Δύο είναι οι ανερχόμενες τάσεις στο ελληνικό real estate οι οποίες συνδέονται άμεσα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και την έμφαση σε νέες δραστηριότητες. Πρόκειται για τα κέντρα δεδομένων (data centers) και τα κινηματογραφικά στούντιο, δύο τομείς που κινούν, παγκοσμίως, το real estate και είναι συνώνυμα deals πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Στη χώρα μας, οι παραδοσιακοί παίκτες της αγοράς ακινήτων τώρα ανακαλύπτουν τις επενδύσεις σε data centers και στούντιο κατάλληλα για τη φιλοξενία χολιγουντιανών παραγωγών. Σε αυτό έχει βοηθήσει και το γεγονός ότι τα επενδυτικά έργα στους δύο αυτούς τομείς είναι δυνατόν, για πρώτη φορά, να ενταχθούν στο καθεστώς αδειοδότησης στρατηγικών επενδύσεων.
Στον τομέα των data centers, επενδύσεις με συνολικό οικονομικό αποτύπωμα της τάξεως των 2 δισ. ευρώ https://www.liberal.gr/economy/data-centers-ependuseis-ano-tou-15-dis-euro-metatrepoun-tin-ellada-se-psifiako-kombo-tis-europis/407497 δρομολογούνται τα επόμενα χρόνια. Προχθες, η Lamda Hellix, που εξαγοράστηκε από την αμερικανική Digital Realty, εγκαινίασε την κατασκευή του νέου κέντρου δεδομένων (Athens 3) της στο Κορωπί, που αυτό καθαυτό, ως εγκατάσταση, αποτελεί επένδυση 70 εκατ. ευρώ. Η εταιρία βρίσκεται στη φάση αδειοδότησης ενός ακόμη data center (Athens 4) που είναι αντίστοιχου προϋπολογισμού. Τα δύο δηλαδή, αυτά projects είναι συνολικού προϋπολογισμού 1,1 δισ. ευρώ και θα δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία άνω του 1 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία. Εκτός από τις επενδύσεις της Lamda Hellix αυτές που σχεδιάζει η Microsoft, δηλαδή το σχεδιαζόμενο σύμπλεγμα data center (data center region) συνοδεύεται με προστιθέμενη αξία 1 δισ. ευρώ.
Πώς μεταφράζεται αυτή η κινητικότητα για το real estate; Στην αύξηση της ζήτησης για μεγάλες οικοπεδικές εκτάσεις που πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές σε επίπεδο ασφάλειας και τοποθεσίας, των οποίων η απόκτηση συνοδεύεται με συναλλαγές δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο εξωτερικό οι εταιρείες ακινήτων που επενδύουν σε data centers αποτελούν μία από τις δημοφιλείς επιλογές για τους επενδυτές, καθώς υπόσχονται μέχρι και διψήφιες αποδόσεις. Ήδη, στην Ελλάδα, η Noval Property του ομίλου Viohalco αποτελεί την πρώτη εταιρία ακινήτων που έχει κάνει γνωστά τα σχέδιά της για την υλοποίηση επενδύσεων σε εγκαταστάσεις κέντρων δεδομένων (data center).
Η εταιρία δηλαδή, επιδιώκει τη μετατροπή πρώην βιομηχανικών ακινήτων του ομίλου όχι μόνο σε κέντρα logistics, ξενοδοχειακά συγκροτήματα αλλά και σε data centers. Δεδομένου ότι μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ανάλογη νομοθετική πρόβλεψη, οι σχετικές ρυθμίσεις από τη στιγμή που θα γίνουν νόμος του κράτους, εκτιμάται ότι θα «ξεκλειδώσουν» σειρά επενδύσεων σε data centers, εκτός από αυτές της Microsoft και της Lamda Hellix.
Ευρύτερα αυτού του είδους οι επενδύσεις έχουν ευνοηθεί ιδιαίτερα λόγω της πανδημίας που έχει αυξήσει τη διακίνηση της «ηλεκτρονικής» πληροφορίας και κατ’επέκταση την ανάγκη για εγκαταστάσεις που θα φιλοξενούν τη συγκεκριμένη πληροφορία.
Μέχρι σήμερα, από τις πρώτες εταιρίες που έχει δηλώσει ότι θα επενδύσει σε κέντρα δεδομένων είναι η Noval Property του ομίλου Viohalco που επιδιώκει την μετατροπή πρώην βιομηχανικών ακινήτων του ομίλου όχι μόνο σε κέντρα logistics, ξενοδοχειακά συγκροτήματα αλλά και σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις.
Τα κινηματογραφικά στούντιο
Ιδιαίτερη άνθηση γνωρίζουν και τα κινηματογραφικά στούντιο, των οποίων η κατασκευή απαιτεί μεγάλα οικόπεδα ή κτίρια που μπορούν να αξιοποιηθούν αρκεί να είναι ψηλοτάβανα και ευρύχωρα, όπως αναφέρουν παράγοντες της βιομηχανίας θεάματος. Κατά συνέπεια τροφοδοτείται η ζήτηση για εγκαταλελειμμένα κτίρια ή για οικόπεδα όπου είναι δυνατόν να κατασκευαστούν από το μηδέν τέτοιου είδους εγκαταστάσεις.
Αυτή είναι η περίπτωση της Θέρμης στη Θεσσαλονίκη όπου η αμερικανική εταιρεία Millennium Films σε ιδιόκτητο οικόπεδο 83 στρεμμάτων θα ξεκινήσει την επόμενη χρονιά να κατασκευάζει, το πρώτο χολιγουντιανών προδιαγραφών κινηματογραφικό στούντιο της χώρας, μια επένδυση 20 εκατ. ευρώ. Αυτή, δε, την περίοδο γίνονται οι αναγκαίες προπαρασκευαστικές εργασίες για να ξεκινήσουν εκεί τις επόμενες εβδομάδας τα γυρίσματα της ταινίας «Αναλώσιμοι».
Το καθεστώς cash rebate της χώρας – που προβλέπει τη χορήγηση επιδότησης για το 40% των επιλέξιμων δαπανών μιας παραγωγής- είναι ένα από τα πιο ανταγωνιστικά παγκοσμίως. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί ένα «υπαίθριο στούντιο» όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά στελέχη της βιομηχανίας κινηματογράφου έχουν προσελκύσει οπτικοακουστικές παραγωγές.
Αυτός είναι ο λόγος που, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, αυτή τη στιγμή, εταιρίες παραγωγής «οργώνουν» την Ελλάδα για την αναζήτηση των κατάλληλων ακινήτων που είναι δυνατόν να μετατραπούν σε κινηματογραφικά στούντιο. Αυτή η δραστηριότητα στο εξωτερικό συνοδεύεται με μεγάλα deals. Για παράδειγμα, η Blackstone απέκτησε το καλοκαίρι του 2020 το 49% κοινοπραξίας που έχει στην κυριότητά της τρία κινηματογραφικά στούντιο στο Χόλιγουντ.
