Από τότε που ξέσπασε η πανδημία, οι εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου αύξησαν τον κύκλο εργασιών τους και τις κεφαλοποιήσεις τους καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να κάνουν αγορές στο διαδίκτυο. Οι μετοχές επίσης των ψηφιακών πλατφόρμων έγιναν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα οι αγαπημένες των επενδυτών, καθώς η εργασία από το σπίτι και οι τηλεδιασκέψεις έγιναν η νέα μόδα. Εν συνεχεία, μέρες δόξας γνώρισαν πολλές βιοτεχνολογικές/φαρμακευτικές εταιρείες που μπήκαν με αξιώσεις στην κούρσα του εμβολίου. Μάλιστα κάποιες από αυτές χωρίς να διαθέτουν καν γραμμή φαρμάκων(!).
Δεδομένου ότι πολλά από τα εμβόλια κατά της Covid-19 απαιτούν ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες συντήρησης και ειδικές συνθήκες μεταφοράς, οι εταιρείες ξηρού πάγου και η βιομηχανία ψυκτικής αποθήκευσης θα μπορούσε να εξελιχθεί ως το επόμενο μεγάλο στοίχημα.
Τα εμβόλια έναντι του SARS-CoV-2 που βασίζονται στην τεχνολογία του mRNA είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις υψηλές θερμοκρασίες και μπορούν να αποδομηθούν, γι’ αυτό και έχουν επιστρατευθεί λιπιδικά νανοσωμάτια και η βαθιά κατάψυξη προκειμένου να σταθεροποιηθούν. Αν στο τέλος της ημέρας αποδειχθούν αποτελεσματικότερα των συμβατικών εμβολίων, τότε μπορεί να ξεκινήσει ένας καινούργιος κύκλος εργασιών για τον κλάδο της ψυκτικής αποθήκευσης.
Πώς κατανέμονται τα εμβόλια από πλευράς συνθηκών αποθήκευσης και μεταφοράς
Το εμβόλιο BNT162b2 των εταιρειών Pfizer- BioNTech απαιτεί αποθήκευση και μεταφορά στους -70 ºC. Γι’ αυτό το σκοπό, έχουν διαμορφωθεί ειδικές συσκευασίες μεταφοράς που περιέχουν ξηρό πάγο. O ξηρός πάγος είναι CO2 σε στερεά μορφή σε θερμοκρασία -78° C. Σε συνθήκες κανονικής ατμοσφαιρικής πίεσης, το στερεό CO2 εξαχνώνεται απευθείας σε ατμό χωρίς να περάσει από την υγρή φάση. Η μοναδική αυτή ιδιότητα σημαίνει ότι ο ξηρός πάγος απλά «εξαφανίζεται» όταν θερμανθεί, χωρίς να αφήσει πίσω υπολείμματα ή απόβλητα που να χρειάζoνται καθάρισμα. Με την αναπλήρωση ξηρού πάγου τα εμβόλια μπορούν να διατηρηθούν έως και 15 ημέρες σ’ αυτές τις συνθήκες. Εν συνεχεία, τα εμβόλια μπορούν να ξεπαγώσουν και να διατηρηθούν στο ψυγείο για 5 ημέρες, ενώ ειδικές συσκευές συνεχούς καταγραφής της θερμοκρασίας χρησιμοποιούνται ώστε να εντοπιστούν τυχόν αποκλίσεις, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την σταθερότητα του εμβολίου.
Το εμβόλιο mRNA-1273 της εταιρείας Moderna πρέπει να φυλάσσεται μεταξύ +2 ºC και +8 ºC έως και 30 ημέρες, σε θερμοκρασία δωματίου για έως 12 ώρες και στην κατάψυξη στους -20 ºC για έως και 6 μήνες.
Το εμβόλιο AZD1222 του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης μπορεί να αποθηκευτεί, να μεταφερθεί και να διανεμηθεί υπό κανονικές συνθήκες ψύξης (2-8 βαθμούς Κελσίου) για τουλάχιστον έξι μήνες.
Το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V απαιτεί θερμοκρασίες αποθήκευσης στους -20 ºC.
Τα εμβόλια JNJ-78436735 της εταιρείας Janssen Pharmaceuticals και το NVX-CoV2373 της εταιρείας Novavax μπορούν να αποθηκευτούν και να μεταφερθούν σε θερμοκρασίες ψυγείου μεταξύ +2 ºC και +8 ºC.
Το εμβόλιο MRT5500 της Translate Bio σε συνεργασία με τη Sanofi βασίζεται στο mRNA και αρχικά απαιτούσε συνθήκες αποθήκευσης στους -80 ºC, ωστόσο πλέον το μόριο έχει τροποποιηθεί κατάλληλα ώστε να εμφανίζει σταθερότητα στους -20 ºC.
Τέλος το υποψήφιο εμβόλιο mRNA της γερμανικής CureVac -το οποίο, επίσης, έχει συμφωνήσει να αγοράσει μαζικά η Ευρωπαϊκή Ένωση-, αν και έχει καθυστερήσει τις κλινικές δοκιμές του, παραμένει σταθερό επί τρεις μήνες στους πέντε βαθμούς Κελσίου πάνω από το μηδέν, σύμφωνα με την εταιρεία. Ακόμη, μπορεί να διατηρηθεί έως 24 ώρες σε θερμοκρασία δωματίου.
