Κόκκινος συναγερμός επικρατεί σε όλη την Ευρώπη για την απότομη εξάπλωση της Όμικρον. Για πρώτη φορά όμως εδώ και δύο χρόνια από την έναρξη της πανδημίας επικρατεί αισιοδοξία.
Η επιστημονική κοινότητα εκφράζει βάσιμες ελπίδες ότι μπορεί η πιο μεταδοτική από όλες τις μεταλλάξεις να είναι και η τελευταία σοβαρή του κορονοϊού. Τις ελπίδες ενισχύει το γεγονός ότι η Όμικρον, παρά την εκρηκτική της εξάπλωση, ενέχει πολύ μικρότερο κίνδυνο για βαριά νόσηση απ' ότι η Δέλτα.
Η άποψη ότι σε αυτή του τη μορφή ο ιός εξασθενεί σημαντικά και τείνει να μοιάζει ολοένα και περισσότερο με ένα απλό κρυολόγημα, ειδικά στους εμβολιασμένους με τρίτη δόση, αποκτά όλο και περισσότερους υποστηρικτές ανάμεσα στους επιστήμονες.
Ακόμη και αν τα κρούσματα μέσα στο δίμηνο Ιανουάριος- Φεβρουάριος φτάσουν σε πρωτοφανή επίπεδα, τούτο δεν σημαίνει, όπως λένε οι επιστήμονες, ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί και να αποβληθεί από τον ανθρώπινο οργανισμό. Πιο πιθανό είναι να εξελιχθεί σε μια ελεγχόμενη εποχική νόσο, όπως η γρίπη, προκαλώντας παροδικές εξάρσεις, παρά να επιστρέψουμε στην εποχή προηγούμενων θανατηφόρων μεταλλάξεων.
Τίποτα φυσικά από όλα αυτά δεν θα γίνουν πραγματικότητα, αν δεν αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού. Κάλυψη σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή και στα κράτη της Αφρικής και της Ασίας, όπου τα ποσοστά παραμένουν ακόμη άκρως ανησυχητικά χαμηλά. Δύο χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας και ενώ το 75% του πληθυσμού των εύπορων κρατών έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου, το αντίστοιχο ποσοστό στις φτωχές χώρες δεν ξεπερνάει το 7%.
Τελικά, είμαστε πράγματι στην αρχή του τέλους της πανδημίας ή αυτό θα συμβεί μόνο όταν μολυνθεί το μεγαλύτερο κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού; Μήπως για να γίνει ενδημικός ο ιός χρειάζεται η φυσική έκθεση στον ιό του μεγαλύτερου τμήματος των ανθρώπων παγκόσμια, ώστε αυτός να μη βρίσκει πλέον αρκετούς ξενιστές για να πολλαπλασιαστεί;
Τοπίο στην ομίχλη
Προς το παρόν η κατάσταση θυμίζει τοπίο στην ομίχλη, όπως σχολιάζει η αναπληρώτρια καθηγήτρια επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, προσθέτοντας πως οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις με την επέλαση του κορονοϊού είναι επισφαλείς. Δεν μπορούμε να «δούμε» μακριά, ακριβώς όπως συμβαίνει όταν περπατάμε στα τυφλά, μέσα στην ομίχλη.
Το θολό τοπίο εντείνει την κόπωση στην κοινωνία και αυξάνει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς της επαγγελματική εξουθένωση των υγειονομικών που εδώ και 22 μήνες δίνουν σκληρή μάχη στα νοσοκομεία αδυνατώντας να δουν ακόμα φως στην άκρη του σκοτεινού τούνελ.
Η ελπίδα ωστόσο πως μπορεί να βρισκόμαστε στην (δύσκολη) αρχή του τέλους στηρίζεται στα ίδια τα επιστημονικά ευρήματα. Καταρχήν σε αυτά που μας έρχονται από το νότιο ημισφαίριο, από τη Νότια Αφρική, εκεί όπου το νέο στέλεχος ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά, στη συνέχεια προκάλεσε έκρηξη κρουσμάτων εξαιτίας της υπερμεταδοτικότητάς του, χωρίς ωστόσο αντίστοιχη έκρηξη να καταγράφεται στις διασωληνώσεις και τους θανάτους.
Στη Νότια Αφρική τα περισσότερα περιστατικά εξαρχής αφορούσαν ήπιες νοσήσεις κι όπως δηλώνει ο υπουργός Υγείας της Νότιας Αφρικής Μόντλι Γκουνγκούμπελε τα νοσοκομεία της χώρας δεν δέχτηκαν πίεση, παρά τον… καταιγισμό των κρουσμάτων.
Στη Νότια Αφρική η πανδημία, μέσα από το πέρασμα της Όμικρον βρίσκεται ήδη σε στάδιο ύφεσης με τα κρούσματα να παρουσιάζουν αποκλιμάκωση και όλα δείχνουν πως η λοίμωξη του κορονοϊού εξελίσσεται σε ενδημική νόσο. Το γεγονός αυτός οδηγεί τους επιστήμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας να εκφράσουν ανοιχτά την ελπίδα τους ότι μέσα στο 2022 η πανδημία Covid θα πάψει να μας κρατά αιχμάλωτους σε ασφυκτικό κλοιό, θα τεθεί σε έλεγχο και οι ζωές μας θα επιστρέψουν στην κανονικότητα.
Αυτά τα χαρακτηριστικά ενός ιδιαίτερου κύματος, που ανορθώθηκε πολύ γρήγορα, κατέγραψε κορύφωση σε δυσθεώρητα ύψη -που αντιστοιχούν σε εφιαλτικούς αριθμούς κρουσμάτων- και υποχώρησε εξίσου γρήγορα και ξαφνικά, ελπίζουν οι ειδικοί ότι θα διατηρήσει το στέλεχος Όμικρον και στο βόρειο ημισφαίριο.
Βέβαια, στην Ευρώπη και την Αμερική της δύο κατεξοχήν περιοχές του πλανήτη που δοκιμάζονται αυτές τις τελευταίες ημέρες από την επέλαση της Όμικρον υπάρχουν κάποιες διαφορές, που μπορεί να κάνουν την διαφορά στην εξέλιξη του πανδημικού κύματος και γι αυτό γεννούν (ή συντηρούν) την ανησυχία στους ειδικούς.