Προ των πυλών η αλλαγή στα κριτήρια με βάση τα οποία θα δοθεί η επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος στο τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς. «Στη σύσκεψη συζητήθηκε η επικαιροποίηση όλων των πρωτοβουλιών και των δράσεων που έχει λάβει η κυβέρνηση για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων μέχρι και τα τέλη Σεπτεμβρίου καθώς και τα βασικά σενάρια ενίσχυσης για τους υπόλοιπους μήνες του φθινοπώρου και τον χειμώνα», αναφέρει η ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου μετά τη χθεσινή ευρεία σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό με κυρίαρχο θέμα - τι άλλο - την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Είναι προφανές από το περιεχόμενο της ανακοίνωσης ότι το ενδεχόμενο να βρεθεί τρόπος συγκράτησης του δημοσιονομικού κόστους από την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος, μπήκε στο τραπέζι. Η εκτίναξη, χθες, στην τιμή του φυσικού αερίου –κάποια στιγμή έφτασε και στα 280 ευρώ- αλλά και του ηλεκτρικού ρεύματος ουσιαστικά καθιστά αδύνατο κάθε οικονομικό προγραμματισμό ακόμη και σε επίπεδο τριμήνου. Πώς ακριβώς να κοστολογήσει τα μέτρα στήριξης του τελευταίου τριμήνου το οικονομικό επιτελείο; Ο λογαριασμός επιδότησης του ρεύματος θα είναι 650 εκατ. ευρώ ανά μήνα, 800 εκατ. ευρώ ή 300 εκατ. ευρώ;
Όταν αναζητούνται με το… μικροσκόπιο, μερικές δεκάδες εκατομμύρια για να στηριχτεί η στέγαση, οι μετακινήσεις, τα ακριβά τρόφιμα, είναι αντιληπτό το τι πρόβλημα δημιουργεί μια ημερήσια αβεβαιότητα δεκάδων εκατομμυρίων. Και εδώ ανοίγει η μεγάλη συζήτηση: πρέπει να μπουν κριτήρια στην επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος; Η συζήτηση έχει ήδη ανοίξει.
Τι λένε όμως τα στοιχεία του οικονομικού επιτελείου; Πρώτον ότι σοβαρή εξοικονόμηση δημοσιονομικού χώρου από τα νοικοκυριά δεν μπορεί αν γίνει. Όταν ζητάς από τα νοικοκυριά να εγκαταλείψουν το φυσικό αέριο και να ζεσταθούν με «κάτι άλλο» το πιο πιθανό είναι ότι θα στραφούν στο ρεύμα. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, μόνο το 30% των νοικοκυριών καταναλώνει περισσότερες από 300 κιλοβατώρες τον μήνα. Αν βάλεις όριο στις 300 κιλοβατώρες είναι προφανές ότι θα «παγώσεις» χιλιάδες νοικοκυριά τα οποία δεν είναι κατ’ ανάγκη οικονομικά εύρωστα.
Αν εξαιρέσεις από τις επιδοτήσεις τα εξοχικά, αυτά θα μείνουν κλειστά για μήνες με ότι αυτό συνεπάγεται για τις τοπικές οικονομίες. Ουσιαστική εξοικονόμηση μπορεί να γίνει μόνο από τις επιδοτήσεις των επιχειρήσεων που απορροφούν και πάνω από το 50% των συνολικών χρημάτων. Αυτή η «εξίσωση» δεν θα είναι εύκολο να λυθεί.
Όμως, δεν είναι ακόμη η ώρα των οριστικών αποφάσεων. Το οικονομικό επιτελείο θα περιμένει να λάβει η Ευρώπη τις αποφάσεις της για τον τρόπο τιμολόγησης του φυσικού αερίου και του ρεύματος και ανάλογα θα προσαρμόσει την οικονομική της πολιτική. Άλλωστε, ο πρωθυπουργός δεν αναμένεται να δώσει… τεχνικές λεπτομέρειες το Σάββατο. Θα ξεκαθαρίσει ότι η πρόθεση είναι να στηριχτούν τα νοικοκυριά για να αντιμετωπίσουν το ακριβό ρεύμα και τα υπόλοιπα θα προκύψουν στην πορεία.