Είναι καιρός να ενσωματωθούν τα δώρα Πάσχα-Χριστουγέννων και το επίδομα καλοκαιρινών διακοπών στη βασική ετήσια αμοιβή των μισθωτών. Να καταργηθούν οι 14 καταβολές και να γίνουν 12, όπως στα περισσότερα κράτη.
Υπάρχουν, προφανώς, επιχειρήματα, κυρίως ιστορικής φύσης ή συνδεδεμένα με τις παροχές που θα όφειλαν να δίνουν με άλλους τρόπους οι επιχειρήσεις, αλλά τις έχουν περάσει σε αυτές τις δύο εξτρά καταβολές, σε συμφωνία βεβαίως με τα συνδικάτα και παλαιότερες εθνικές συλλογικές συμβάσεις.
Αν όμως φέρουμε τα πράγματα στη σημερινή εποχή, τότε ο επανυπολογισμός σε 12μηνη βάση των 14 αμοιβών θα απλοποιήσει πολλά και πολύ χρήσιμα πράγματα.
Προφανώς, θα απλουστεύσει τη δουλειά των λογιστηρίων. Και δεν είναι λίγο αυτό. Με τόσες δουλειές και τα συνακόλουθα κόστη των λογιστηρίων και των λογιστικών γραφείων καταλήγουμε να επιβαρύνουμε και τα άτομα και, ακόμη περισσότερο, τις επιχειρήσεις.
Οι πολλαπλές ηλεκτρονικές εφαρμογές της ΑΑΔΕ, του ΕΦΚΑ και άλλων οργανισμών του Δημοσίου που συνδέονται με την πραγματική ζωή των επιχειρήσεων, όσο απλές κι αν είναι, σπανίως φθάνουν στον πολίτη και την καθημερινότητά του.
Απλή απόδειξη της χρήσιμης ανάγκης να μετατρέψουμε τις 14 πληρωμές σε 12 μισθούς είναι ότι κανείς -κυριολεκτικά κανείς- μισθωτός, όταν ερωτηθεί «πόσα βγάζει» δεν θα πει το ποσό που προκύπτει μαζί με δώρα και επίδομα. Θα αναφέρει μόνον τα «καθαρά» που βλέπει στο τέλος του μήνα.
Ελάχιστοι γνωρίζουν την ανά ώρα αμοιβή τους και εξίσου λίγοι γνωρίζουν το ετήσιο εισόδημά τους. Ελαχιστότεροι ακόμη είναι εκείνοι που γνωρίζουν ποια είναι η «ακαθάριστη» αμοιβή τους, δηλαδή το ποσό που πράγματι πληρώνονται προτού γίνουν οι κρατήσεις για ασφάλιση υγείας, για το συνταξιοδοτικό τους και, βεβαίως ως προκαταβολή του φόρου εισοδήματος. Για να μη συζητήσουμε ότι κανείς, πρακτικά, δεν γνωρίζει ποιο είναι το πραγματικό ποσό που πληρώνει μια επιχείρηση για να «αγοράσει» τον χρόνο εργασίας των μισθωτών.
Με αποτέλεσμα να εμφιλοχωρεί πλήρης θολούρα και ασάφεια στις, κατά τα άλλα καθημερινές, συζητήσεις μας για την αντιστοιχία των πραγματικών μισθών προς εκείνα που συζητούμε στην TV ή, πολύ χειρότερα, στα διάφορα «Χ». Οι διαφορές είναι τεράστιες.
Δείτε ένα παράδειγμα. Μια «καθαρή» αμοιβή 1.000 ευρώ, στο χέρι δηλαδή, με το σημερινό σύστημα των 14 αμοιβών, αναλογεί σε 1.300 ευρώ (περίπου) μεικτή αμοιβή για τον εργαζόμενο και 1.800 ευρώ για την επιχείρηση.
Η αναγωγή της καθαρής (στο χέρι...) αμοιβής σε 12μηνη βάση είναι 1.170 ευρώ, περίπου, δηλαδή 17% μεγαλύτερη. Η καθιέρωση 12 πληρωμών θα λύσει ένα κάποιο μέρος μιας συλλογικής παραπληροφόρησης.
Θα αντιμετωπίσει επιπλέον μια διαδεδομένη «συνήθεια» πολλών «μικρών», αλλά συχνά και πολύ μεγαλύτερων εργοδοτών, οι οποίοι «ξεχνούν» ή εφευρίσκουν κόλπα για να μην πληρώνουν τις εξτρά αμοιβές. Μόνον πρόσφατα διάβασα: «Δώρο Χριστουγέννων για το 2024 καταβλήθηκε σε 1.968 εργαζόμενους με την παρέμβαση της Επιθεώρησης Εργασίας». Τέτοιες περιπτώσεις όμως είναι πολλές-πολλές χιλιάδες.
Επιπλέον, το ζήτημα της επαναφοράς των 14 αμοιβών στον δημόσιο τομέα παραμένει, μετά την κατάργηση στα χρόνια της μεγάλης δημοσιονομικής κρίσης, ανοικτό στα δικαστήρια και η κυβέρνηση φαίνεται να το έχει «ξεχάσει» επτά χρόνια μετά το τέλος των μνημονίων:
Το θέμα των 12 αμοιβών πρέπει να αντιμετωπιστεί στα πλαίσια της συζητούμενης και, ελπίζω επικείμενης, επαναδιαπραγμάτευσης μιας νέας Μεταμνημονιακής Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Είναι ζήτημα κοινής λογικής. Ένα από τα πολλά θα μου πείτε, αλλά από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε...
