Του Γιώργου Φιντικάκη
Αναταράξεις όπως ήταν φυσικό πυροδότησε η πρώτη δημοπρασία υποχρεωτικής πώλησης ρεύματος από τη ΔΕΗ, σηματοδοτώντας και επίσημα την αντίστροφη πορεία προς την αναγκαστική μείωση του μεριδίου της επιχείρησης, από το σημερινό 88% στο 49% ως το 2020.
Χαρακτηριστική ήταν η αντίδραση χθες του προέδρου της ΔΕΗ Μ. Παναγιωτάκη, που άφησε υπόνοιες ότι εγείρεται θέμα ανταγωνισμού, με ανακοίνωση που στρέφονταν και κατά του υπουργού Ενέργειας Π. Σκουρλέτη, καθώς υποστήριζε ότι η τιμή εκκίνησης ήταν κάτω από το κόστος παραγωγής της εταιρείας.
Αναλύοντας πιο ψύχραιμα την πορεία της πρώτης αυτής δημοπρασίας προθεσμιακών προϊόντων ρεύματος που διεξήγαγε ο ΛΑΓΗΕ (Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας), προκύπτει ότι οι 11 παίκτες που αγόρασαν τη διαθέσιμη ποσότητα, κινήθηκαν εξαιρετικά συγκρατημένα. Δύο είναι τα δεδομένα που συνηγορούν σε αυτό:
- Η μέγιστη τιμή κινήθηκε μόλις 13 σεντς πάνω από την τιμή εκκίνησης. Αυτή είχε οριστεί στα 37,37 ευρώ η μεγαβατώρα, και η ανώτατη προσφορά δεν ξεπέρασε τα 37,50 ευρώ, προκαλώντας και τη δυσαρέσκεια της ΔΕΗ, που προσδοκούσε έσοδα πάνω από τα επίπεδα των 150 περίπου εκατ. ευρώ, τα οποία και τελικά θα βάλει στο ταμείο.
- Δόθηκαν συνολικά 460 MWh/h, ενώ ζητήθηκαν 473 MWh/h. Δηλαδή η ζήτηση ήταν μόλις 13 μεγαβάτ πάνω από την προσφορά.
Συγκρίνοντας δηλαδή την προσφορά με τη ζήτηση, προκύπτει ότι η αγορά έκρινε πως οι ποσότητες που δημοπρατήθηκαν μέσω ΛΑΓΗΕ επαρκούν και με το παραπάνω για να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες της. Διαφορετικά η ζήτηση θα ήταν μεγαλύτερη.
Έπειτα, το γεγονός ότι οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ κινήθηκαν συγκρατημένα σε αυτή τη πρώτη δημοπρασία μπορεί να ερμηνεύεται και από την πρόβλεψη ότι τους επόμενους μήνες το περιθώριο κέρδους στην spot αγορά (χονδρική) θα κινηθεί σε χαμηλά επίπεδα. Ακριβώς επειδή θεωρούν ότι το "margin" στην σποτ αγορά θα παραμείνει το επόμενο διάστημα χαμηλό, κράτησαν χαμηλά και τα τιμήματα στις δημοπρασίες. Αν αντίθετα έβλεπαν ότι οι τιμές σποτ θα αυξηθούν, αντίστοιχα θα κινούνταν πιο επιθετικά κατά τη χθεσινή δημοπρασία.
Οι μικρές διαφορές των τιμών από παίκτη σε παίκτη επιβεβαιώνουν ότι σε αυτή τουλάχιστον τη φάση, δεν υπάρχει διάθεση για ακραία επιθετικές κινήσεις στην αγορά λιανικής.
- Δεν είναι τυχαίο ότι 2 από τους 11 παίκτες αγόρασαν σε ίδια τιμή διαφορετικές ποσότητες (στα 37,38 ευρώ η μεγαβατώρα αλλά πακέτα 108 και 97MWh/h αντίστοιχα).
- Επίσης το όφελος για αυτόν που προσέφερε τη χαμηλότερη τιμή (37,37 ευρώ) συγκριτικά με εκείνον που αγόρασε στην υψηλότερη (37,5 ευρώ), δεν υπερβαίνει τα 17.000 ευρώ.
- Απόδειξη του παραπάνω είναι ότι εταιρεία που αγόρασε 15 MWh/h στην υψηλότερη τιμή (37,5 ευρώ), πλήρωσε 4,927 εκατ. ευρώ.
- Στον αντίποδα, εταιρεία που απέκτησε 20 MWh/h αλλά στη φθηνότερη τιμή (37,37 ευρώ), πλήρωσε για τα πρώτα 15 MWh/h εξ αυτών, 4,910 εκατ. ευρώ. Η διαφορά είναι της τάξης των 17.000 ευρώ.
Συντηρητικά λέγεται ότι έπαιξαν και οι εμπορικές εταιρείες των βιομηχανικών ομίλων συμφερόντων Τιτάν και Βιοχάλκο, αποκτώντας μικρές ποσότητες 1-2 MWh/h, τουλάχιστον μία εξ αυτών στην τιμή των 37,39 ευρώ η μεγαβατώρα.
Δεδομένου ότι η διαδικασία ήταν μυστική, δεν είναι γνωστό ποια ήταν η εταιρεία που δεν συμμετείχε στο διαγωνισμό. Πάντως οι 12 που είχαν εγγραφεί στο μητρώο του ΛΑΓΗΕ ήταν οι εννέα εταιρείες προμήθειας (Hρων, Protergia, Protergia Θερμοηλεκτρική, Εlpedison, GREEN, NRG Trading, Volteria, Watt and Volt και Νovaera Energy), τα ΕΛΤΑ και δύο εμπορικές εταιρείες, Interbeton και η Βιενέρ, θυγατρικές των ομίλων Τιτάν και Βιοχάλκο αντίστοιχα.