Του Γιώργου Φιντικάκη
Στο σφυρί ζητά και πάλι η τρόικα από την κυβέρνηση να βγάλει το 40% των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ, εφόσον έως τον προσεχή Ιούνιο, αποδειχθεί ότι δεν επιτυγχάνονται οι μνημονιακοί στόχοι για μείωση του μεριδίου της.
Την απαίτηση αυτή έχουν συμπεριλάβει οι πιστωτές στο νέο έγγραφο για τα ενεργειακά που απέστειλαν στο υπουργείο Ενέργειας, και είναι προφανώς σε γνώση της ΔΕΗ, εξ ου και η παραδοχή το Σάββατο του επικεφαλής της Μ.Παναγιωτάκη ότι ασκούνται πιέσεις από τους θεσμούς για πώληση μονάδων.
Υπό αυτή την έννοια, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι η κυβέρνηση διατρέχει τον κίνδυνο, αφού πρώτα περιπλανήθηκε για δύο και πλέον χρόνια στην λύση των δημοπρασιών, κινδυνεύει να επιστρέψει εκεί που βρισκόταν η κατάσταση στα τέλη του 2014. Δηλαδή σε μια λύση τύπου "Μικρή ΔΕΗ" (έστω χωρίς πελάτες), αλλά με την διαφορά ότι τότε η οικονομική θέση της επιχείρησης βρίσκονταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση από την σημερινή. Άλλη τιμή έπιαναν οι μονάδες της ΔΕΗ το 2014, άλλη τώρα.
Στην πράξη, οι δανειστές ζητούν από την Αθήνα καθαρές κουβέντες για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, βάζοντας για πρώτη φορά ποσοτικοποιημένο ζήτημα πώλησης λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ, ίσο με το 40% της εγκατεστημένης ισχύος της.
Απαιτούν ρητές εκ των προτέρων δεσμεύσεις σχετικά με τα περίφημα "εναλλακτικά δομικά μέτρα" που περιγράφονται στο μνημόνιο σε περίπτωση που δεν περπατήσουν οι δημοπρασίες υποχρεωτικής πώλησης ενέργειας από την ΔΕΗ. Η' αν θέλουμε να το διαβάσουμε διαφορετικά, βάζουν το μαχαίρι στο λαιμό της κυβέρνησης, να δεχτεί την αύξηση των δημοπρατούμενων ποσοτήτων ρεύματος, θέμα για το οποίο πιέζουν από πέρυσι, και που εκείνη αρνείται (και σωστά), αφού αναγκάζει την ΔΕΗ να πουλά σε τιμές κόστους.
"Είτε αυξάνετε τις ποσότητες που θα δημοπρατήσετε προς τους ιδιώτες ανταγωνιστές της ΔΕΗ, είτε θα πουλήσετε μονάδες της, άλλη λύση δεν υπάρχει", αυτό είναι το μήνυμα της τρόικας. Είναι κάτι σαν "μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα" για την κυβέρνηση που ούτε επιπλέον δημοπρασίες επιθυμεί, ούτε όμως και πώληση μονάδων. Σενάριο ωστόσο που μοιάζει όλο και πιο πιθανό, καθώς είναι αμφίβολο κατά πόσο θα έχουν επιτευχθεί ως τον Ιούνιο οι μνημονιακοί στόχοι μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ.
Η μάχη των μεριδίων
Διότι με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία του λειτουργού της αγοράς (ΛΑΓΗΕ), τον Δεκέμβριο η ΔΕΗ είδε το μερίδιό της να αυξάνεται, αντί να μειώνεται, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα. Αντιστράφηκε δηλαδή η τάση μείωσης του μεριδίου της, καθώς αυτό διαμορφώθηκε σε 89,83%, έναντι 88,66% τον Νοέμβριο και 87,99% τον Οκτώβριο. Έλα όμως που ο μνημονιακός στόχος για το ποσοστό της ΔΕΗ μιλά για επίπεδα της τάξης του 87% για το τέλος Δεκεμβρίου 2016.
Όσο για τους από εδώ και πέρα στόχους, το μερίδιο της ΔΕΗ τον Δεκέμβριο του 2017 δεν θα πρέπει να υπερβεί το 75,24%, τον Δεκέμβριο του 2018 το 62,24% και τον Δεκέμβριο του 2019 το 49,24%.
Στην πράξη, και για να μην οδηγηθεί στην επώδυνη για την ίδια λύση να απωλέσει το 40% των μονάδων της, θα πρέπει η ΔΕΗ να έχει χάσει ως το τέλος του 2017, επιπλέον μερίδιο 14,59%. Επίδοση που επιτυγχάνεται μόνο με κατακόρυφη αύξηση των δημοπρατούμενων ποσοτήτων, κάτι που όπως είπαμε, ουδείς σε κυβέρνηση και ΔΕΗ επιθυμούν, αφού συνεπάγεται για την ίδια ακόμη μεγαλύτερη ζημιά από αυτήν που ήδη υφίσταται.
Η ειρωνεία είναι ότι αρκετοί από όσους είχαν χειροκροτήσει τη πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ να ακυρώσει το 2015 το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης για τη "Μικρή ΔΕΗ”, τώρα δεν είναι και τόσο σίγουροι ότι ο διαφορετικός αυτός δρόμος ήταν ο καλύτερος. Ναι μεν μετά την πώληση της "Μικρής ΔΕΗ", η επιχείρηση θα μίκραινε κατά 30% σε μονάδες και πελατολόγιο, ωστόσο τα 1,5-2 δισ ευρώ που εκτιμάται ότι θα έβαζε στο ταμείο της, όταν γύρω στο 2016-2017 ολοκληρωνόταν η διαδικασία, θα ήταν ζεστό χρήμα που σήμερα της λείπει.
Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα. Και μπορεί στο δημόσιο διάλογο, υψηλόβαθμα στελέχη και συνδικαλιστές να ξορκίζουν ακόμη την πώληση μονάδων, ωστόσο στις κατ' ιδίαν συζητήσεις, διαπιστώνει κανείς ότι αρκετές συριζαικές εμμονές της πρώιμης περιόδου, τελούν υπό αναθεώρηση. Ακόμη και κάποιοι σφοδροί πολέμιοι της "Μικρής ΔΕΗ" αναγνωρίζουν σήμερα πως αυτό που είχαν κάποτε πολεμήσει ως τη χειρότερη λύση, ίσως τελικά και να μην ήταν. Χρειάστηκε ωστόσο να χαθούν δύο και πλέον χρόνια, προκειμένου να αρχίσουν να αναρωτιούνται στο κυβερνητικό στρατόπεδο, κατά πόσο το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν καλύτερη λύση για το πρόβλημα ρευστότητας της εταιρείας συγκριτικά με αυτό που εφαρμόζεται τώρα.
Φωτογραφία: SOOC