Ως ένα δύσκολο εγχείρημα από οικονομικής άποψης, χαρακτήρισε το λεγόμενο «καλάθι του νοικοκυριού» στα σούπερ μάρκετ, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου Σωτήρης Αναγνωστόπουλος.
Η ενέργεια αυτή, που στόχο έχει τη συγκράτηση των τιμών από τις ανατιμήσεις λόγω πληθωρισμού, αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη του μηνός.
Πώς λειτουργεί
Ο κ. Αναγνωστόπουλος παρομοίωσε το «καλάθι του νοικοκυριού» «σαν ένα αυτοκίνητο το οποίο φρενάρει, δεν πηγαίνει προς τα πίσω, απλώς πηγαίνει πιο αργά προς τα μπροστά».
Πρόσθεσε πως το ζητούμενο είναι όλες οι διάσπαρτες προσφορές σε διάφορα προϊόντα των σούπερ μάρκετ, να συγκεντρωθούν σε ένα πολύ συγκεκριμένο βασικό καλάθι.
Παραδείγματα
Αν έχουμε ένα προϊόν ζυμαρικών ν. 6, που προτείνει μια αλυσίδα λιανικής πώλησης και έχει ανατιμηθεί μέσα στην περίοδο ενός μήνα κατά 2%, ενώ η συνολική κατηγορία ζυμαρικά όπως την παρακολουθεί η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, έχει ανατιμηθεί τον ίδιο μήνα κατά 5%, ο καταναλωτής που αγόρασε το προϊόν που βρίσκεται στο «Καλάθι του νοικοκυριού» έχει επιβαρυνθεί μόνο 2%, ενώ ο μέσος καταναλωτής έχει επιβαρυνθεί 5%.
Δεύτερο παράδειγμα: Ας πούμε ότι έχουμε ένα πακέτο μακαρόνια που κάνει 1 ευρώ. Εάν το μέσο πακέτο μακαρόνια σε όλη την οικονομία κάνει 1,10 μετά από ένα μήνα και το πακέτο το οποίο έχει μπει στο «Καλάθι του νοικοκυριού» από την επιχείρηση κάνει 1,05, ο καταναλωτής έχει κερδίσει 5 λεπτά. “Αυτό είναι κέρδος. Αυτό προσπαθούμε να εξηγήσουμε, ότι η νέα τιμή θα ανατιμάται με βραδύτερο ρυθμό από ότι τα υπόλοιπα προϊόντα της οικονομίας. Αυτός είναι ο στόχος“.
Τι δεν είναι το «Καλάθι του νοικοκυριού»
«Δεν είναι μια συμφωνία στην οποία έχει έρθει η κυβέρνηση με τα σούπερ μάρκετ για να δώσει κάτι και να πάρει κάτι άλλο. Επίσης δεν θα υπάρξει κάποια επιβολή κυρώσεων. Δεν ερχόμαστε να πούμε στις επιχειρήσεις ότι 'αν ανατιμήσετε τα προϊόντα αυτά θα δεχτείτε κάποιο πρόστιμο'» εξηγεί ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Ο τρόπος επιλογής των προϊόντων
Τα προϊόντα έχουν επιλεγεί με βάση τον όγκο της κατανάλωσης, δηλαδή αυτά που καταλαβαίνουμε ότι ζητάνε οι καταναλωτές πιο πολύ στο σούπερ μάρκετ.
Άλλο βασικό κριτήριο είναι τα προϊόντα τα οποία συνήθως δεν μπορεί να αποφύγει κανείς να αγοράσει, άρα η ζήτηση είναι ανελαστική. Και τι σημαίνει αυτό; «Ότι όσο και να ανέβει η τιμή τους, δυστυχώς οι καταναλωτές δεν μπορούν να αποφύγουν να τα αγοράσουν. Άρα αν θέλουμε να βοηθήσουμε τον καταναλωτή, θα πρέπει να εστιάσουμε κυρίως σε αυτά τα προϊόντα» σημείωσε ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Αναζήτηση λύσης στην υπόλοιπη Ευρώπη
Την ώρα που στην Ελλάδα ανακοινώνονται τα προϊόντα που θα περιλαμβάνονται στο λεγόμενο «καλάθι του νοικοκυριού», οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης αναζητούν λύσεις για την προστασία του καταναλωτή.
Σύμφωνα την ΕΡΤ στη Γερμανία δεν υπάρχει «καλάθι της νοικοκυράς», ενώ το μόνο μέτρο που έχει εφαρμοστεί είναι η μείωση του ΦΠΑ στο φυσικό αέριο. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχει πρόνοια για συγκεκριμένα καταναλωτικά αγαθά, ενώ αρκετοί Γερμανία περνούν συχνά τα σύνορα με την Πολωνία για να προμηθευτούν βασικά, καταναλωτικά αγαθά.
«Καλάθι του νοικοκυριού» δεν υπάρχει ούτε στη Γαλλία, αν και εδώ και ένα χρόνο έχουν ληφθεί μέτρα ενάντια στον πληθωρισμό και μέτρα για προστασία του καταναλωτή. Για το φυσικό αέριο δεν υπάρχει πλέον θέμα στη χώρα, καθώς η πληρότητα αγγίζει το 100%, ενώ το μεγάλο πρόβλημα είναι ο προϋπολογισμός που συζητείται.
Υπάρχουν προσπάθειες από τις υπόλοιπες κυβερνήσεις να περιοριστούν με κάποιο τρόπο οι ανατιμήσεις, χωρίς όμως καμία επιτυχία.
