Τη μείωση στα τιμολόγια καταρχήν των ευάλωτων νοικοκυριών αναμένεται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, προκειμένου να αναχαιτιστούν οι εισαγόμενες αυξήσεις. Το ποιες ακριβώς κατηγορίες θα αφορούν τα μέτρα θα εξαρτηθεί από τα δημοσιονομικά περιθώρια, τα οποία δεν είναι ανεξάντλητα. Στόχος, να «επιστραφεί» στους καταναλωτές μέρος των αυξημένων φορολογικών εσόδων από τη φετινή αύξηση της τιμής χονδρικής στο ρεύμα. Τα μέτρα εστιάζουν στα τιμολόγια, καθώς οι εξωγενείς ανατιμήσεις στην ενέργεια θα έχουν πιο μόνιμα χαρακτηριστικά απ’ ότι σε άλλους τομείς.
Χρήματα υπάρχουν, αλλά όχι αρκετά για να χρηματοδοτήσουν όλα τα μέτρα που έχουν ακουστεί τις τελευταίες ημέρες. Τα διαθέσιμα ποσά αρκούν για να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές πέραν του 3,9% που έχει ήδη νομοθετηθεί, να απορροφηθεί μέρος των κραδασμών από τις ανατιμήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού και στα είδη πρώτης ανάγκης.
Σε κάθε περίπτωση, τα τιμολόγια βρίσκονται στο επίκεντρο. Στην ενέργεια, όλα δείχνουν ότι οι υψηλές τιμές ήρθαν για να μείνουν. Η μάχη κατά της κλιματικής κρίσης κρατά σταθερά ψηλά τις τιμές των ρύπων (CΟ2) που επιβαρύνουν τα τιμολόγια όλων των εταιρειών, σπάνε σταθερά το ένα μετά το άλλο τα ρεκόρ και έχουν αυξηθεί άνω του 100% από πέρυσι. Από 25-28 ευρώ, σήμερα βρίσκονται στα 60-62 ευρώ ο τόνος. Όσο για το φυσικό αέριο, η δυναμική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και δομικά προβλήματα του χώρου, έχουν απογειώσει τις τιμές που από τα 15-17 ευρώ την άνοιξη, βρίσκονται πλέον στα 48 ευρώ / MWh.
Απόρροια των παραπάνω είναι οι τιμές του ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά να εκτιναχθούν στα 101,86 ευρώ/ MWh τον Ιούλιο από τα μόλις 52,52 ευρώ/MWh τον Ιανουάριο. Φυσικό επακόλουθο ήταν οι αυξήσεις αυτές να έχουν αρχίσει να μετακυλίονται, μέσω της ενεργοποίησης ρητρών, στα τελικά τιμολόγια. Αυξήσεις 40%-45% στη χονδρεμπορική, μεταφράζονται σε αυξήσεις 10%-15% στο ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς αυτό αποτελεί το μισό σχεδόν του ποσού που πληρώνουμε μέσω των λογαριασμών (τα υπόλοιπα είναι χρεώσεις για δίκτυα, δημοτικά τέλη, ΕΡΤ).
Στο σχέδιο που έχει επεξεργαστεί το αρμόδιο υπουργείο, κεντρική θέση κατέχει η μείωση των επιβαρύνσεων στα ευάλωτα νοικοκυριά και κατά δεύτερον στη μεσαία τάξη. Όπλο, το πλεόνασμα από τα έσοδα του Πράσινου Ταμείου που καταλήγουν στον προϋπολογισμό και προέρχονται από τις δημοπρασίες αδιάθετων δικαιωμάτων CO2.
Πέρυσι, τα έσοδα αυτά ήταν 400-500 εκατ. ευρώ, αλλά φέτος έχουν εκτιναχθεί στο 1 δισ ευρώ. Από αυτούς τους έξτρα πόρους η κυβέρνηση εξετάζει τι ποσά μπορεί να αξιοποιήσει ώστε να ελαφρύνει καταρχήν τα τιμολόγια των ευάλωτων νοικοκυριών, τα οποία υπολογίζονται κοντά σε 450.000. Τόσα τουλάχιστον είναι όσα έχουν ενταχθεί στο ΚΟΤ. Σε δεύτερη φάση εξετάζονται παρεμβάσεις και για άλλες κατηγορίες καταναλωτών.
Το ερώτημα ωστόσο είναι κατά πόσο τα διαθέσιμα χρήματα επαρκούν για να ικανοποιηθεί το σύνολο των παραπάνω ή οι μειώσεις στο ρεύμα που θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ θα είναι στοχευμένες. Τα πάντα κατατείνουν στο δεύτερο. Αν και η επίδοση της οικονομίας θα είναι καλύτερη του αναμενόμενου και η φετινή ανάπτυξη θα αναθεωρηθεί σε πάνω από 4% (από 3,6%), εντούτοις τα διαθέσιμα κονδύλια δεν είναι απεριόριστα. Στόχος είναι το όποιο ποσό διατεθεί για μέτρα στήριξης, να «χωρέσει» όχι μόνο μειώσεις στα τιμολόγια ρεύματος, αλλά και φορολογικές παρεμβάσεις.
Τίποτα δεν έχει κλειδώσει
Αν και ακόμη δεν έχουν κλειδώσει, εντούτοις στο τραπέζι βρίσκονται σκέψεις για:
- Περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ώστε αυτή να φτάσει συνολικά του χρόνου στο 5%, όπως είχε εξαγγείλει προεκλογικά για το 2023 η κυβέρνηση. Μέχρι τώρα, οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν ήδη μειωθεί κατά 3,9 μονάδες, έχει ψηφιστεί μείωση 0,6 μονάδων το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και υπολείπεται μισή ακόμη μονάδα.
- Τέλος στην εισφορά αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα (μετά το διετές προσωρινό πάγωμα)
- Μείωση τέλους επιτηδεύματος και εξάντληση κάθε περιθωρίου κινήσεων στην έμμεση φορολογία, όπως να παραμείνει ο μειωμένος ΦΠΑ 13% για καφέ, μεταφορές και τουριστικό πακέτο.
Διαβάστε ακόμα:
Αδ. Γεωργιάδης: Έρχονται μέτρα για τη μείωση των τιμών στο ρεύμα
