Η εκδήλωση του ενδιαφέροντος της αμερικάνικης Chevron για τα θαλάσσια μπλοκ «Νότια Κρήτη Ι» και «Νότια Κρήτη ΙΙ» που βρίσκονται και εντός των ορίων του τουρκο-λυβικού μνημονίου έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης.
Τούτο γιατί θεωρείται πως η παρουσία αμερικάνικων εταιρειών όπως η Chevron και η Exxon Mobil περιορίζει τις πιθανότητες η Τουρκία να προβεί σε επιθετικές κινήσεις και να δημιουργήσει τετελεσμένα.
Αν οι εξελίξεις αυτές συνδυαστούν μάλιστα με την πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης Ντειμπά της Λιβύης να προκηρύξει διαγωνισμό για 22 χερσαία και θαλάσσια οικόπεδα από τα οποία κανένα δεν βρίσκεται εντός των ορίων του τουρκολυβικού μνημονίου τότε το θετικό σενάριο για τις ελληνικές θέσεις εμφανίζεται περαιτέρω ενισχυμένο.
Αναμφίβολα όλα αυτά αποτελούν θετικές εξελίξεις για τις ελληνικές θέσεις.
Παραβλέπουμε όμως πως την ίδια περίοδο που λαμβάνουν χώρα όλα αυτά οι ΗΠΑ βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για την επάνοδο της γείτονος στο πρόγραμμα των F-35 και των λοιπών εξοπλιστικών προγραμμάτων από τα οποία η Τουρκία έχει αποκλειστεί.
«Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος και συνεχίζουμε να αναζητούμε πιθανές ευκαιρίες για την ενίσχυση της σχέσης μας σε μια σειρά τομέων» ανέφερε προχθές ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχετικά με το ενδεχόμενο της επανένταξης της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35.
Πρόσφατα το τραμπικό Fox News αποκάλυψε πως η αμερικανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA) στην Τουρκία.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών ρωτήθηκε από την ιστοσελίδα Hellas Journal για το θέμα αυτό ανέφερε πως μιας πιθανή άρση των κυρώσεων θα μπορούσε να ανοίξει άμεσα τον δρόμο για την επανένταξη της Άγκυρας στο πρόγραμμα των F-35.
Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε:
«...δεν πρόκειται να σχολιάσουμε συγκεκριμένες λεπτομέρειες των συζητήσεών μας με την Τουρκία για αυτό το θέμα. Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος και συνεχίζουμε να αναζητούμε πιθανές ευκαιρίες για την ενίσχυση της σχέσης μας σε μια σειρά τομέων».
Η συγκεκριμένη δήλωση είναι διαφορετική από την πάγια απάντηση που μέχρι πριν από μια εβδομάδα έδινε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Αν κοιτάξουμε την πλήρη εικόνα λοιπόν θα δούμε πως η κατάσταση είναι περισσότερο περίπλοκη.
Φαίνεται πως αυτήν την περίοδο λαμβάνει χώρα μια διαπραγμάτευση μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας για άρση των κυρώσεων (CAATSA) και είναι φυσικό να χρησιμοποιούνται διάφοροι μοχλοί πίεσης.
Οι ΗΠΑ επέβαλαν τις κυρώσεις στην Τουρκία μετά την αγορά του συστήματος των S-400 από τη Ρωσία. Από τότε απαιτούν την αδρανοποίηση και απόσυρση του συστήματος προκειμένου να εξετάσουν αν θα άρουν τις κυρώσεις.
Η Τουρκία εμφανίζεται ανυποχώρητη και προκειμένου να πιέσει τις ΗΠΑ δημοσιοποιεί πως διαπραγματεύεται την αγορά άλλων σύγχρονων αεροσκαφών όπως τα Eurofighter από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η πρόθεση ακύρωσης επί της ουσίας του τουρκο-λυβικού μνημονίου μέσω της παρουσίας Chevron στα οικόπεδα νότια της Κρήτης θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί ένα μοχλό πίεσης των ΗΠΑ προκειμένου να υποχωρήσει η Τουρκία.
Το ερώτημα είναι τι θα συμβεί αν η Τουρκία δεχτεί να υποχωρήσει απαιτώντας μεταξύ των άλλων επικύρωση του τουρκο-λυβικού μνημονίου;
Η κατάσταση μπορεί να γίνει ακόμη περισσότερο περίπλοκη και οδυνηρή αν ο Αμερικανός πρόεδρος με το γνωστό τραμπικό ύφος και στυλ διαπραγμάτευσης αποφανθεί π.χ. πως επειδή αγαπά την Ελλάδα και τους Έλληνες που διαμόρφωσαν τον δυτικό κόσμο, θεωρεί πως πρέπει επωφεληθούν της τεράστιας ευκαιρίας να μοιραστούν με τους Τούρκους τα κοιτάσματα υδρογοναθράκων και να «καταπιούν» τις ανοησίες περί διεθνούς δικαίου αφού χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ δεν διαθέτουν ισχυρά χαρτιά στο τραπέζι...
