Του Απόστολου Σκουμπούρη
Σε φάση ανάκαμψης και ολικής αναδιάταξης μετά από μια δεκαετία πτώσης, συρρίκνωσης αλλά και πολλαπλών χρεοκοπιών βρίσκεται η αγορά των λεγόμενων λευκών συσκευών (ψυγεία, πλυντήρια, κουζίνες κ.λπ.), όπου ολοένα και περισσότεροι μεγάλοι «παίκτες» κάνουν την εμφάνισή τους.
Μετά τον όμιλο Γερμανού που εξαγόρασε τη Media Markt και το Πλαίσιο που το περασμένο καλοκαίρι ανακοίνωσε επίσης είσοδο στην αγορά των λευκών συσκευών, τη δραστηριοποίησή του στο χώρο ήδη «χτίζει» και ο όμιλος του προέδρου του ΣΕΒ Θ. Φέσσα (Quest Συμμετοχών) καθώς βρίσκεται εδώ και καιρό σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με την εισηγμένη Γ. Ε. Δημητρίου (με σήματα όπως TOYOTOMI κ.α.).
Ένας χώρος που κάποτε απασχολούσε πολλές δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, πέρασε μια σχεδόν 10ετή περίοδο... καθαρτηρίου, όμως – σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε την Τετάρτη η ICAP – την τελευταία διετία βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης.
Θυμίζουμε ότι στον κλάδο την τελευταία δεκαπενταετία (δηλαδή και πριν την κρίση) έχουμε δει να κλείνουν αλυσίδες όπως Ράδιο Αθήνα, Κορασίδης, Elephant, Σύκαρης, Εικόνα & Ήχος, Ηλεκτρονική Αθηνών κ.α., που έκαστη διέθετε δεκάδες καταστήματα ανά τη χώρα.
Η πίτα της αγοράς των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών έχει συρρικνωθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία καθώς από έναν τζίρο περίπου 750 εκατ. ευρώ το 2010, έχει κατέλθει περίπου στα 500 εκατ. το 2018, με ενδείξεις ενίσχυσης πλέον το 2019 έως τα 550 εκατ. ευρώ.
Φυσικά, ποτέ στο εμπόριο και δη στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης η ανάγνωση των εξελίξεων δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη. Και τούτο διότι ένα σημαντικό κομμάτι από τις εργασίες των φυσικών καταστημάτων ελέγχεται πλέον από τις πωλήσεις μέσω internet, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για την εκ των πραγμάτων μικρότερη ανάγκη – σε σχέση με τα προ 20ετίας επίπεδα – για φυσικά καταστήματα.
Παρά την κρίση, σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν περίπου 900 καταστήματα λιανικής ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, που είτε ανήκουν σε μεγάλους ομίλους, είτε αποτελούν μικρά σχήματα, είτε συνεταιριστικές προσπάθειες.
Leader του χώρου – σε καταστήματα αλλά και τζίρο – είναι φυσικά η Κωτσόβολος με μερίδιο περί το 35-40%, ακολουθούμενη από τη Media Markt, ενώ υπάρχουν και συνεταιρισμοί όπως Electronet, Welcome, Mega Euronics, Expert, Welcome, Best κ.λπ.
Πάντως, η αγορά των λευκών συσκευών έχει καλά περιθώρια κέρδους παρά τα κόστη μεταφοράς και αποθήκευσης, ενώ ένας σημαντικός λόγος της ανάκαμψης των τελευταίων ετών είναι ότι επανακάμπτει η οικοδομή, κυρίως μέσω των ανακαινίσεων.
Η άνθιση της αγοράς του Airbnb, οι χιλιάδες ανακαινίσεις στην Αθήνα (που γίνονται οι μεγαλύτερες πωλήσεις) λόγω των παλαιών σπιτιών που ανακατασκευάζονται για να μπουν στην πλατφόρμα, έχουν δώσει ισχυρή ώθηση και στην αγορά των λευκών και ευρύτερα ηλεκτρικών συσκευών, δεδομένου ότι οι ανάγκες για καινούριες και σύγχρονες συσκευές πολλαπλασιάστηκαν.
