Τους 6+1 άξονες της στεγαστικής πολιτικής και τις δράσεις για φθηνότερη στέγη παρουσιάζει η κυβέρνηση εξειδικεύοντας τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στην 68η ΔΕΘ. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται χορήγηση άτοκων στεγαστικών δανείων σε νέους και νέα ζευγάρια 25-39 ετών.
Προτεραιότητα αποτελεί το να γίνει η χώρα μας πιο δίκαιη και να αμβλυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης των προηγούμενων δέκα ετών, τόνισε ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος κατά την εισηγητική του τοποθέτηση.
Παρουσιάζοντας τους παράγοντες που συντελούν στο στεγαστικό πρόβλημα, ο υπουργός ανέφερε ότι το 37% των εισοδημάτων διατίθεται στην κάλυψη στεγαστικών αναγκών, η ιδιοκατοίκηση παρουσιάζει φθίνουσα πορεία (74%), ενώ υπάρχουν και 770.000 κλειστές κατοικίες σε σύνολο 6,5 εκατομμυρίων κατοικιών - εκ των οποίων οι 200.000 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Επιλέον, το 95% των κατοικιών στην Ελλάδα είναι άνω των 15 ετών, το 85% άνω των 20 ετών και η ηλικία στεγαστικής ανεξαρτητοποίησης είναι στα 31 έτη στην Ελλάδα, όταν στην ΕΕ δεν ξεπερνά τα 26 έτη.
Οι στόχοι
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Α. Σκέρτσος τόνισε ότι οι στόχοι του προγράμματος «Σπίτι μου» είναι έξι:
- η μείωση του υψηλού κόστους στέγασης
- η αύξηση της ιδιοκατοίκησης νέων
- η στήριξη σε νέα ζευγάρια
- ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση παλαιών κατοικιών
- η άμβλυνωση στρεβλώσεων στην αγορά ακινήτων
- η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος
Παράλληλα, ο υπουργός ανέφερε ότι το πρόγραμμα περιλαμβάνει 6+1 άξονες πολιτικής:
- τα χαμηλότοκα δάνεια για νέους 25 έως 39 ετών
- η μαζική ανακαίνιση των κενών ιδιωτικών κατοικιών
- η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου με τον θεσμό της κοινωνικής αντιπαροχής που θα φέρουμε και στην Ελλάδα
- η επιδότηση ενεργειακής αναβάθμισης και ανακαίνισης ιδιοκατοικούμενης κατοικίας νέων 18-39 ετών
- η επιδότηση ανακαίνισης κενώ κατοικιών με διάθεση προς μακροχρόνια μισθωση
- η δημιουργία νέων φοιτητικών εστιών
- η αύξηση του φοιτητικού επιδόματος
Άτοκα δάνεια
Σχετικά με τη χορήγηση άτοκων ή χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων, ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης γνωστοποίησε ότι θα διατεθούν δάνεια έως 150.000 ευρώ για αγορά πρώτης κατοικίας έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007.
Ωφελούμενοι θα είναι έως 10.000 νέοι ή νέα ζευγάρια 25-39 ετών. Το κατώτατο εισοδηματικό όριο θα είναι 10.000 ευρώ και το ανώτερο θα είναι αντίστοιχο με αυτό για το επίδομα θέρμανσης.
Όπως εξήγησε ο υπουργός, η δόση θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο και θα φτάνει τα 275 ευρώ για σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα.
Παράλληλα, θα διατεθεί άτοκο στεγαστικό δάνειο σε τρίτεκνους και πολύτεκνους ή αν ο δικαιούχος αποκτήσει όσο αποπληρώνει 3 ή και περισσότερα παιδιά.
Προβλέπεται ακόμη διπλασιασμός του προϋπολογισμού σε περιπτώσεις εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων, ενώ η εφαρμογή του προγράμματος θα ξεκινήσει από το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Αναφερόμενος στους λόγους για τους οποίους τέθηκε το όριο των 120τ.μ., ο Κ. Χατζηδάκης εξήγησε ότι αποφασίστηκε επειδή «μιλάμε για κοινωνικό πρόγραμμα». Επιπλέον, λήφθηκε υπόψη το όριο του 2007, προκειμένου να αλλάξει το στοκ των κατοικιών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, με τα μέτρα αυτά το επιτόκιο αντί να είναι στο 4% θα πέσει στο 1%. «Μιλάμε για το χαμηλότερο δάνειο που υπάρχει στην αγορά», είπε χαρακτηριστικά ο Κ. Χατζηδάκης, τονιζοντας ότι αν κάποιος έχει πάρει δάνειο 100.000 ευρώ για κατοικία, η αποπληρωμή δεν θα ξεπερνά τα 275 έως 285 ευρώ τον μήνα.
