Η κατάρρευση του bitcoin και των υπολοίπων κρυπτονομισμάτων, που οδήγησε μέχρι και στην εξαΰλωση ορισμένων από αυτά, επέφερε αστρονομικές ζημίες στα χαρτοφυλάκια των πάνω από 300 εκατομμυρίων χρηστών τους, σε όλο τον κόσμο. Πιο σημαντική όμως και από τη συνολική ζημία, είναι η ηχηρή διάψευση όλου του αφηγήματος των μαγικών ικανοτήτων του bitcoin, απέναντι στις μακροοικονομικές και νομισματικές κρίσεις, στον πληθωρισμό και στα υψηλά επιτόκια. Η άμεση ζημιά που προέκυψε από τη συρρίκνωση της «αξίας» των cryptos, έχει υπερβεί το $1,7 τρισ., ένα ποσό που δεν ανησυχεί ακόμα τις εποπτικές χρηματιστηριακές αρχές. Ωστόσο προβληματίζουν τα ενδεχόμενα απόνερα, από την κατάρρευση του bitcoin στην πραγματική οικονομία.
Και εξηγούμαστε. Εκτός από τα +300 εκατομμύρια χρήστες οι οποίοι κατανέμονται γεωγραφικά, όπως φαίνεται στο ακόλουθο διάγραμμα, υπάρχουν και περισσότερες από 18.000 επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο που δέχονται πληρωμές σε κρυπτονομίσματα.
Οι χώρες με τους περισσότερους χρήστες είναι η Ινδία με 100 εκατ., οι ΗΠΑ με 27 εκατ., η Νιγηρία με 13 εκατ., το Βιετνάμ με 5,9 εκατ. και το Ηνωμένο Βασίλειο με 3,3 εκατ. χρήστες. Όσον αφορά τα δημογραφικά χαρακτηριστικά τους, το 79% των χρηστών είναι άνδρες, το 58% έχει ηλικία μικρότερη των 34 ετών, το 84% έχει τουλάχιστον Πανεπιστημιακό πτυχίο και το 66% έχει εισόδημα χαμηλότερο των $100.000.
Στο ακόλουθο διάγραμμα, βλέπουμε τις μεγαλύτερες από τις 18.000 επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο, που δέχονται συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα.
Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες, δεν διατηρούν bitcoins στους ισολογισμούς τους και δεν αναλαμβάνουν το ρίσκο των κρυπτονομισμάτων, καθώς οι συναλλαγές τους εκκαθαρίζονται με βάση τις εκάστοτε «ισοτιμίες» των cryptos με το νόμισμα αναφοράς, που είναι το αμερικανικό δολάριο. Δηλαδή, η στρατηγική αυτών των εταιρειών, αφορά στη προσέλκυση της νέας γενιάς πελατών, που για τους δικούς της λόγους προτιμά να πληρώνει σε bitcoin και μόνο.
Ωστόσο υπάρχουν και 26 εταιρείες, που είναι εισηγμένες σε χρηματιστήρια και έχουν σημαντική έκθεση σε bitcoin, όχι μόνο από την επενδυτική πλευρά, αλλά και από την επιχειρηματική πλευρά. Τι σημαίνει αυτό; Ότι είτε έχουν bitcoin στα περιουσιακά τους στοιχεία, είτε πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες σε bitcoin, ενώ η επιχειρηματική τους δραστηριότητα στηρίζεται στο δολάριο. Οπότε επωμίζονται το ρίσκο της σχέσης ανταλλαγής BTC/USD. Κάτι, που θα έχει επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.
Στον ακόλουθο πίνακα βλέπουμε τη λίστα των 26 αυτών εταιρειών, των οποίων οι μετοχές βρίσκονται στα χέρια της ευρύτερης χρηματιστηριακής κοινότητας, καθώς και την έκθεση τους σε bitcoin.
H επιχειρηματική πορεία των εταιρειών αυτών, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη πορεία του bitcoin, θέτοντας σε κίνδυνο όχι μόνο τους μετόχους τους, αλλά και τη βιωσιμότητα των ίδιων των εταιρειών, αλλά και όσων συνεργάζονται μαζί τους, με τον κίνδυνο της αθέτησης πληρωμών να μην μπορεί να αποτυπωθεί με ακρίβεια. Εταιρείες όπως η Microstrategy, η Tesla, η Square, η Coinbase και η Nexon, ήδη καταγράφουν υψηλές ζημίες στις λογιστικές τους καταστάσεις, μαζί με σημαντικές απώλειες στις τιμές των μετοχών τους.
