Γνώσεις διεθνολόγου και παγκόσμιου οικονομικού αναλυτή πρέπει να έχει φέτος ο καταναλωτής για να επιλέξει τρόπο θέρμανσης, έτσι όπως αλλάζουν ταχέως, από τη μια ημέρα στην άλλη, οι τιμές στην ενέργεια. Την μια εβδομάδα συμφέρει το πετρέλαιο, την άλλη, επειδή ο ΟΠΕΚ αποφάσισε να μειώσει την παραγωγή του, «κλείνοντας» το μάτι στην Ρωσία, συμφέρει το φυσικό αέριο. Όποιο τρόπο και να επιλέξει κανείς, μπορεί να πέσει έξω, αν δεν μαντέψει σωστά προς τα που «φυσάνε» οι γεωπολιτικοί άνεμοι.
Ένα μήνα πριν, η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει γενναία επιδότηση 25 λεπτών στο πετρέλαιο θέρμανσης, διπλασιάζοντας το επίδομα και καθιστώντας το συγκεκριμένο καύσιμο φθηνότερο από το ακριβό φυσικό αέριο.
Τότε, το πετρέλαιο βρισκόταν στα 85 δολάρια το βαρέλι με καθοδική τάση, ενώ η χονδρική τιμή στο αέριο κινούνταν σταθερά ψηλά στα 200 ευρώ η μεγαβατώρα. Βάσει αυτών των προβλέψεων, το πετρέλαιο θέρμανσης αναμενόταν να κάνει πρεμιέρα αυτό το Σάββατο 15 Οκτωβρίου στα 1,30 με 1,40 ευρώ το λίτρο, στα ίδια επίπεδα ή ελαφρώς φθηνότερα απ' ότι το αέριο.
Ένα μήνα μετά, όποιοι ετοιμάζονταν να ξαναβάλουν μπροστά τον κλειστό εδώ και χρόνια καυστήρα της πολυκατοικίας τους, πρέπει να ξανακάνουν τους υπολογισμούς τους. Χθες, το μπρεντ έκλεισε πάνω από τα 94 δολάρια και ενώ την περασμένη εβδομάδα είχε φτάσει μια ανάσα από τα 100 δολάρια, μετά την ανακοίνωση του ΟΠΕΚ να προχωρήσει σε απρόσμενα μεγάλη μείωση της παραγωγής κατά 2 εκατ. βαρέλια.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι το πετρέλαιο θέρμανσης θα κάνει πρεμιέρα πάνω από 1,50 ευρώ το λίτρο ή και ακόμη ψηλότερα. Αν γίνουν οι απαραίτητες αναγωγές, δηλαδή μετατρέψει κανείς τα λίτρα σε κιλοβατώρες, προκειμένου τα δύο καύσιμα να είναι συγκρίσιμα, προκύπτει ότι το πετρέλαιο θα βγει προς 14,7 - 15 λεπτά η κιλοβατώρα, έναντι 10-11 λεπτών του φυσικού αερίου, μετά πάντα από τις επιδοτήσεις. Κι αυτό, καθώς για το τελευταίο η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει πως για τον Οκτώβριο θα το επιδοτήσει με γενναία οριζόντια τιμή 9 λεπτών η κιλοβατώρα. Άγνωστο αν το ίδιο γενναίο «πριμ» θα επαναληφθεί και το Νοέμβριο ή τους επόμενους μήνες.
Συμπέρασμα, η μόνη βεβαιότητα για τις τιμές είναι η..αβεβαιότητα. Και επειδή ο καταναλωτής δεν είναι σε θέση να μαντέψει αν τους επόμενους μήνες το Ριάντ, έπειτα από τις αμερικανικές πιέσεις θα κλείσει τη πόρτα στον Πούτιν ή αν θα αλλάξει η συμπεριφορά του δείκτη platts για την Αν.Μεσόγειο, η μόνη συμβουλή που μπορεί κανείς να του δώσει, είναι να αποφύγει παρεμβάσεις, τύπου αλλαγή καυστήρα. Η μόνη βεβαιότητα φέτος είναι η αβεβαιότητα. Και αν έχει αξία, η «φωτογραφία» της στιγμής δείχνει ότι:
- Το φυσικό αέριο, για το οποίο οι πάροχοι πρόκειται σήμερα να αναρτήσουν τις τιμές στις ιστοσελίδες τους, ξαναμπαίνει στο παιχνίδι της θέρμανσης, εξαιτίας της γενναίας επιδότησης των εννέα λεπτών το λίτρο. Δίχως την πολύ μεγάλη αυτή επιδότηση, η τιμή του θα έβγαινε στα 19-20 λεπτά η κιλοβατώρα, αντί για 10-11 λεπτά.
- Διαφορές σε κάθε περίπτωση μικρές με το πετρέλαιο, γεγονός που καθιστά δύσκολο για κάποιον ο οποίος διαμένει σε πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση αερίου, πολύ περισσότερο αν έχει αυτονομία (ατομικό λέβητα στο μπαλκόνι), να μπει στην δαπάνη να αλλάξει καύσιμο. Το κόστος μετατροπής για μια μέση πολυκατοικία κινείται στα 5.000 ευρω, και δεν αποσβένεται μέσα σε ένα χειμώνα. Πόσο μάλλον όταν εκ των συνολικά 700.000 οικιακών καταναλωτών που «καίνε» αέριο, οι 500.000 και πλέον διαθέτουν αυτονομία.
- Αν επομένως ένα νοικοκυριό σε σπίτι εκατό τετραγωνικών απαιτεί για να ζεσταθεί το χειμώνα 9.000 κιλοβατώρες, θα πληρώσει 1.100 ευρώ για το φυσικό αέριο, 1.250-1.300 ευρώ για το πετρέλαιο και 1.450-1.500 αν επιλέξει να κάνει χρήση μόνο ηλεκτρικών συσκευών, τα οποία φυσικά δεν θερμαίνουν αποτελεσματικά το χώρο.
- Ο φετινός χειμώνας, ακόμη και μετά τις επιδοτήσεις, θα είναι πολύ ακριβότερος από τον περσινό. Η τιμή των 11- 12 λεπτών στο αέριο είναι 70% πάνω από τις περυσινές, καθώς είχε κάνει πρεμιέρα στα 7 λεπτά. Τα 1,50 ευρώ / λίτρο στο πετρέλαιο είναι ακριβότερα κατά 35% από τα περσινά επίπεδα του 1,10 ευρώ. Και τα 16 λεπτά η κιλοβατώρα στο ρεύμα είναι κατά 50% υψηλότερα από τα αντίστοιχα νούμερα του χειμώνα του 2021. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι πέρυσι το κόστος για τη θέρμανση ενός νοικοκυριού με φυσικό αέριο ήταν 61% χαμηλότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης και 21% χαμηλότερο από το ηλεκτρικό ρεύμα.
Η μόνη ουσιαστική συμβουλή θέρμανσης για το φετινό χειμώνα είναι εξοικονόμηση. Οσο το δυνατόν μεγαλύτερη.