Το πρόγραμμα «Κάλυψη»
Σχετικά με το πρόγραμμα «Κάλυψη», ο υπουργός εξήγησε ότι σε πρώτη φάση θα αφορά την αξιοποίηση 1.000 ακινήτων του προγράμματος «Εστία» για τρία χρόνια στη διάρκεια των οποίων θα δοθεί προτεραιότητα σε πολύτεκνους, τρίτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες.
Ο τρίτος άξονας αφορά την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων ύψους 200 εκατ. ευρώ για αξιοποίηση κενών ιδιωτικών κατοικιών στο πλαίσιο μαζικής ανακαίνισης 4.000 ακινήτων.
Πρόκειται για ακίνητα που έχουν μείνει κενά για μεγάλο χρονικό διάστημα και θα παραχωρηθούν από ιδιοκτήτες για τουλάχιστον πέντε έτη. Οι οφελούμενοι υπολογίζονται σε 10.000 νέους και ζευγάρια 25 έως 39 ετών που θα κατοικήσουν στα εν λόγω ανακαινισμένα σπίτια.
Το συνολικό στεγαστικό πρόγραμμα ύψους 1,8 δισ. που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ θα απευθύνεται σε πάνω από 100.000 ωφελούμενους (νέους και φοιτητές) προκειμένου να αποκτήσουν ή να μισθώσουν φθηνότερο σπίτι. Οι δράσεις θα ξεκινήσουν από τον επόμενο μήνα, ενώ εκείνες που προϋποθέτουν νέες κατασκευές, θα αναπτύσσονται σταδιακά.
Κοινωνική αντιπαροχή
Σχετικά με την κοινωνική αντιπαροχή, ο Κωστής Χατζηδάκης ανακοίνωσε δύο προγράμματα τα οποία προβλέπουν αξιοποίηση ακινήτων του πρώην ΟΑΕΔ για παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο. Στόχος είναι η ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών για 5.000 νέους με μηδενικό κόστος για το Δημόσιο, καθώς η ΔΥΠΑ δίνει την περιουσία και ο ιδιώτης επισκευάζει τα κτήρια. Το 50% των σπιτιών ή διαμερισμάτων λαμβάνει ο ιδιώτης και το άλλο 50% αξιοποιείται προς όφελος των νέων με πολύ χαμηλά ενοίκια.
Κάτι παρόμοιο θα γίνει και με την ακίνητη περιουσία του υπουργείου Εργασίας που αφορά περίπου 40 ακίνητα τα οποία ανήκουν στην παλαία πρόνοια με ωφελούμενους 80 νέους και προϋπολογισμό 1,75 εκατ. ευρώ.
Το πρόγραμμα πρόκειται να επεκταθεί σε περισσότερα ακίνητα. Συνολικά, σύμφωνα με τον Κωστή Χατζηδάκη, από τα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας θα ωφεληθούν 30.000 πολίτες.
Καταγραφή ακίνητης περιουσίας
«Θέλουμε να αναπτύξουμε σύγχρονη στεγαστική πολιτική που αξιοποιεί βέλτιστες ευρωπαϊκές πολιτικές, υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΔΥΠΑ, Σπύρος Πρωτοψάλτης.
Για πρώτη φορά έγινε καταγραφή της ακίνητης περιουσίας του οργανισμού, η οποία περιλαμβάνει 2.543 ακίνητα εκ των οποίων 580 κατάλληλα προς αξιοποίηση.
Η καταγραφή έδειξε επίσης 98 οικόπεδα εντός σχεδίου συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων με το 1/3 αυτών να είναι στην Αττική. Προέκυψαν επίσης δέκα οικόπεδα με οικοδομική άδεια επιφάνειας 75 στρεμμάτων και 77 οικόπεδα εκτός σχεδίου συνολικής επιφάνειας 2.600 στρεμμάτων και δέκα οικόπεδα μεικτής χρήσης.
