Το να προσπαθεί κανείς να συγκρίνει τη διαχρονική πορεία της κερδοφορίας των εταιριών του ΧΑ ανά μετοχή δεν χρειάζεται να έχει μόνο γνώση των ειδικών περιόδων κατά τις οποίες πραγματοποιήθηκαν τα καθαρά κέρδη, αλλά και μια σειρά από εταιρικές πράξεις που επιτρέπουν μια πιο ορθή σύγκριση των μεγεθών.
Στο εξωτερικό σπανίως θα δούμε την αναφορά στο σύνολο της εταιρικής κερδοφορίας ως απόλυτο μέγεθος σε μια ιστορική σειρά καθώς μια τέτοια σύγκριση παρουσιάζει αδυναμίες. Η σύγκριση γίνεται με τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) και αφορά τα κέρδη μετά από δικαιώματα μειοψηφίας και φόρους προς το σύνολο των μετοχών σε κυκλοφορία εκείνης της περιόδου. Έτσι, υπάρχει μια καλύτερη εικόνα για την αξία που δημιουργείται καθώς και για το όφελος του μετόχου.
Ο υπολογισμός βέβαια δεν είναι απλός και γίνεται ακόμα πιο δύσκολος καθώς εκτός από τον αριθμό των εταιριών που θα πρέπει να έχουν συνεχή παρουσία θα πρέπει να υπολογιστούν και οι εταιρικές πράξεις για όλες τις εταιρίες που μεταβάλλουν τον αριθμό των μετοχών που βρίσκονται σε κυκλοφορία: Αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, αγορές ιδίων και ακυρώσεις μετοχών, μέρισμα σε μετοχές, δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών, συγχωνεύσεις εταιριών κλπ δημιουργούν ένα μικρό χάος στον υπολογισμό των κερδών ανά μετοχή σε βάθος χρόνου.
Μετοχές όπως η Coca Cola, η Τιτάν, η Βιοχάλκο που άλλαξαν κωδικό διαπραγμάτευσης λόγω της παράλληλης εισαγωγής τους σε άλλες αγορές, άλλαξαν παράλληλα και αριθμό μετοχών (η Coca Cola δεν έχει σχεδόν ποτέ δύο χρονιές με ίδιο αριθμό μετοχών). Επίσης, η μετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος λόγω του μικρού αριθμού μετοχών που έχει, δημιουργεί έντονες στρεβλώσεις στο σύνολο με τις αυξομειώσεις της κερδοφορίας της.
Πέρα από το τεχνικό κομμάτι των προσαρμογών η εξέλιξη των κερδών ανά μετοχή στο ΧΑ από το 2006 έως και το 2024 δείχνει ότι τα κέρδη ανά μετοχή έχουν αυξηθεί. Από τα 50 ευρώ περίπου ανά μετοχή (2006-2008) και μετά από μια περίοδο χαμηλών κερδών ή και ζημιών λόγω των τραπεζικών ανακεφαλαιοποιήσεων (2011 -34,7 ευρώ/μετοχή) το σύνολο των εισηγμένων εταιριών δείχνει ότι θα προσεγγίσει φέτος κέρδη κοντά στα 100 ευρώ/μετοχή.
Το ενδιαφέρον στοιχείο σε αυτή την προσέγγιση είναι ότι ενώ σε απόλυτα μεγέθη ο χρηματοοικονομικός κλάδος έχει συνεισφορά σχεδόν στο 45-50% του συνόλου των καθαρών κερδών, στα κέρδη ανά μετοχή έχει κάτω από 10%. Και τούτο διότι ο αριθμός των μετοχών μετά τις ανακεφαλαιοποιήσεις και τις αυξήσεις κεφαλαίου του τραπεζικού κλάδου είναι σε δισεκατομμύρια, ενώ στον αντίποδα η έκδοση νέων μετοχών από τις εμποροβιομηχανικές εταιρίες ήταν πιο ισορροπημένη στο παρελθόν και σίγουρα όχι σε τιμές έκδοσης που δημιουργούσαν πληθωρισμό χαρτιών.
Εξαιρώντας την Τράπεζα της Ελλάδος που είναι μια ειδική περίπτωση τα κέρδη ανά μετοχή το 2023 διαμορφώθηκαν σε 98,8 ευρώ που είναι και η καλύτερη όλων των εποχών. Με το 60% των εταιριών να υπολείπεται ακόμα για να κλείσει το 2024 η παραγωγή κερδών βρίσκεται στα 49 ευρώ ανά μετοχή και αν νομίζετε ότι η υπέρβαση της περυσινής χρονιάς είναι απίθανη καλό είναι να περιμένουμε τον «γίγαντα» Καρέλια να δημοσιεύσει μεγέθη, καθώς «δίνει» στο σύστημα 31 ευρώ ανά μετοχή!
Πώς διαμορφώνονται τα κέρδη ανά μετοχή στο ΧΑ (2006-2024 πλην Τρ. Ελλάδος)
Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή
Τα κέρδη ανά μετοχή βοηθούν σε ένα γρήγορο και συγκρίσιμο συμπέρασμα για την ανάπτυξη της εταιρικής κερδοφορίας αλλά και το που βρίσκεται το ΡΕ της Αγοράς. Αν προσθέσει κανείς τις τιμές των μετοχών και τις διαιρέσει με τα κέρδη ανά μετοχή έχει μια καλή προσέγγιση του εν λόγω δείκτη. Επειδή όμως είναι δύσκολο να παρακολουθεί κανείς το σύνολο της αγοράς είναι προτιμότερο να εξετάζει τις 25 κατά τεκμήριο μεγαλύτερες σε κεφαλαιοποίηση και πιο εμπορεύσιμες εταιρίες του ΧΑ. Εδώ τα πράγματα δείχνουν πιο ισορροπημένα, καθώς απουσιάζουν οι στρεβλώσεις που παρατηρούνται στο σύνολο: Με τέσσερις εταιρίες να αναμένονται ο FTSE-25 εμφανίζει κέρδη ανά μετοχή 25,33 ευρώ. Μέχρι τα 33,4 ευρώ που ήταν η περυσινή επίδοση το ρεκόρ φαίνεται δύσκολο.
Πώς διαμορφώνονται τα κέρδη ανά μετοχή των εταιριών του FTSE-25
Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή