«Μην περιμένετε ανάκαμψη πριν από το 2022». Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν ορισμένοι από τους σημαντικότερους αναλυτές και επενδυτές, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις τρομακτικές οικονομικές επιπτώσεις των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας όσο και τις εκτιμήσεις της επιστημονικής κοινότητας όσον αφορά την παραγωγή εμβολίου και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να επανέλθει η ζωή στην κανονικότητα.
Σύμφωνα με τους οίκους Goldman Sachs, JPMorgan και Guggenheim Partners, τους διάσημους επενδυτές Ρέι Ντέλιο, Χάουαρντ Μαρκς και Μαρκ Κιούμπαν και το στέλεχος της Fed, Νιλ Κασκάρι, η ανάκαμψη της οικονομίας θα είναι αργή και… βασανιστική, τα χρηματιστήρια θα καταγράψουν μεγάλες διακυμάνσεις και καλό θα είναι να προετοιμαζόμαστε για μία δύσκολη διετία και όχι για μία εύκολη «επιστροφή» σε ότι κάναμε προς κρίσης.
Νιλ Κασκάρι (Fed): Ο επικεφαλής της Fed της Minneapolis δήλωσε σε συνέντευξή του στο CBS και στην εκπομπή «Face the Nation», πως εκτιμά ότι ο αντίκτυπος στην οικονομία θα είναι τεράστιος και θα χρειαστεί μία στρατηγική κυλιόμενων lockdown αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις που θέλουν το εμβόλιο να είναι έτοιμο σε 18 μήνες. Για 18 μήνες δεν μπορούμε να έχουμε κλειστή την οικονομία και γι’ αυτό θα πρέπει να επιτρέψουμε στους υγιείς να επιστρέψουν στις δουλειές τους και να φροντίσουμε για τους υπόλοιπους, σημειώνει. «Ο δρόμος μπορεί να είναι μακρύς και δύσκολος μέχρι να έχουμε μία αποτελεσματική θεραπεία ή ένα εμβόλιο και σε αυτό το σενάριο είναι δύσκολο να δούμε μία ανάκαμψη τύπου V».
Ρέι Ντάλιο (Bridgewater Associates): Ο ιδρυτής του μεγαλύτερου fund στον κόσμο και ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους των αγορών συγκρίνει την τρέχουσα κρίση όχι με το 2008 αλλά με το 1930 και τη Μεγάλη Ύφεση, τονίζοντας ότι ο άνθρωπος έχει μία μεγάλη ευκαιρία να αποδείξει ότι δεν σκέφτεται μόνο τον εαυτό του αλλά βάζει πάνω απ’ όλα το μέλλον του πλανήτη. Έχουμε μπροστά μας ένα τεράστιο ζήτημα ανακατανομής πλούτου και θα πρέπει να αποφασίσουμε ποιος θα πληρώσει τον «λογαριασμό» της κρίσης, όμως πάνω απ’ όλα πρέπει να υπάρξει αλληλεγγύη και συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο, σημειώνει σε συνέντευξή του στο TED. Όσο για τις αγορές, ο Ντάλιο πιστεύει ότι θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να επανέλθουν στα ιστορικά τους υψηλά γιατί αυτή δεν είναι μία απλή ύφεση αλλά μία βαθιά και παρατεταμένη ύφεση.
Χάουαρντ Μαρκς (Oaktree Capital): Ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής και ισχυρός άντρας της Oaktree Capital, πιστεύει ότι οι βασικοί δείκτες της Wall Street είναι πολύ πιθανό να δοκιμάσουν ξανά τα χαμηλά που κατέγραψαν στις 23 Μαρτίου με τον Dow να πέφτει κάτω από τις 19.000 μονάδες. Ο ίδιος πάντως δεν περιμένει να δει τον πυθμένα των αγορών και τονίζει ότι είναι «ανόητο» να προσπαθεί κάποιος να βρει το χαμηλότερο σημείο που μπορεί να φτάσει το χρηματιστήριο. «Αν κάτι το θεωρείς φθηνό, απλώς το αγοράζεις», σημειώνει σε πρόσφατο σημείωμά του.
