Ακόμη και αν ολόκληρος ο πληθυσμός της Κίνας, των 1,42 δισεκατομμυρίων ανθρώπων, αναζητούσε αύριο το πρωί στέγη, δεν θα ήταν ικανή συνθήκη για να καλυφθούν τα άδεια σπίτια που υπάρχουν στην κινεζική επικράτεια. Τόσο μεγάλο είναι σύμφωνα με Κινέζους αναλυτές το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Πεκίνο στον κλάδο του real estate. Ένα πρόβλημα που σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να εγκλωβίσει για χρόνια την κινεζική οικονομία σε κρίση.
Οι προβλέψεις, μάλιστα, αναφέρουν ότι η ύφεση στην αγορά ακινήτων θα «κόψει» από την ανάπτυξη του κινεζικού ΑΕΠ περίπου 1,5% ετησίως τουλάχιστον έως το 2026. Αν επιβεβαιωθούν, τότε η Κίνα θα αναπτύσσεται με ρυθμούς… Ελλάδας, ενδεχομένως χαμηλότερους του 3%, όταν από το 1990 έως το 2019 αναπτυσσόταν με ρυθμό 6% έως 14,2%.
Δεν είναι τυχαίο που πριν από ένα μήνα η Παγκόσμια Τράπεζα υποβάθμισε τις προβλέψεις για την ανάπτυξη στο 4,4% το 2024, ενώ το ΔΝΤ αναμένει επιβράδυνση στο 3,5% μεσοπρόθεσμα. Οι προβλέψεις αυτές αποδεικνύουν ταυτόχρονα ότι υπάρχει θέμα αλλά και ότι έως σήμερα το Πεκίνο καταφέρνει να κρύψει - τουλάχιστον έως ένα βαθμό - το πρόβλημα της αγοράς ακινήτων κάτω από το χαλί. Μέχρι πότε όμως; Το real estate αντιστοιχεί περίπου στο 30% του ΑΕΠ. Είναι δηλαδή για την Κίνα κάτι αντίστοιχο με τον τουρισμό για την Ελλάδα. Βέβαια, μιλάμε για διαφορετικά μεγέθη και μία παρατεταμένη κρίση στο real estate μπορεί να έχει τρομακτικές συνέπειες.
Η προειδοποίηση για υποβάθμιση της κινεζικής οικονομίας από την Moody’ s, έρχεται να προστεθεί στις προκλήσεις που τελευταία σχηματίζουν βουνό για τον ασιατικό γίγαντα. Ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης προχώρησε σε μία προειδοποιητική βολή, εκφράζοντας την ανησυχία του για την πρόθεση της κυβέρνησης να διασώσει τις υπερχρεωμένες κρατικές επιχειρήσεις και τις περιφερειακές αρχές. Παράλληλα, δεν παρέλειψε να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου τόσο για την επιβράδυνση της οικονομίας όσο και για τον κολοσσιαίων διαστάσεων κλάδο του real estate που συρρικνώνεται.
Τα προβλήματα άρχισαν να γίνονται ιδιαίτερα αισθητά πριν από δύο χρόνια με την Evergrande. Έναν κολοσσό με 1.300 project σε 280 πόλεις. Η μεγαλύτερη τότε εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων στην Κίνα και μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο, αθέτησε πληρωμές ομολόγων και έκτοτε βρίσκεται σε μόνιμη κρίση.
Έχει χρέη άνω των 300 δισ. δολαρίων, μεγάλο μέρος των οποίων αφορά 1,5 εκατομμύρια ιδιώτες που δεν είδαν ποτέ το σπίτι των ονείρων τους να ολοκληρώνεται. Σύμφωνα με χθεσινή δικαστική απόφαση, αν η Evergrande δεν καταφέρει να ρυθμίσει τα χρέη της έως τον Ιανουάριο θα διαλυθεί, που σημαίνει ότι θα κοπεί σε κομμάτια για να πουληθεί με στόχο να αποπληρωθεί μέρος των χρεών της.
Το 2022 οι επενδύσεις στα ακίνητα μειώθηκαν για πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία και οι αναλυτές σήμερα συμφωνούν ότι για τα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια, το real estate θα αποτελεί… κινούμενη άμμο για την ανάπτυξη. Το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας απάντησε στη Moody’ s, υποστηρίζοντας ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι ανθεκτική και ότι οι περιφέρειες θα αντέξουν την απώλεια εσόδων από την ύφεση που αντιμετωπίζει ο κλάδος των ακινήτων.
Είναι σημαντικό ότι το κινεζικό δημόσιο δεν βασίζεται στον δανεισμό από τις διεθνείς αγορές, όπως με συμβαίνει με τις ΗΠΑ και τις περισσότερες ανεπτυγμένες και μη οικονομίες. Κυρίως πουλάει τα ομόλογά του στις εγχώριες τράπεζες. Επομένως η υποβάθμιση του outlook από τη Moody’ s θα μπορούσε να πει κάποιος ότι δεν θα έχει σοβαρές επιπτώσεις. Σε αντίθεση με το δημόσιο, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν συσσωρεύσει τεράστιο δανεισμό τα τελευταία 15 χρόνια. Μετά από πολυετή και ισχυρή ανάπτυξη, πολλές από τις περιφέρειες της Κίνας αντιμετωπίζουν σήμερα μεγάλα οικονομικά προβλήματα.
Η S&P, από την πλευρά της, δεν πιστεύει ότι η Κίνα θα επαναλάβει τα λάθη της Ιαπωνίας που την οδήγησαν σε μία χαμένη δεκαετία μετά την κρίση των ακινήτων. Άλλοι αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα μπορεί να επιστρέψει σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης - αν και χαμηλότερους από τα προηγούμενα χρόνια - όταν θα αφήσει εντελώς πίσω της την πανδημία ή άλλες επιδημίες όπως συμβαίνει με την μυστηριώδη πνευμονία της οποίας τα κρούσματα αυξάνονται τελευταία.