Τι έδειξε η μελέτη της ICAP
Η μελέτη της ICAP έδειξε ότι μετά από χρόνια πτωτικής πορείας, την τελευταία διετία οι λιανικές πωλήσεις ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών οικιακών συσκευών κινήθηκαν ανοδικά. Στην εγχώρια αγορά έχει ήδη γίνει διείσδυση μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων του διεθνούς εμπορίου ενώ τα δίκτυα των μεγάλων αλυσίδων καταστημάτων διευρύνθηκαν με έντονο ρυθμό την τελευταία εικοσαετία.
Η ύφεση των τελευταίων ετών, οδήγησε αρκετές παραδοσιακές αλυσίδες σε διακοπή λειτουργίας, ενώ άλλες μεγάλες αλυσίδες έχουν προχωρήσει σε συγχωνεύσεις καταστημάτων και συρρίκνωση του δικτύου τους. Παράλληλα, μεγάλες αλλαγές σημειώθηκαν στην πλευρά των αγοραστικών ομίλων και των δικτύων τους, με την «ανάδειξη» ομίλων με νέο εμπορικό σήμα, οι οποίοι όμως απαρτίζονται κυρίως από μέλη που έχουν αποχωρήσει από παλαιότερα σχήματα που διέκοψαν τη λειτουργία τους.
Οι τρεις παράμετροι της ζήτησης
Σύμφωνα με την ICAP, η ζήτηση για τα συγκεκριμένα προϊόντα προέρχεται κατά κύριο λόγο από τρεις βασικές παραμέτρους: την αντικατάσταση λόγω βλαβών και παλαιότητας, τη δημιουργία νέων νοικοκυριών και την εμφάνιση προϊόντων που ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες. Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη ζήτηση ηλεκτρικών οικιακών συσκευών είναι ο ρυθμός προσθήκης νέων κατοικιών (σ.σ. βλέπε ανακαινίσεις λόγω Airbnb).
Το μέγεθος της αγοράς των αλυσίδων καταστημάτων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών οικιακών συσκευών κινήθηκε καθοδικά το χρονικό διάστημα 2008-2016, ως αποτέλεσμα της ραγδαίας επιδείνωσης της εγχώριας οικονομίας και της συρρίκνωσης του εισοδήματος των καταναλωτών, καταγράφοντας σωρευτική μείωση της τάξης του 40% τη συγκεκριμένη περίοδο. Ανάκαμψη της αγοράς καταγράφεται από το 2017, το μέγεθος της οποίας αυξήθηκε σωρευτικά κατά 14% περίπου τη διετία 2017-2018.
Όσον αφορά στις πωλήσεις των αλυσίδων του κλάδου, η εξεταζόμενη αγορά το 2018 αφορούσε κυρίως Λευκές Συσκευές και Κλιματιστικά σε ποσοστό 40% και Μαύρες Συσκευές σε ποσοστό 20%, ενώ η συμμετοχή των Μικροσυσκευών εκτιμάται σε 14%. Η Κινητή και Σταθερή Τηλεφωνία απέσπασε 12% των πωλήσεων, ενώ τα προϊόντα Πληροφορικής το 11%.
Το «φλερτ» Φέσσα με την Γ.Ε. Δημητρίου
Την άποψη πως «τώρα είναι η εποχή για επενδύσεις, λόγω της γενικότερης φιλοεπενδυτικής αύρας που υπάρχει πλέον στην ατμόσφαιρα αλλά και εξαιτίας του χαμηλού κόστους του χρήματος» εξέφρασε στη γενική συνέλευση των μετόχων της Quest Συμμετοχών την περασμένη Τρίτη ο πρόεδρος του ομίλου και πρόεδρος του ΣΕΒ Θεόδωρος Φέσσας.
Απαντώντας σε μετόχους για την περίπτωση της Γ.Ε. Δημητρίου, ο διευθύνων σύμβουλος του πολυσχιδούς ομίλου Απόστολος Γεωργαντζής τόνισε πως η εταιρεία ενδιαφέρεται να επεκταθεί στις λευκές ηλεκτρικές συσκευές, καθώς αυτές έχουν υψηλότερο μεικτό περιθώριο κέρδους και η δραστηριότητα μπορεί να εξυπηρετηθεί από το υπάρχον δίκτυο της Quest.