Ο διοικητής της ΔΥΠΑ ανακοίνωσε και ενίσχυση του επιδόματος στέγασης των μαθητών των 50 Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας στα 240 από 120 ευρώ με διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια.
Αύξηση φοιτητικού επιδόματος
Σχετικά με το φοιτητικό επίδομα, η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, ανακοίνωσε αύξησή του κατά 50% στα 1.500 ευρώ ετησίως από 1.000 ευρώ. Επιπλέον, αυξάνεται στα 2.000 ευρώ για φοιτητές που συγκατοικούν.
Συνολικά τα μέτρα οφελούν 50.000 φοιτητές ΑΕΙ και σπουδαστές ΙΕΚ. Όπως είπε η υπουργός, μάλιστα, φέτος θα δοθεί αναδρομικά το επίδομα για την περσινή χρονιά.
Ειδικά για τα πανεπιτήμια Αιγαίου, δυτικής Μακεδονίας, και Δημοκρίτειο η υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων στα 40.000 ευρώ.
Φοιτητικές εστίες
Για τις φοιτητικές εστίες, η Ν. Κεραμέως ανακοίνωσε σχέδιο αύξησης των κλινών κατά τουλάχιστον 8.150 σε πέντε πανεπιστήμια της χώρας σε Θεσσαλία, Θράκη, Δυτική Μακεδονία, δυτική Αττική και Κρήτη.
Με το σχέδιο θα διευκολυνθεί η πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση για φοιτητές που προέρχονται από πιο χαμηλά οικονομικά στρώματα τόνισε η υπουργός.
Ενεργειακή αναβάθμιση
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας παρουσίασε λεπτομέρειες του προγράμματος «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω» που αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση και την ανακαίνιση κατοικιών από τους νέους.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο πυλώνες:
- Επιδότηση έως 25.000 ευρώ για παρεμβάσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης για κάλυψη της τάξης του 50% έως 90%. Αφορά στο σύστημα θέρμανσης-ψύξης, τη μόνωση, την αντικατάσταση κουφωμάτων κ.α.
- Επιδότηση έως 10.000 ευρώ για παρεμβάσεις ανακαίνισης με το ποσοστό κάλυψης έως 30% για το μπάνιο, τα είδη υγιεινής, ακόμα και την αγορά συσκευών όπως η κουζίνα ή το πλυντήριο.
Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει τον Δεκέμβριο του 2022, διευκρίνισε ο Κ. Σκρέκας.
Οι προϋποθέσεις για συμμετοχή είναι:
- Για το εξοικονομώ: έως 50.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα, ιδιόκτητο ακίνητο και ιδιοκατοικούμενο, πλήρης κυριότητα ή επικαρπεία για ενοικιαζόμενο ακίνητο
- Για το ανακαινίζω: Έως 20.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα, ιδιόκτητο ακίνητο και ιδιοκατοικούμενο, πλήρης κυριότητα ή επικαρπεία για ενοικιαζόμενο ακίνητο
Ανακαίνιση κενών σπιτιών
Το επόμενο νέο και καινούργιο πρόγραμμα αφορά την επιδότηση για ανακαίνιση κενών σπιτιών που αφορά ιδιοκτήτες με φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ που δεν θα έχει ενταχθεί σε άλλο πρόγραμμα εξοικονομώ.
Η κατοικία θα πρέπει να μην ήταν δηλωμένη ως πρώτη κατοικία ούτε μισθωμένη και να είναι δηλωμένη κενή στο Ε2 του τελευταίου φορολογικού έτους. Το πρόγραμμα αφορά ακίνητα έως 100τ.μ. σε αστικά κέντρα, ενώ θα υπάρξει βαθμολογία που θα πριμοδοτεί όσους έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν χαμηλότερη ενίσχυση από τη μέγιστη που επιδοτείται (40%).
Ο τελευταίος άξονας της στεγαστικής πολιτικής, όπως ανακοίνωσε ο Άκης Σκέρτσος αφορά την αύξηση του ορίου ελάχιστης επένδυσης σε ακίνητη περιουσία σε πρόγραμμα Golden Visa στα 500.000 ευρώ από 250.000 ευρώ που ισχύει σήμερα.
Συνολικά, από την στρατηγική κοινωνικής στέγασης αναμένεται να ωφεληθούν 137.000 πολίτες.