Μαρκ Κιούμπαν: Ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής και ιδιοκτήτης των Dallas Mavericks επισημαίνει, σε συνέντευξή του στο αμερικανικό δίκτυο Fox News, ότι τελευταία δεν αγοράζει τίποτα γιατί περιμένει και δηλώνει αισιόδοξος μακροπρόθεσμα αλλά αβέβαιος βραχυπρόθεσμα καθώς υποψιάζεται ότι οι αγορές θα καταγράψουν μία ακόμη πτώση προς τα χαμηλά του περασμένου μήνα. Όσο για την επιστροφή στην προ κρίσης κατάσταση εκτιμά ότι η οικονομία δεν μπορεί να επιστρέψει γρήγορα. Και αυτό γιατί ο κόσμος θα είναι φοβισμένος, κανείς δεν θα γνωρίζει αν ο ιός θα επιστρέψει και όλα θα εξαρτηθούν από την πρόοδο στην ανάπτυξη εμβολίου. «Οι επιχειρήσεις δεν θα επαναπροσλάβουν έτσι απλά κόσμο που σημαίνει ότι όσοι έχασαν τη δουλειά τους δεν θα επιστρέψουν τόσο εύκολα στην αγορά και αυτό θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα», τονίζει.
Ντέιβιντ Κόστιν (Goldman Sachs): Ένας από τους κορυφαίους αναλυτές της Goldman Sachs και ο άνθρωπος που προέβλεψε το τέλος του bull market τον περασμένο Μάρτιο προειδοποιούσε πριν από λίγες ημέρες: είναι πιθανότερο να δούμε νέα χαμηλά στη Wall που σημαίνει ότι ο S&P 500 θα υποχωρήσει κατά 25% μέσα στο 2020 παρά να κλείσει το έτος στις 3.000 μονάδες, ήτοι με άνοδο 10%. Όμως χθες, ο ίδιος ανέφερε σε σημείωμα που αναπαρήγαγαν αμερικανικά μέσα, ότι η εκτίμηση αυτή δεν ισχύει πια, υπό την προϋπόθεση ότι η πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης να ανοίξει ξανά την οικονομία δεν θα οδηγήσει σε δεύτερο κύμα της επιδημίας. Η ξαφνική στροφή του Κόστιν οφείλεται στα τρισεκατομμύρια που ρίχνουν στην οικονομία κυβέρνηση και Fed, καθώς και στη μείωση του αριθμού των κρουσμάτων, ωστόσο έχει προκαλέσει αντιδράσεις στον επενδυτικό κόσμο. Η Morgan Stanley, για παράδειγμα, εξηγεί ότι η βιαστική άρση των περιοριστικών μέτρων θα οδηγήσει σε νέο ξέσπασμα και παράλληλα τοποθετεί τον ορίζοντα της ανάκαμψης μετά το πρώτο μισό του 2021 όταν θα υπάρχει εμβόλιο.
Σκοτ Μάινερντ (Guggenheim Partners): Ο παγκόσμιος επικεφαλής επενδύσεων του οίκου προχωρά σε μία ανατριχιαστική πρόβλεψη σε πρόσφατη έκθεση της Guggehneim καθώς πιστεύει ότι τα χειρότερα για τις αγορές δεν έχουν περάσει. Αν τα επιχειρηματικά κέρδη συνεχίζουν να μειώνονται με τον ρυθμό που συμβαίνει αυτό σήμερα, είναι πολύ πιθανό ο S&P 500 να φτάσει στο επίπεδο των 1.500 μονάδων, να καταγράψει δηλαδή πτώση της τάξης του 45% από το χθεσινό κλείσιμο. «Βρισκόμαστε μακριά από το ιστορικό υψηλό των 3.386 μονάδων όμως ακόμη υπάρχουν μεγάλα περιθώρια πτώση», σημειώνει.
Μίσλαβ Ματέκα (JPMorgan): Ο παγκόσμιος επικεφαλής ανάλυσης μετοχών της αμερικανική επενδυτικής τράπεζας προειδοποιεί ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η παγκόσμια οικονομία να βιώνει ένα θανάσιμο φαύλο κύκλο κατά τον οποίο η ζήτηση είναι περιορισμένη, η αγορά εργασίας το ίδιο, τα κέρδη των επιχειρήσεων το ίδιο, όπως και οι αγορές πετρελαίου. Αυτό που ανησυχεί περισσότερο τον Ματέκα είναι ότι η τρέχουσα κρίση πυροδοτείται από ένα μεγάλο στον στην κατανάλωση καθώς οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να πάνε στις δουλειές τους. Γι’ αυτό το λόγο, η JPMorgan προβλέπει σε έκθεσή της που δημοσίευσε το MarketWatch, ότι η ανάκαμψη θα είναι αργή και σταδιακή και όχι τύπου V, όπως βλέπουμε για παράδειγμα μετά από μεγάλες φυσικές καταστροφές.