Μετοχή Microstrategy
Μετοχή Tesla
Μετοχή Coinbase
Εκτός από το οικοσύστημα των εταιρειών που έχουν προσδεθεί στο άρμα του bitcoin, υπάρχουν και δήμοι και τοπικές κυβερνήσεις στις ΗΠΑ, που στην προσπάθεια τους να προσελκύσουν επενδυτές κρυπτονομισμάτων στις πόλεις τους, υιοθέτησαν το bitcoin, σαν μέσο καταβολής των μισθοδοσιών των υπαλλήλων τους, αλλά των ιδίων. Οι δήμαρχοι της Νέας Υόρκης και του Μαϊάμι, πρωτοστατούσαν σε αυτήν την κατεύθυνση. Παραμένει όμως άγνωστο το τι έχουν πράξει από τη στιγμή που το bitcoin έχει χάσει περισσότερο από το 50% της αξίας του. Πληρώνονται οι ίδιοι και πληρώνουν τους υπαλλήλους τους ακόμα σε bitcoin, χάνοντας το 50% των αμοιβών τους; Γίνονται άραγε αποδεκτές οι επιταγές μισθοδοσίας σε bitcoin, από τις επιχειρήσεις της Νέας Υόρκης;
Εκεί που τα πράγματα είναι ακόμα πιο πολύπλοκα και επικίνδυνα, είναι σε ολόκληρα κράτη, που υιοθετούν το bitcoin ως νόμιμο κρατικό νόμισμα. Τα πειράματα του ήδη πτωχευμένου Ελ Σαλβαντόρ, έχουν προκαλέσει ασφυξία στην κυβέρνηση και στους πολίτες, που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Ήδη τα ομόλογα της συγκεκριμένης χώρας διαπραγματεύονται στο 40% της ονομαστικής τους αξίας. Και φυσικά αν «σκάσει» η οικονομία του Ελ Σαλβαντόρ, θα κληθούν οι διεθνείς οργανισμοί να διασώσουν τη χώρα και τους πολίτες της.
Τελευταίο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (CAR), που ενώ είναι μια από τις πτωχότερες χώρες στον πλανήτη, παρ’ όλο που διαθέσει μεγάλα κοιτάσματα διαμαντιών και χρυσού, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι υιοθετεί σαν εθνικό νόμισμα, το bitcoin. Και σε αυτήν την περίπτωση είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στη Διεθνή Τράπεζα και αλλού.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι η κατάρρευση του bitcoin και των υπολοίπων cryptos, δεν αφορά μόνο τους μικρούς παίκτες, όπως είχαμε αναφέρει στο άρθρο, ή τους λεγόμενους «whales» (φάλαινες=μεγάλοι επενδυτές). Αφορά ολόκληρες εταιρείες εισηγμένες σε χρηματιστήρια, ολόκληρες πόλεις που προσπάθησαν δήθεν να εκμοντερνιστούν, αλλά και ολόκληρα κράτη που επέλεξαν σαν σωσίβιο σωτηρίας το bitcoin. Άραγε θα ισχύσει η αρχή «too big, to fail», δηλαδή ότι είναι πολύ μεγάλες για να «σκάσουν», οπότε θα διασωθούν, ή θα βιώσουμε καταστάσεις που ούτε φανταζόμαστε;
Η αναβολή των εξελίξεων σχετικά με την εξαγορά της twitter από τον Elon Musk, καθώς οι χρηματοδότες κάνουν πίσω, οι εγγυήσεις εξανεμίζονται και οι αποτιμήσεις διαλύονται, αποτελεί ένα απλό δείγμα για τι πρόκειται να ακολουθήσει. Κι ας εμφανίζεται σαν «επίσημη δικαιολογία» από την πλευρά των αγοραστών, η εκ νέου έρευνα για τα χαρακτηριστικά των λογαριασμών των χρηστών του twitter.