Του Γιώργου Φιντικάκη
Οκτώ μήνες μετά την έναρξη του εξωδικαστικού συμβιβασμού, μόλις... 23 επιχειρήσεις έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους επί ενός συνόλου 400.000, που σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη θα μπορούσαν δυνητικά να ενταχθούν σε αυτόν.
Ενα εργαλείο το οποίο διαφημίστηκε ως η «λυδία λίθος» επίλυσης των οφειλών του επιχειρηματικού κόσμου προς το κράτος, τις τράπεζες και κάθε είδους ιδιώτες πιστωτές, και το οποίο υποτίθεται ότι θα έδινε μια μεγάλη ανάσα στην αγορά, κινδυνεύει να μετατραπεί σε «αραχνιασμένο» εγχειρίδιο δίχως ουσία.
Εξαιτίας των χρονοβόρων και γραφειοκρατικών διαδικασιών του συγκεκριμένου πλαισίου, από τον Αύγουστο του 2017, οπότε και έκανε πρεμιέρα, έως και προ ημερών, έχουν ενταχθεί σε αυτό μόλις 27.000 επιχειρήσεις, εκ των οποίων κατάφεραν να ολοκληρώσουν τη γραφειοκρατική διαδικασία μόνο 700. Εξ αυτών, τα χρέη τους έχουν ρυθμίσει λίγο πάνω από 20, όπως παραδέχτηκε πρόσφατα ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φώτης Κουρμούσης.
Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω δομικών αδυναμιών, η Ν.Δ. πρόκειται, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», να παρουσιάσει σύντομα τη δική της εναλλακτική πρόταση, που θα επιχειρεί να αντιμετωπίσει όλες τις δομικές αδυναμίες του σημερινού συστήματος.
Ενός συστήματος, που όπως λένε γνώστες του αντικειμένου δεν είναι στην ουσία εξωδικαστικό. Κι αυτό, καθώς αν για μια υπόθεση δεν υπάρχει ομοφωνία ανάμεσα στους πιστωτές, αυτή θα πρέπει να παραπεμφθεί αναγκαστικά στη δικαιοσύνη.
Η δεύτερη αδυναμία έγκειται στο γεγονός ότι η διαδικασία δεν είναι γρήγορη. Το υφιστάμενο σύστημα είναι εξαιρετικά γραφειοκρατικό, απαιτεί πληθώρα δικαιολογητικών, γι'' αυτό άλλωστε και εκατοντάδες επιχειρήσεις δεν έχουν ακόμη καταφέρει να ολοκληρώσουν τη διαδικασία.
Η τρίτη αδυναμία σχετίζεται με το γεγονός ότι έτσι όπως έχει ψηφιστεί ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, επεκτείνεται σε κάθε είδους οφειλή. Εως ότου όμως να επιβεβαιωθούν όλες αυτές οι οφειλές, που αφορούν τον κάθε ιδιώτη πιστωτή, και όχι μόνο τους θεσμικούς (κράτος, ασφαλιστικά ταμεία, εφορία) περνά πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Εξάλλου, όπως λένε άνθρωποι με γνώση των διεργασιών, η συμφωνία προϋποθέτει εμπιστοσύνη, κάτι που δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί όταν στο τραπέζι κάθονται και πιστωτές, των οποίων η οφειλή δεν μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί.
Η πρόταση της Ν.Δ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην πρόταση που εξετάζει η Ν.Δ. θα επισημαίνεται καταρχήν ότι ο εξωδικαστικός πρέπει να επικεντρωθεί στον μεγάλο αριθμό των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, όπως και στους ελεύθερους επαγγελματίες, και όχι στις μεγάλες εταιρείες. Το σημερινό καθεστώς δεν εξαιρεί τις τελευταίες.
Το δεύτερο σημείο που φέρεται να εξετάζει η πρόταση της Ν.Δ. είναι να επικεντρωθεί ο εξωδικαστικός συμβιβασμός στους τρεις θεσμικούς πιστωτές, δηλαδή σε κράτος, ταμεία και εφορία, προκειμένου η διαδικασία να γίνει πιο γρήγορη.
Σύμφωνα μάλιστα με τις ίδιες πηγές, συζητείται ότι όποιος από τους τρεις αυτούς πιστωτές πλειοψηφεί, δηλαδή ελέγχει το μεγαλύτερο σκέλος της οφειλής ενός επιχειρηματία, θα πρέπει να αναλαμβάνει εκείνος το βάρος της απόφασης για να προτείνει τη ρύθμιση. Προφανώς, και πάλι θα απαιτείται πλειοψηφία, όποιος ωστόσο πιστωτής μειοψηφεί, δεν θα έχει δυνατότητα να μπλοκάρει τη διαδικασία. Η ρύθμιση θα εφαρμόζεται κανονικά και ο μειοψηφών που θεωρεί ότι πλήττεται από τη συγκεκριμένη λύση θα μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο, προκειμένου να πείσει ότι η λύση είναι για τον ίδιο ασύμφορη. Εκτιμάται ότι το γεγονός αυτό θα αποθαρρύνει πολλές προσφυγές στη δικαιοσύνη, άρα η διαδικασία δεν θα διακόπτεται, παρά θα προχωρά. Αντίθετα σήμερα, όταν κάποιος μειοψηφεί, τότε η λύση δεν εφαρμόζεται, εφόσον δεν πάρει απόφαση το δικαστήριο. Στην πράξη δηλαδή απαιτείται ομοφωνία.
Επιπλέον, στην πρόταση θα προβλέπεται ότι όλα τα παραπάνω πρέπει να ολοκληρώνονται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος κάποιων εβδομάδων, καθώς η λύση έχει νόημα μόνο εφόσον παράγει γρήγορα αποτελέσματα. Σημειωτέον ότι στην πρόταση της Ν.Δ. θα εντάσσονται και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι τελευταίοι είχαν αρχικά εξαιρεθεί από τη ρύθμιση, με την κυβέρνηση εν συνεχεία να τους «κλείνει το μάτι» ότι θα πρέπει να αποφασίζει ο έφορος αν θα ενταχθούν. Τελικά, και έπειτα από πρόσφατη τροποποίηση, συμπεριλήφθηκαν και εκείνοι στη ρύθμιση, αλλά μόνο για χρέη προς Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία.
Έχει πάντως ενδιαφέρον ότι παρά τον αργό βηματισμό του εξωδικαστικού μηχανισμού, αντιδράσεις από εργοδοτικές οργανώσεις και επιμελητήρια δεν έχουν υπάρξει, παρότι αυτά σε άλλα θέματα δεν χάνουν ευκαιρία να εκφράσουν δημόσια τη διαφωνία τους.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 28 Μαρτίου.
