Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Στις αγορές το πιθανότερο είναι να μη βγούμε, τουλάχιστον όχι για σοβαρά ποσά. Οι τράπεζες όμως είναι υποχρεωμένες να αναζητήσουν κεφάλαια από τις αγορές για να χρηματοδοτήσουν την… επιβίωσή τους στη μεταμνημονιακή εποχή.
Στις 26 Ιουλίου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεδριάσει για να αξιολογήσει το ελληνικό πρόγραμμα, την νέα Ενισχυμένη Εποπτεία και να αποφανθεί για τη διατήρηση της κατ' εξαίρεση αποδοχής ελληνικών ομολόγων για αναχρηματοδότηση (waiver), αλλά και την ένταξη της Ελλάδας στο τελευταίο στάδιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE).
Η απόφαση είναι διπλά κρίσιμη:
1. Θα διευκολύνει τις τράπεζες να δανείζονται φθηνό χρήμα από την ΕΚΤ και να μην προσφεύγουν στο πανάκριβο χρήμα του Έκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας με 1,5% επιτόκιο.
2. Η διατήρηση του waiver έχει ιδιαίτερη σημασία για το αν θα αγοράζουν - με τι επιτόκιο και ποιες επιπλέον προϋποθέσεις - ελληνικά κρατικά ομόλογα οι ξένοι επενδυτές.
Αν οι επενδυτές γνωρίζουν ότι θα μπορούν να αγοράζουν ελληνικά ομόλογα υψηλής απόδοσης και να τα χρησιμοποιούν για δανεισμό με μηδενικό κόστος από την ΕΚΤ, θα έχουν ένα αρκετά ισχυρό κίνητρο για να δανείσουν την Ελλάδα και να την βοηθήσουν να επιστρέψει στην κανονικότητα.
Αυτό το σινιάλο περιμένουν οι επενδυτές και για τις τραπεζικές μετοχές στο Χρηματιστήριο.
Σήμερα η αγορά γνωρίζει ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με τη νέα του διοίκηση είναι υποχρεωμένο να πουλήσει τις όλες τις μετοχές που έχει στις 4 συστημικές τράπεζες.
- Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας διαθέτει το 40,39% της Εθνικής Τράπεζας, το 26,42% της Τράπεζας Πειραιώς, το 11,01% της Alpha Bank και το 2,38% της Eurobank.
Επομένως όλοι γνωρίζουν στην χρηματιστηριακή αγορά ότι υπάρχει ένας μεγάλος και πρόθυμος πωλητής. Αυτό που όλοι αναζητούν είναι ποιος γενναίος θα αγοράσει πρώτος ελληνικές τραπεζικές μετοχές για να ξεκινήσει τον κύκλο της ανόδου.
Με τους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης, ούτε το waiver είναι εξασφαλισμένο, ούτε η συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα αποεπένδυσης του QE της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ούτε πρόθυμους αγοραστές τραπεζικών μετοχών μπορεί να προσελκύσει.
Απελπισμένες, εγκλωβισμένες οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών αναζητούν λεφτά με την έκδοση ομολογιακών δανείων. Μέχρι το 2022 οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να εκδώσουν δικά τους (τραπεζικά) ομόλογα, ύψους 25 δισ. ευρώ. Φέτος o στόχος είναι να αντλήσουν από 2 έως 3 δισ. ευρώ σε ομολογιακές εκδόσεις. Το ενδιαφέρον των αγορών ωστόσο είναι υποτονικό έως προκλητικά αδιάφορο.
Είναι χαρακτηριστική η μη ανταπόκριση των επενδυτών σε ένα πρόσφατο roadshow ελληνικής τράπεζας που ανίχνευσε το ενδιαφέρον να εκδώσει μη καλυμμένες ομολογίες. Παρά τα ενθαρρυντικά λόγια και τις επιδοκιμασίες, το επιτόκιο που κατ' αρχάς προσέφεραν οι επενδυτές για μη καλυμμένες τραπεζικές ομολογίες ξεπέρασε το… τριτοκοσμικό 8% (!!) και φυσικά απορρίφθηκε, η ιδέα εγκαταλείφθηκε.
Το βασικό επιχείρημα των διαχειριστών κεφαλαίων ήταν ότι η αύξηση του ΑΕΠ με βασικό μοχλό τον τουρισμό είναι ενθαρρυντική, αλλά δεν είναι επαρκής για να δικαιολογήσει επενδυτικό ενθουσιασμό και ανάληψη «ελληνικού κινδύνου». Ο Δείκτης Άμεσων Ξένων Επενδύσεων είναι ασφαλέστερη πυξίδα για να καθοδηγήσει τους επενδυτές αυτού του μεγέθους.
Είναι προφανές ότι οι αγορές περιμένουν πρώτα να δουν πώς θα κινηθούν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα μετά την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου και την έναρξη της μεταμνημονιακής επιτήρησης.