Δεν είναι οι αριθμοί αλλά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά στην έρευνα της Endeavor Greece που τρομάζουν για τις επιχειρήσεις που θέλουν να φύγουν από την Ελλάδα. Οι 9.000 εταιρείες που με αναγωγή υπολογίζει η μελέτη (έχοντας ρωτήσει 300) ότι θα ήθελαν να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό δεν αποτελούν τους συνήθεις υπόπτους μικρομεσαίους που «μετακομίζουν» στη Βουλγαρία ή την Κύπρο για να ανοίξουν λογαριασμούς, να χρεώσουν στα έξοδα τα πολυτελή αυτοκίνητα ή να μειώσουν τις επιβαρύνσεις των φόρων.
Οι περισσότερες από αυτές σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας αποτελούν τις καινοτόμες εταιρείες στις οποίες θα έπρεπε να βασίζει την επόμενη μέρα της η χώρα μας, και οι οποίες θέλουν και μπορούν να ανοίξουν τα φτερά τους πέρα κι έξω από την Ελλάδα. Είναι κυρίως μικρές εταιρείες ταλαντούχων «πληροφορικάριων» που ξέρουν να φτιάχνουν λογισμικό καλύτερα από πολλούς ανταγωνιστές τους στο εξωτερικό και συνασπισμοί νέων επιστημόνων της βιολογίας, των τροφίμων και της υψηλής τεχνολογίας που ξένες χώρες ακριβοπληρώνουν για να αγοράσουν τις ιδέες και τα πτυχία τους. Είναι με λίγα λόγια ο ανθός της αυριανής Ελλάδας που μαραίνεται πριν προλάβει να καρπίσει δηλητηριασμένος από την υπερφορολόγηση, τη διαφθορά, τα γρηγορόσημα, την έλλειψη υποστήριξης της γραφειοκρατία και όλους εκείνους τους εφιάλτες που καμιά κυβέρνηση και κανένα «μεταρρυθμιστικό μνημόνιο» δεν κατάφερε να ξορκίσει όλα αυτά τα χρόνια.
Τα στοιχεία της μελέτης δεν χωρούν αμφισβήτησης: το 19% των εταιρειών που θέλουν να φύγουν από την Ελλάδα προέρχονται από τον κλάδο της τεχνολογίας και το 27% από τον κλάδο της υγείας. Τα μισά ελληνικά start ups δηλαδή δεν θέλουν καν να έχουν παρουσία εδώ. Το 80% από τις επιχειρήσεις αν μπορούσε να έχει ξεκινήσει εξ αρχής αλλού τη δραστηριότητα του θα το είχε κάνει, λένε.
Επίσης δημοφιλέστερος προορισμός αυτών των εταιρειών δεν είναι οι χώρες με χαμηλούς συντελεστές φόρου, αλλά οι προηγμένες χώρες της Δύσης. Το όραμά τους είναι οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης και οι ΗΠΑ. Ούτε η Βουλγαρία που δηλώθηκε με 5% και κατά τη μυθολογία των ημερών έχει προσελκύσει 60.000 ελληνικές εταιρείες-ΑΦΜ, ούτε η Ρουμανία, ούτε ακόμη - ακόμη τόσο και η Κύπρος.
Θέλουν δηλαδή να πάνε χώρες που έχουν ελεύθερο και σωστά οργανωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον και πρόσβαση σε χρηματοδότηση για να μπορούν να δουλέψουν, να δημιουργήσουν και να κερδίσουν. Όχι να παρασιτούν. Γι' αυτό και δεν προκαλεί εντύπωση πως οι βασικότεροι λόγοι για να μεταναστεύσουν είναι πρώτα- πρώτα η ο φορολογικός πανζουρλισμός (αστάθεια) στην Ελλάδα (60%), η πρόσβαση σε κεφάλαια (55%) και μετά έπονται η υψηλή φορολόγηση (51%) και η γραφειοκρατία (42%) ενώ λιγότερο από όλα τους καίνε τα capital controls και η αρνητική φήμη της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές.
Το χειρότερο, όμως συμπέρασμα της έρευνας δεν είναι ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που θέλουν να φύγουν ή εύχονται να ήταν αλλού. Είναι πως οι νέοι επιχειρηματίες, το πολυτιμότερο κομμάτι από την εναπομείνασα και λιποβαρή σάρκα αυτής της χώρας, έχασε την ελπίδα για το αύριο. Τον Μάϊο του 2014, στην καρδιά της κρίσης αλλά με την οικονομία να δείχνει ψήγματα ανάκαμψης, μια αντίστοιχη έρευνα της Endeavor είχε δείξει ότι μόνο το 4% των επιχειρήσεων πίστευαν ότι σε βάθος πέντε ετών τα πράγματα δεν θα βελτιώνονταν και το 62% αισιοδοξούσε ότι σε δύο χρόνια η κατάσταση θα είχε γίνει καλύτερη. Σήμερα, δύο χρόνια και δύο εκλογικές αναμετρήσεις μετά, το 56% των επιχειρηματιών δεν βλέπει φως στο τούνελ ούτε το 2021…
Β. Γ.