Παρατηρώντας τη νέα φιλοδυτική στροφή του Ερντογάν τους τελευταίους μήνες όπου από εκεί που αποκαλούσε τους Ευρωπαίους παρακμιακούς και χρεοκοπημένους συζητά το ενδεχόμενο ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και τον αμυντικό της βραχίονα, τι είναι πιο πιθανό να «κάψει» τα F-35 ή να «κάψει» τους «S-400» και να απαιτήσει μεγιστοποίηση του οφέλους;
Πιστεύω που βιαζόμαστε να πανηγυρίσουμε όπως παλαιότερα με το «Μπαϊντενόπουλο» και ακόμη πιο παλιά με το Κάρτερ...
Οι διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχουν υπαρξιακό χαρακτήρα για τις δύο χώρες και δεν πρόκειται να λυθούν από καμιά πολυεθνική και κανένα τρίτο. Η παρουσία μιας ισχυρής Ελλάδας ακυρώνει στα σχέδια της Τουρκίας για ένα περιφερειακό ρόλο. Η ανάδειξη της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη μειώνει το βαθμό ανεξαρτησίας της Ελλάδας και μια πιθανή μείωση της βαρυτικής έλξης της ΕΕ την οδηγεί σε δορυφοροποίηση. Η διαφορά μεγεθών είναι συντριπτική.
Η οικονομική σημασία
Πέραν της γεωπολιτικής σημασίας των τελευταίων εξελίξεων με τις αμερικάνικες πετρελαϊκές στην Ανατολική Μεσόγειο, οι κινήσεις τους κρύβουν και ειδήσεις που αφορούν την οικονομία και τις αγορές.
Αν π.χ. ξεκινήσει η Chevron τις έρευνες νοτίως της Κρήτης οι πρώτες γεωτρήσεις δεν αναμένονται πριν το 2030 και αν όλα πάνε καλά η παραγωγή δεν αναμένεται πριν το 2035.
Αν προσδοκούν να κάνουν απόσβεση των επενδύσεων και να αποκομίσουν κέρδη αυτά θα προκύψουν μετά το 2040 με 2050. Άρα, εκτιμούν πως το 2040 οι τιμές των υδρογοναθράκων θα υπερβαίνουν το υψηλό κόστος εξόρυξης λόγω των μεγάλων βαθών στην περιοχή νοτίως της Κρήτης.
Αυτό δεν είναι μια καλή πρόβλεψη για την πρόοδο της ενεργειακής μετάβασης στην οποία έχουν επενδυθεί πολλές δεκάδες δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια αν δικαιωθούν οι επενδύσεις των πετρελαιάδων δεν θα αποδώσουν όπως αναμένεται οι επενδύσεις στις ΑΠΕ...
Μήνυμα 1) Περί Βιετνάμ
Καλημέρα σας κ. Στούπα,
Διάβασα το άρθρο σας στο Liberal σχετικά με το Βιετνάμ
Θα ήθελα να προσθέσω κάτι που - αν καταλαβαίνω σωστά - σας διέφυγε όσο ήσασταν εκεί. Έζησα το καλοκαίρι του 2012 για 2 μήνες στο Βιετνάμ στα πλαίσια ενός project που έπρεπε να ολοκληρώσουμε για το MBA μας στο Vlerick Business School του Βελγίου.
Η ομάδα μας αποτελούνταν από έναν Ιταλό, έναν Βέλγο(Φλαμανδό), έναν Εσθονό, εμένα και ένα Βιετναμέζο (ξέρω ακούγεται σαν ανέκδοτο).
Σας πληροφορώ ότι με το που έλεγα ότι είμαι από την Ελλάδα άρχιζαν αμέσως να λένε τα ονόματα του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, του Μεγάλου Αλεξάνδρου αλλά και του Λεωνίδα.
Έκαναν πάντα τη σύγκριση ότι όπως η Ελλάδα πολέμησε και νίκησε δυνάμεις κατά πολύ μεγαλύτερες έτσι έκαναν και αυτοί σε διάφορες περιόδους της ιστορίας.
Ο Βέλγος έπρεπε να πιει πρώτα μερικές βελγικές μπύρες (οι Βιετναμέζοι έχουν πολύ μεγάλη κατά κεφαλή κατανάλωση μπύρας. Δοκιμάσατε φρέσκια μπύρα στο δρόμο;) για να καταλάβουν από ποια χώρα είναι. Για τον Εσθονό τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα ακόμα. Για τον Ιταλό ευκολότερα λόγω των γνωστών πολυτελών μαρκών αλλά και των Ρωμαίων.
Η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλο και δυστυχώς ανεκμετάλλευτο πολιτιστικό κεφάλαιο στο Βιετνάμ (όπως και σε άλλες χώρες). Απουσιάζει η στρατηγική για να το εκμεταλλευτούμε αυτό και να χτίσουμε πάνω του.
Με εκτίμηση,
Constantinos Saragkas
