Οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι υποστήριξε με απόλυτη σαφήνεια ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας κατά τη χθεσινή παρουσίαση των μέτρων στήριξης. Και μπορεί τα «φώτα» να έπεσαν στα 5,9 δισ. ευρώ που είναι το συνολικό πακέτο με τα μέτρα στήριξης του 1ου τριμήνου, ωστόσο η πραγματικότητα είναι δεδομένη και σκληρή: Aπό εδώ και πέρα, τα μέτρα στήριξης θα καλύπτουν ολοένα και μικρότερο ποσοστό του εισοδήματος που θα χάνεται λόγω των περιοριστικών μέτρων.
Αν οι υπολογισμοί του υπουργείου Οικονομικών είναι σωστοί, κάθε μήνα δημιουργείται «τρύπα» 2,4 δισ. ευρώ. Τον Απρίλιο είναι δεδομένο ότι δεν θα υπάρξουν μέτρα 2,4 δισ. ευρώ για να στηρίξουν την αγορά. Θα είναι σαφώς λιγότερα. Και τον Μάιο ακόμη λιγότερα, και τον Ιούνιο ακόμη λιγότερα. Συμπέρασμα: όσο θα συνεχίζεται η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα, τόσο περισσότερο θα αυξάνει η δυσαρέσκεια καθώς δεν θα μπορεί ο κρατικός κορβανάς να αναπληρώσει τις απώλειες. Η ανάγκη να επέλθει το ταχύτερο η επιστροφή στην κανονικότητα αρχίζει και καθίσταται επιτακτική.
Τι είναι τα 5,9 δισ. ευρώ για τα οποία μίλησε χθες ο υπουργός Οικονομικών; Είναι το συνολικό κονδύλι των μέτρων στήριξης για το πρώτο τρίμηνο. Δηλαδή περιλαμβάνει πάνω από 1 δισ. ευρώ επιστρεπτέας προκαταβολής 5 που ήδη δόθηκε αλλά και περισσότερα από 650-700 εκατ. ευρώ που έχουν διατεθεί για τις αναστολές των συμβάσεων εργασίας περίπου 650.000 εργαζομένων. Άρα, πάνω από 2 δισ. ευρώ από τα συνολικά 5,9 δισ. ευρώ έχουν ήδη διατεθεί. Θα χρειαστούν τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ για τις αναστολές Φεβρουαρίου και Μαρτίου, περίπου 200 εκατ. ευρώ για να αποζημιωθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για το κούρεμα μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου, Μαρτίου και πλέον προστίθενται και 1,5 δισ. ευρώ για την 6η και την 7η φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Το μόνο μέτρο στήριξης που έχει προγραμματιστεί μέχρι τώρα για την περίοδο μετά τον Μάρτιο είναι η επιδότηση των παγίων δαπανών που δεν καλύφθηκαν από άλλα μέτρα στήριξης ενώ είναι δεδομένο ότι αν το επιτρέψει η πανδημία, από τον Απρίλιο θα αρχίσουν να κόβονται τα δικαιώματα μη καταβολής ενοικίου και αναστολής των συμβάσεων εργασίας κάτι που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις σταδιακά θα καλούνται να σηκώσουν και πάλι τα οικονομικά βάρη των επιχειρήσεών τους. Αυτή θα είναι και η πιο δύσκολη φάση της πανδημίας σε οικονομικό επίπεδο.
Ο κ. Σταϊκούρας ήταν σαφής χθες: ούτε το μηνιαίο κόστος των 2,4 δισ. ευρώ είχε προϋπολογιστεί όταν φτιάχναμε τον προϋπολογισμό, ούτε είχε προϋπολογιστεί ότι θα διατεθούν 5,9 δισ. ευρώ σε μέτρα στήριξης μέσα στο πρώτο τρίμηνο. Και μην βιαστεί κάποιος να υποστηρίξει ότι έχουμε βάλει στην άκρη 7,5 δισ ευρώ. Στα 7,5 δισ. ευρώ περιλαμβάνονται και άλλα μέτρα με σημαντικό δημοσιονομικό κόστος: η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, το πάγωμα της εισφοράς αλληλεγγύης, η επιδότηση των στεγαστικών δανείων μέσω του προγράμματος ΓΕΦΥΡΑ κλπ. Ουσιαστικά λοιπόν τα αποθεματικά του προϋπολογισμού για την στήριξη της οικονομίας έχουν ήδη εξαντληθεί. Ότι προστεθεί από εδώ και πέρα θα είναι είτε σε βάρος των ταμειακών διαθεσίμων της χώρας, είτε σε βάρος του δημοσίου χρέους. Γι’ αυτό ζητήθηκε σύνεση και ψυχραιμία.