«Η μεταποίηση είναι ο μόνος κλάδος της ελληνικής οικονομίας που η παραγωγικότητα της εργασίας έχει επιστρέψει και μάλιστα υπερβεί το επίπεδό της πριν την τριπλή κρίση (οικονομική, χρέους και τραπεζική) που έπληξε τη χώρα μας το 2010».
Έτσι ξεκινά το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, στη χθεσινή τριμηνιαία έκθεσή του, την ανάλυσή του για την «Ανάκαμψη της Ελληνικής Μεταποίησης».
Τι είναι μεταποίηση; Φτιάχνεις ένα επιχειρηματικό σχέδιο, επενδύεις ό,τι χρειάζεται, αγοράζεις πρώτες ύλες, ενσωματώνεις τεχνολογία και προσλαμβάνεις τους κατάλληλους ανθρώπους. Τι πετυχαίνουν όλοι όσοι εργάζονται (επιχειρηματίες, στελέχη, εργάτες και υπάλληλοι); Δημιουργούν προϊόντα, αλλάζοντας και προσαρμόζοντας, μεταποιώντας δηλαδή, όλα τα παραπάνω. Όσο περισσότερα και όσο ακριβότερα πωληθούν όλα αυτά, τόσο καλύτερη η παραγωγικότητα όσων εργάζονται για να πετύχουν αυτό το καλύτερο αποτέλεσμα.
Η παραγωγικότητα της εργασίας, λοιπόν, στη μεταποίηση αυξήθηκε από το 2009 μέχρι το 2024 κατά 44%!
Προσέξτε: Η εντυπωσιακή αυτή βελτίωση προέκυψε από τον συνδυασμό δύο σπουδαίων πραγμάτων. Και η αξία που προσθέσανε όλοι οι παραπάνω παράγοντες αυξήθηκε και οι ώρες εργασίας που χρειάστηκαν για την παραγωγή μειώθηκαν.
Η προστιθέμενη αξία (ΠΑ) είναι το σπουδαιότερο οικονομικό μέγεθος για την οικονομία. Αν δεν προσθέτεις αξία με τη δουλειά σου και τις επιχειρήσεις σου, τότε απλώς πληρώνεις περισσότερα από όσα εισπράττεις, άρα δανείζεσαι για να ζήσεις ή ξεπουλάς περιουσία. Αντί, να πηγαίνεις μπροστά, οπισθοχωρείς.
Προσέξτε και πάλι. Δύο μόνον κλάδοι προόδευσαν, αύξησαν δηλαδή την προστιθέμενη αξία σε πραγματικούς όρους: η μεταποίηση (δηλαδή η βιομηχανία) και το τρίπτυχο γεωργία-δασοκομία-αλιεία (αγροτικός τομέας), που βρίσκεται όμως, όπως θα εξηγήσω παρακάτω, σε υποχώρηση.
Όλες οι άλλες οικονομικές δραστηριότητες έχασαν έδαφος στο πιο κρίσιμο μέγεθος για την ύπαρξη και πρόοδο της χώρας, τη δημιουργία πρόσθετης, προστιθέμενης δηλαδή, αξίας.
Αυτά, βεβαίως, όταν μετράμε τη σημερινή κατάσταση από τότε που η χώρα μπήκε για τα καλά στη μεγάλη κρίση (το πρώτο τρίμηνο του 2009).
Αν μετρήσουμε από το 2019 και μετά, η εικόνα είναι καλύτερη. Όλες οι δραστηριότητες, και όχι μόνον η μεταποίηση (+32,5%), πέτυχαν κάτι ανώτερο σε όρους ΠΑ: κατασκευές (+32,5%), επιστημονικές και διοικητικές υπηρεσίες (22%), ψυχαγωγία και διασκέδαση (+4,6%) ακόμη και ο δημόσιος τομέας (+2,7%).
Σε αυτή τη δεύτερη περίοδο, υπάρχουν δύο ανησυχητικές εξελίξεις. Η μία είναι ότι οι δραστηριότητες «εμπόριο και τουρισμός» έμειναν απλώς στάσιμες, ενώ ο χρηματοπιστωτικός τομέας συνέχισε να χάνει έδαφος (-7,3%).
Η άλλη κακή εξέλιξη είναι ότι ο πρωτογενής τομέας υποχωρεί και αυτός, μετά το 2019, κατά 10,4%.
Γιατί λοιπόν η βιομηχανία πάει καλά και καλύτερα; Η Έκθεση του Γραφείου δίνει τη σωστή εξήγηση. Το καλό αποτέλεσμα οφείλεται στην επιτυχία των εξαγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες είναι μια στις τρεις μεταποιητικές μονάδες και πραγματοποιούν τα 70 σε κάθε 100 ευρώ εξαγωγών. Για να το επιτύχουν όμως οι επιχειρήσεις αυτές, ακριβώς επειδή έρχονται αντιμέτωπες με τον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό, δεν σταματούν να επενδύουν.
Άρα, το μυστικό είναι οι επενδύσεις.
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά, όπως είπαμε στην αρχή: η μεταποίηση μείωσε τις ώρες εργασίας που χρειάστηκαν για να επιτευχθεί αυτό το καλύτερο αποτέλεσμα στην παραγωγή.
Συγκεκριμένα, ο μεταποιητικός τομέας μείωσε δέκα φορές περισσότερο (24%) τις ώρες εργασίας από τη μείωση που πέτυχε το σύνολο της οικονομίας (2%).
Εν κατακλείδι, «ο μέσος μισθός στον κλάδο της μεταποίησης είναι συστηματικά υψηλότερος από τον μέσο μισθό, στο σύνολο της οικονομίας. Το γεγονός αυτό παγιώθηκε και μάλιστα ενισχύθηκε από την κρίση του 2010 και μετά», γράφουν οι επιστήμονες του Γραφείου, επιβεβαιώνοντας σχετικές παρατηρήσεις τους στην προηγούμενη έκθεσή τους.
Συμπέρασμα, οι επενδύσεις είναι ο μόνος τρόπος για να αυξηθεί ο πλούτος της χώρας και οι μισθοί των εργαζομένων. Τελικά, όμως, μια πετυχημένη επιχειρηματική επένδυση κρίνεται από τα κέρδη που δημιουργεί, πέραν των προϊόντων και των μισθών, όσα ανωτέρω θετικά περιγράψαμε.
Την επόμενη φορά που κάποιοι «προοδευτικοί» θα τα βάλουν με τα επιχειρηματικά κέρδη για να αποδείξουν την αριστεροσύνη τους, καλό είναι να το ξανασκεφτούν.