Σαφείς προειδοποιήσεις προς την Τουρκία, απεύθυναν οι Σ. Μισέλ και Ουρ. Φον Ντερ Λάινεν κατά τις δηλώσεις τους μετά την επίτευξη της συμφωνίας των “27”. Είχαν προηγηθεί 9 ώρες διαπραγματεύσεων, τρία διαφορετικά προσχέδια, ζυμώσεις και πιέσεις προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία, το ακριβές περιέχομενο της οποίας αναμένεται να γίνει γνωστό σήμερα. Το θέμα θα συζητηθεί εκ νέου στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
“Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιησουμε όλα τα μέσα, αν χρειαστεί”, ανέφεραν οι δύο πρόεδροι στην συνέντευξη που ακολούθησε, αποφεύγοντας πάντως να χρησιμοποιήσουν την λέξη κυρώσεις.
Η μοναδική φορά που ακούστηκε η επίμαχη λέξη, ήταν όταν οι δημοσιογράφοι ζήτησαν περισσότερες διευκρινήσεις για το τι θα πράξει η ΕΕ εφόσον η Τουρκία επιμείνει στις προκλήσεις. “Στην μια πλευρά είναι η επιλογή των κυρώσεων και στην άλλη μια θετική επιλογή, αυτή της συζήτησης για την τελωνειακή ένωση, την συνεργασία στο μεταναστευτικό πάνω στην συμφωνία του 2016, την βελτίωση του εμπορίου μεταξύ ΕΕ- Τουρκίας”, απάντησε η επικεφαλής της Ευρωπαικής Επιτροπής Ουρσουλα Φον Ντερ Λάινεν.
Οι "εργαλειοθήκες"
Αμφότεροι οι δύο πρόεδροι, της Κομισιόν και του Ευρωπαικού Συμβουλίου, μίλησαν για δύο εργαλειοθήκες που υπάρχουν στο τραπέζι και εναπόκειται στην στάση της Τουρκίας ποια θα χρησιμοποιηθεί. Η μία, είναι για μια κατάσταση που δεν θέλουμε, όπως είπε η Φον Ντερ Λάινεν, εφόσον δηλαδή η Τουρκία επιμείνει σε μονομερείς ενέργειες, αψηφώντας το Διεθνές Δίκαιο. Η δεύτερη εργαλειοθήκη αφορά σε μια πιο θετική ατζέντα, συμπλήρωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σημειώνοντας ότι η Τουρκία πρέπει να αποδείξει ότι έχει βούληση να διεξαγάγει πραγματικά εποικοδομητικό διάλογο με την ΕΕ.
“Αν διαπιστώσουμε ότι η Τουρκία δεν κινείται στο σωστό μονοπάρι, θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και θα πάρουμε όλες τις κατάληλες αποφάσεις, ωστόσο ελπίζουμε ότι θα επιλέξει τον διαλόγο”, ανέφερε από την πλευρά του ο Σ.Μισέλ. Εχουμε, όπως είπε, ένα πακέτο εργαλείων που μπορούμε να εφαρμόσουμε άμεσα, δεν το θελουμε όμως. Αντ’ αυτού, θέλουμε μια νέα μορφή συνεργασίας με την Τουρκία, όπως είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου, προσθέτοντας ότι θέλουμε να δημιουργήσουμε μια νέα ισχυρή σχέση με την Τουρκία.
Ερωτηθείς, τι θα συμβεί αν η Τουρκία δεν σταματήσει άμεσα τις παράνομες έρευνες στα νερά της Κύπρου, ο Σ.Μισέλ απέφυγε να απαντήσει ευθέως, παρά επανέλαβε τις γενικόλογες αναφορές στις εργαλειοθήκες.
“Στηρίζουμε την Ελλάδα και την Κύπρο, στηρίζουμε την επανάληψη των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις εβδομάδα την εβδομάδα, ελπίζουμε σε μια πιο θετική συμπεριφορά της Τουρκίας, αλλά είμαστε έτοιμη να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου.
Και έκανε λόγο για την ανάγκη να υπάρξει ένας πολιτικός διάλογος για να εγκαθιδρυθεί μια σταθερότητα στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, προειδοποιώντας ωστόσο πως περιμένει από την πλευρά της Αγκυρας να κάνει βήματα μπροστά όσον αφορά την συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επίσης οι «27» συμφώνησαν στην επιβολή κυρώσεων κατά της κυβέρνησης Λουκασένκο και συγκεκριμένα κατά 40 προσώπων με αφορμή τις προεδρικές εκλογές της χώρας. Σε αυτές, ο Λουκασένκο επανεκλέχτηκε, κάτω από την έντονη αμφισβήτηση για το εκλογικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με την επικεφαλής της Κομισιόν ο Λευκορώσος πρόεδρος δεν βρίσκεται μεταξύ των παραπάνω 40 προσώπων.
Είχε προηγηθεί μια συνεδρίαση επτά περίπου ωρών, με ζυμώσεις και πιέσεις προκειμένου να συνταχθεί ένα κείμενο που να ικανοποιεί όλες τις πλευρές μετά την απόρριψη του αρχικού προσχεδίου από Ελλάδα και Κύπρο.
Έπειτα από συνάντηση Μητσοτάκη - Μέρκελ - Μακρόν και Μισέλ, κατατέθηκε νέο προσχέδιο συμπερασμάτων βελτιωμένο σε ό,τι αφορά στην Τουρκία. Στο νέο προσχέδιο του Μισέλ φαίνεται να υπάρχει η φράση ότι «η ΕΕ θα κάνει χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων και των επιλογών σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας ή προκλήσεων, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο».
Σύμφωνα με ανάρτηση του εκπροσώπου Τύπου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Barend Leyts οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής θα συνεχιστούν στις 9.30 το πρωί της Παρασκευής.
First day of #EUCO has come to an end.
— Barend Leyts (@BarendLeyts) October 1, 2020
Follow the press conference of @eucopresident together with @vonderleyen in a short while.
Meeting tomorrow will resume at 9h30am
Υπενθυμίζεται πως νωρίτερα, Τούρκος αξιωματούχος σχολιάζοντας όσα διαδραματίζονται στις Βρυξέλλες, τόνισε πως οποιαδήποτε καταδίκη της Τουρκίας και κάθε αναφορά σε μέτρα και κυρώσεις στην Σύνοδο Κορυφής θα είναι απαράδεκτη.
«Είναι γνωστό πως για την τουρκική πλευρά, οποιαδήποτε καταδίκη, οποιαδήποτε αναφορά σε οποιαδήποτε μέτρα και κυρώσεις, οποιαδήποτε εξαίρεση των δικαιωμάτων και της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων, είναι εντελώς απαράδεκτα», ανέφερε χαρακτηριστικά στο Politico, ο Τούρκος αξιωματούχος που διατήρησε την ανωνυμία του.
Johanna Geron, Pool via AP