Τονίστηκε πως εδώ και μήνας ο όμιλος Quest λειτουργεί υποβοηθητικά στις δραστηριότητες της Γ.Ε. Δημητρίου ως υποδιανομέας, προκειμένου να μην απωλεσθούν μερίδια αγοράς των σημάτων που αντιπροσωπεύει όπως TOYOTOMI, IZOLA, SINGER και KEROSUN.
Ο όμιλος Quest σε συνεργασία με τη διοίκηση της Γ.Ε. Δημητρίου έχουν υποβάλει πρόταση στις πιστώτριες τράπεζες, προκειμένου να αποκτήσει έναντι τιμήματος περί τα 10 εκατ. ευρώ μέρος του ενεργητικού της εταιρείας και ένα μέρος των υποχρεώσεων. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται.
Public – Media Markt
Η σύμπλευση του ομίλου Olympia Group και της Media Markt που «κλείδωσε» προ μηνών, είναι ένα deal ορόσημο, καθώς ο όμιλος Γερμανού μπαίνει δυναμικά στον κλάδο των λευκών συσκευών, ενώ η Media Markt παραμένει ενεργή στην Ελλάδα, στην οποία έχει κάνει περί τα 120 εκατ. ευρώ επενδύσεις την τελευταία 14ετία.
Ο όμιλος Π. Γερμανού τοποθετείται σε μια συγκυρία που η αγορά δείχνει ότι παίρνει τα πάνω της, ενώ η τεχνολογική σύγκλιση αλλάζει τα δεδομένα και «παντρεύει» πλέον ολοένα και περισσότερο όλες τις οικιακές συσκευές μέσα από την ευρύτερη γκάμα της ψηφιακής τεχνολογίας.
Θυμίζουμε πως η Media Market διαθέτει 12 μεγάλα καταστήματα με 900 εργαζόμενους, έχει εκτιμώμενο μερίδιο αγοράς περί το 12% και κάνει ετήσιο τζίρο 188 εκατ. ευρώ (χρήση 2016-2017).
Πλέον, η αλυσίδα έχει περάσει στα χέρια της εξαιρετικά επιτυχημένης ομάδας λιανικής, ήτοι στα στελέχη που «τρέχουν» την Publιc.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό των δύο εταιρειών, τα δίκτυα καταστημάτων καθώς και τα δύο brands παραμένουν ως έχουν, λειτουργώντας απολύτως συμπληρωματικά, με 67 φυσικά και 3 ηλεκτρονικά καταστήματα σε δύο χώρες, Ελλάδα και Κύπρο.
Γιατί το Πλαίσιο «ρίχνει» 15 εκατ. στις λευκές συσκευές
Πενήντα χρόνια μετά την ίδρυσή του, το Πλαίσιο αποφάσισε να μπει στη μεγάλη αγορά των λευκών συσκευών. Κίνηση που απαίτησε συνολική επένδυση περί τα 15 εκατ. ευρώ, εκπαίδευση 178 εργαζομένων στα νέα καθήκοντα, αλλά και την πρόσληψη επιπλέον 40 υπαλλήλων.
Η είσοδος της Πλαίσιο στην αγορά των λευκών συσκευών είναι απολύτως συνυφασμένη με το γενικότερο προφίλ αλλά και το τεχνολογικό DNA της αλυσίδας. Η εταιρεία εστιάζει στο ευρύτερο «πάντρεμα» της ψηφιακής εποχής, σε μια περίοδο που οι τεχνολογίες συγκλίνουν και «ενώνουν» τις συσκευές, οι οποίες επικοινωνούν μεταξύ τους ολοένα και περισσότερο, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη παίζει κυρίαρχο ρόλο όλο και περισσότερο.
Η πώληση λευκών συσκευών από την Πλαίσιο αρχικά ξεκίνησε από πέντε κομβικά καταστήματα. Πρόκειται για το νέο κατάστημα στην Πέτρου Ράλλη, αλλά και τα καταστήματα Δάφνης, Μεταμόρφωσης, Αγίας Παρασκευής και Καλαμαριάς Θεσσαλονίκης, που άλλωστε είναι και τα μεγαλύτερα καταστήματα της αλυσίδας (μαζί με αυτό του Mall Athens το οποίο δεν «συμμετέχει» προς το παρόν).