Όπως γίνεται κατανοητό, η διανομή των εμβολίων m-Rna αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση, πόσο μάλλον αν στην πορεία αποδειχθούν αποτελεσματικότερα και ασφαλέστερα των υπολοίπων.
Οι λύσεις στο πρόβλημα διατήρησης/διανομής των εμβολίων που απαιτούν χαμηλές θερμοκρασίες
Για την πρόκληση της διανομής των εμβολίων που απαιτούν χαμηλές θερμοκρασίες υπάρχει μια λύση που δοκιμάστηκε στο Κονγκό για το εμβόλιο κατά του ιού Έμπολα. Πρόκειται για τη χρήση των κινεζικής κατασκευής κοντέινερ-καταψυκτών Arktek, κόστους περίπου 2.000 δολαρίων το ένα, που πετυχαίνουν θερμοκρασίες δεκάδες βαθμών Κελσίου υπό το μηδέν. Ήδη το Ίδρυμα Γκέιτς ετοιμάζεται να βοηθήσει για την αύξηση της παραγωγής των Arktek ειδικά για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού.
Οι εταιρείες που ειδικεύονται στον ξηρό πάγο και την ψυκτική αποθήκευση και μεταφορά είναι άλλη μια λύση.
Ο ξηρός πάγος μπορεί να διατίθεται σε διάφορες μορφές όπως μεγάλα μπλοκ ή μικρά σφαιρίδια και χρησιμοποιείται στη μεταφορά και αποθήκευση κατεψυγμένων τροφίμων, στην αυτοκινητοβιομηχανία-χρησιμοποιούν τον ξηρό πάγο για να απομακρύνουν την περίσσεια γράσου, πουριού, στεγανοποιητικού υλικού και σκουριάς συγκόλλησης από τον εξοπλισμό τους- και στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης για τη μεταφορά και αποθήκευση βιολογικών δειγμάτων, οργάνων, αίματος και ευαίσθητων στη θερμοκρασία φαρμάκων όπως τα εμβόλια.
Η αυξανόμενη ζήτηση για αποθήκευση ξηρού πάγου τόσο στη βιομηχανία τροφίμων όσο και στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης λόγω των εμβολίων κατά της Covid-19, θα οδηγήσει σύμφωνα με τη διάμεσο των αναλυτών την παγκόσμια αγορά ξηρού πάγου από τα 1,1 δισ. δολάρια το 2020 στα τα 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2026.
Η αγορά είναι εξαιρετικά συγκεντρωμένη με τους δέκα κορυφαίους κατασκευαστές να έχουν περισσότερο από το 60% του μεριδίου αγοράς. Οι κατασκευαστές υψηλών προδιαγραφών συγκεντρώνονται κυρίως στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ενώ τα τελευταία χρόνια προσπαθεί και η Ασία να αποκτήσει το δικό της μερίδιο, με δυνατούς εκπροσώπους όπως η Wuxi Yongjie –διαπραγματεύεται στη Σανγκάη- και η Kyodo International, η οποία διαπραγματεύεται στο Τόκιο.
Οι περισσότερες εταιρείες ξηρού πάγου είναι μικρές και ιδιωτικές- όπως η Gold Jet, η TOMCO2 Systems με την CO2 Air, και οι Aquila Triventek, Tooice,ASCO Group, Artimpex, κ.α- πράγμα που σημαίνει η επένδυση σε αυτές δεν είναι εύκολη υπόθεση για έναν μη επαγγελματία επενδυτή.
Ωστόσο, υπάρχουν εταιρείες όπως η Linde, που διαπραγματεύεται στο NYSE με το σύμβολο «LIN», και η Air Products and Chemicals, η οποία διαπραγματεύεται επίσης στον NYSE με το σύμβολο «APD».
Η Air Liquide με έδρα τη Γαλλία, διαπραγματεύεται με το σύμβολο AI και εξωχρηματιστηριακά στις ΗΠΑ με το σύμβολο "AIQUY", ενώ μια εναλλακτική επιλογή είναι οι Carrier Global και η Trane Technologies (Ingersoll Rand), οι οποίες κατασκευάζουν κιβώτια ψυχρής αποθήκευσης και διαπραγματεύονται στον NYSE, με τα σύμβολα CARR και ΤΤ αντίστοιχα.
Η Thermo Fisher Scientific (TMO) παρέχει επίσης λύσεις ψυχρής αποθήκευσης ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η FedEx Corporation και η United Parcel Service στοχεύουν επίσης τη διανομή εμβολίων COVID-19.
Τα ρίσκα
Το story του extra κύκλου εργασιών εξαιτίας της πανδημίας των εταιρειών ξηρού πάγου και ψυκτικής αποθήκευσης μπορεί να τελειώσει εν τη γενέσει του, αν καταφέρουν οι φαρμακευτικές εταιρείες να βρουν λύση για τη συντήρηση των εμβολίων mRna μέσω της αποξήρανσης. (σ.σ: θα επανέρχονται με νερό στην αρχική μορφή τους). Ήδη η Pfizer εργάζεται πάνω σε μία τέτοια λύση μετατροπής του εμβολίου της σε σκόνη, ώστε να μη χρειάζεται βαθιά κατάψυξη.
Άλλο ένα ρίσκο είναι το εξής: Tα εμβόλια που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης να αποδειχθούν πιο αποτελεσματικά και έτσι η αγορά να προσανατολιστεί μόνο σε αυτά.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμια περιπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
