Μετά τη «ρήτρα αναπροσαρμογής» και το TTF – τη χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ- οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι και με το… Platts, το παράγωγο χρηματιστηριακό προϊόν που επί της ουσίας καθορίζει την τιμή λιανικής της αμόλυβδης σε όλες τις χώρες της Μεσογείου. Το διάγραμμα του, προκαλεί… πονοκέφαλο και στα στελέχη του κλάδου πετρελαιοειδών αλλά κυρίως στους καταναλωτές.
Μέσα στην πανδημία, η τιμή του συγκεκριμένου παραγώγου είχε προσγειωθεί μέχρι και τα 159 δολάρια. Και σήμερα; Έχει εκτοξευτεί στα 1367 δολάρια, στα υψηλότερα επίπεδα τουλάχιστον της τελευταίας 15ετίας και ενδεχομένως στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών. Φταίει το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο για τις μεταφορές του με πλοία κάτι που κατά κύριο λόγο πλήττει τις μεσογειακές χώρες; Φταίει η διαφαινόμενη μείωση της παραγωγής καθώς η ζήτηση για βενζίνη θα αρχίσει σταδιακά να υποχωρεί λόγω της στροφής στην ηλεκτροκίνηση; Φταίει η εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου που επίμονα από το ξέσπασμα του πολέμου κινείται πάνω από τα 100 δολάρια – χθες στα 117 δολάρια- χωρίς να αφήνει πολλά περιθώρια στα διυλιστήρια να διυλίσουν με λίγο χαμηλότερες τιμές; Φταίνε μήπως οι ρύποι που επίσης φορτώνονται στην τελική τιμή του προϊόντος;
Όποια ερμηνεία και αν κάνει ο καθένας –χωρίς βεβαίως να ξεχνά από τον κατάλογο των παραγόντων και την κερδοσκοπία- το γεγονός είναι ένα: Για πρώτη φορά στην ιστορία, χθες η διυλιστηριακή τιμή της αμόλυβδης έσπασε και το φράγμα των 1,8 ευρώ το λίτρο. Που σημαίνει ότι αν προστεθεί το εμπορικό κέρδος και ο ΦΠΑ, οι καταναλωτές θα δουν από σήμερα τη μέση πανελλαδική τιμή της αμόλυβδης να σπάει και το φράγμα των 2,3 ευρώ.
Τι πρέπει λοιπόν να γίνει για να αρχίσει να ψωνίζει φθηνότερα την αμόλυβδη ο καταναλωτής στην Αθήνα ή στην… Αμοργό που χθες πλήρωσε 27 ευρώ για 10 λίτρα αμόλυβδης με αποτέλεσμα ένα χιλιόμετρο να του κοστίζει… 0,267 ευρώ; Να αρχίσει να υποχωρεί κατακόρυφα το Platts αν και αυτό να συμβεί η μείωση θα φανεί ύστερα από τουλάχιστον μια εβδομάδα καθώς τα διυλιστήρια τιμολογούν με βάση το μέσο όρο του Platts των τελευταίων τεσσάρων ημερών αλλά και την ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο σε αυτό το τετραήμερο. Αυτός είναι ένας ακόμη «εχθρός» του οδηγού. Η υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου επίσης σπρώχνει τις τιμές των καυσίμων προς τα πάνω καθώς το Platts τιμολογείται σε δολάρια. Ένα ευρώ έχει 1,07 δολάρια όταν πριν από έναν χρόνο είχε 1,21. Αυτό ισοδυναμεί με επιπλέον ανατίμηση 12% στην τιμή της αμόλυβδης.
Το κερασάκι στην τούρτα είναι οι φόροι. Όταν σε ένα προϊόν που ανεβαίνει επί καθημερινής βάσεως εφαρμόζεις τον τρίτο υψηλότερο ΦΠΑ στην Ευρώπη (24%) φροντίζοντας μάλιστα ο ΦΠΑ να εφαρμόζεται και επί του υψηλότερου ειδικού φόρου κατανάλωσης (0,7 ευρώ ανά λίτρο), τότε δύσκολα μπορείς να χαρακτηρίσεις ως κινδυνολογίες τα σενάρια εκτόξευσης της τιμής της αμόλυβδης στα 2,5 ευρώ. Άλλωστε, το 2,5 ευρώ από τα σημερινά επίπεδα απέχουν πλέον μόλις ένα 7-8%