίαζε η εκδήλωση. Πάνω από 22.000 άνθρωποι υπέγραψαν μια ηλεκτρονική αίτηση διαμαρτυρίας και κάποια στιγμή το φεστιβάλ ακύρωσε τα εισιτήρια, αφότου αποκαλύφθηκε μια πλεκτάνη για τη διατάραξη της περφόρμανς.
Μέσα σε πέντε συναπτά έτη, το φεστιβάλ Dark Mofo έχει μετατρέψει το χειμώνα, κάποτε την πιο ήσυχη εποχή του χρόνου, σε κορυφαία τουριστική περίοδο. Αλλά προγραμματίζοντας την 150.Action, μήπως ο Carmichael το παράκανε αυτήν τη φορά;
Ο Nitsch δεν είναι καινούριος στις αντιπαραθέσεις. Το 1988, κατά την πρώτη του επίσκεψη στην Αυστραλία, η αστυνομία κατέσχεσε βιντεοταινίες από την έκθεσή του με πίνακες με αίμα στην έβδομη Μπιενάλε του Σίδνεϊ.
Παραδόξως, ο Nitsch συμμερίζεται τις απόψεις των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των ζώων που τον κατακρίνουν: «Δείχνω με το έργο μου τι κάνουμε εναντίον των ζώων. Αυτή είναι η μεγάλη παρεξήγηση», δήλωσε ο Nitsch πριν από την περφόρμανς στην Τασμανία.
Γνωστό ως το πιο συντηρητικό κράτος της Αυστραλίας, η 150.Action θα αποτελούσε μια δοκιμασία για τη θέληση της Τασμανίας να αγκαλιάσει τη νέα της ταυτότητα ως κορυφαίο, ριψοκίνδυνο, καλλιτεχνικό hotspot.
Περίπου 2.650 άτομα κατέγραψαν το ενδιαφέρον τους για την 150.Action και κόπηκαν περίπου 900 εισιτήρια εκείνη την ημέρα. Πριν από το Hobart, το μεγαλύτερο κοινό για τον αυστριακό καλλιτέχνη ήταν το 1988, όταν 800 άτομα παρακολούθησαν μια εξαήμερη δράση στο ιδιωτικό κάστρο του Nitsch, στο Prinzendorf στην Κάτω Αυστρία.
Ο 72χρονος Nitsch δε συμμετείχε στην 150.Action, αλλά αντ'' αυτού επόπτευε την περφόρμανς, η οποία έλαβε χώρα σε ένα πάτωμα μεγέθους γηπέδου τένις καλυμμένο με λευκό καμβά σε μια κλειστή αποθήκη. Ο μακροχρόνιος συνεργάτης του Nitsch, Leo Kopp, σκηνοθέτησε την περφόρμανς, ενώ ο βοηθός του, Joseph Smutny, καθοδήγησε 30 καλλιτέχνες σε μια σωματικά εξαντλητική, καλυμμένη με αίμα περφόρμανς, η οποία συνοδευόταν από μουσική που είχε συνθέσει ο Nitsch και μια 20μελή ορχήστρα πνευστών οργάνων.
© Dark Mofo/Lusy Productions
Κατά τη διάρκεια των τριών ωρών "δράσης", οι περφόρμερς, κάποιοι ντυμένοι με χιτώνες, άλλοι γυμνοί, αλλά όλοι με δεμένα τα μάτια, δέθηκαν σε σταυρούς και αναγκάστηκαν να πιουν αίμα, νερό και γάλα. Κατά τη δεύτερη ώρα, εμφανίστηκε το κουφάρι ενός ταύρου, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες ψεύτικες σταυρώσεις, προτού το κουφάρι ανυψωθεί σε μια κατασκευή με τη μορφή αγχόνης και περιφερθεί γύρω από το δωμάτιο. Τελικά, το κουφάρι κατέβηκε στο έδαφος και καλύφθηκε με φρούτα και εντόσθια.
Καθώς η 150.Action έφτασε στο αιματηρό κορύφωμά της, οι περφόρμερς ξέσκισαν το κουφάρι. Καθώς τα όργανα, η σάρκα και τα φρούτα ξεχύθηκαν απ'' το σωρό, οι συμμετέχοντες τα έριξαν πάλι μέσα, καθώς πεταγόταν αίμα πάνω τους για να έχει μια δραματική επίδραση.
© Dark Mofo/Lusy Productions
Αναπάντεχα, ο Nitsch σηκώθηκε, σήκωσε τα χέρια του ψηλά πάνω από το κεφάλι του και ζήτησε την τελευταία ενέργεια που μπορούσαν να μαζέψουν οι συμμετέχοντες.
Η μουσική σταμάτησε απότομα. Το πλήθος έσπευσε να καταχειροκροτήσει. Οι συμμετέχοντες αγκαλιάστηκαν αυθόρμητα.
«Η τέχνη είναι μια συγκέντρωση της ύπαρξης, του να χρησιμοποιούμε όλες τις αισθήσεις μας», είπε ο Nitsch, προσθέτοντας: «Η ένταση είναι το παν».
