Εάν κάποιος βρεθεί σε κάποιο καφέ, στο μετρό ή γενικότερα σε δημόσιο χώρο, δύσκολα δεν θα ακούσει κάποια ιστορία τρέλας με πρωταγωνιστές έναν ιδιοκτήτη και έναν ενοικιαστή ακινήτου. Σε μία εποχή γενικευμένης αστάθειας, συνεχών αλλαγών και πληθωρισμού, το ακίνητο έχει κατοχυρώσει τη θέση του ως ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο. Ως asset που εάν χρησιμοποιηθεί για ιδιοκατοίκηση εξασφαλίζει σημαντικά έσοδα στον ιδιοκτήτη και ένοικό του κι αν ενοικιαστεί αποφέρει σημαντικές προσόδους. Την πεποίθηση αυτή ενισχύει η σοβαρή έλλειψη ποιοτικού και προσιτού αποθέματος σπιτιών, γεγονός που έχει οδηγήσει σε πρωτοφανή εκτόξευση των ενοικίων. Σε τέτοια επίπεδα που η συγκατοίκηση να γίνεται μονόδρομος για την εξοικονόμηση χρημάτων και για την άμεση επίλυση του στεγαστικού προβλήματος.
Όπως αναφέρουν μεσίτες, τα τελευταία χρόνια δεν χτίστηκαν κατοικίες, πολλά ακίνητα βγήκαν εκτός αγοράς για να διατεθούν μέσω Airbnb και το χειρότερο είναι ότι όσα διαμερίσματα χτίζονται αυτή την περίοδο θα πωληθούν σε αρκετά υψηλές τιμές για να απορροφήσουν το ενισχυμένο κατασκευαστικό κόστος. Αυτό σημαίνει ότι το φαινόμενο των ακριβών ενοικίων ήρθε για να μείνει, πολύ απλά επειδή η ζήτηση πρόκειται να παραμείνει υψηλή, σε αντίθεση με την προσφορά που δεν πρόκειται να αυξηθεί. Ιδίως, δε, εάν ληφθεί υπόψη ότι το ποσοστό ιδιοκατοίκησης έχει περιοριστεί στο 73% από 84% το 2007.
Υπολογίζεται ότι σ’ ένα χρόνο τα ενοίκια έχουν αυξηθεί από 10% έως 25%. Ενδεικτικά, διαμέρισμα στο Παγκράτι τρίτου ορόφου 80 τετραγωνικών μέτρων του 1973 ανακαινισμένο ενοικιάζεται προς 750 ευρώ από 680 ευρώ το 2021. Στην Κηφισιά μεζονέτα 150 τ.μ. που μπορεί πέρυσι να μισθωνόταν προς 420 ευρώ, σήμερα ενοικιάζεται προς 450 ευρώ, ενώ στο Νέο Κόσμο ακίνητο του 1978 ανακαινισμένο μισθώνεται για περισσότερα από 600 ευρώ, από 550 έως 570 ευρώ πέρυσι.
Οι τιμές αυτές μοιάζουν εξωπραγματικές. Ωστόσο, μπορεί κανείς να αντιληφθεί τι επικρατεί στην αγορά εάν λάβει υπόψη ότι αυτή τη στιγμή στο Μαρούσι με 500 ευρώ δύσκολα μπορεί κάποιος να βρει να νοικιάσει διαμέρισμα μεγαλύτερο από 40 τετραγωνικά. Για παράδειγμα, επιπλωμένο ημιυπόγειο στο Μαρούσι ενοικιάζεται προς 670 ευρώ με τις δαπάνες να συμπεριλαμβάνονται στο μίσθωμα.
Σε πολλές περιοχές της Αθήνας, τα διαμερίσματα κάτω των 50 τ.μ. είναι είδος υπό εξαφάνιση, ενώ σε ανακαινισμένα διαμερίσματα 60 τετραγωνικών μέτρων το ενοίκιο αγγίζει τα 10 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
«Η δυναμική επιστροφή του Airbnb λόγω των καλών επιδόσεων του τουρισμού, η απουσία αποθέματος διαμερισμάτων λόγω και της μαζικής αγοράς, τα προηγούμενα χρόνια, ολόκληρων πολυκατοικιών από ξένους τροφοδοτεί την άνοδο των ενοικίων» εξηγεί ο Κοσμάς Θεοδωρίδης, επικεφαλής του Μεσιτικού Οργανισμού Ακίνητα Πόλις και Αντιπρόεδρος Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών - Αττικής.
Η στροφή ολοένα και περισσότερων ιδιοκτητών στη βραχυπρόθεσμη μίσθωση έχει απορροφήσει, όπως υπολογίζουμε, μερικές δεκάδες χιλιάδες διαμερίσματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, πλέον, οι ιδιοκτήτες προχωρούν στη μη ανανέωση των μισθωτηρίων συμβολαίων, επιλέγοντας να εκμισθώσουν το σπίτι τους για βραχύ χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, σε ορισμένες, υποδεέστερης κατηγορίας συνοικίες του αθηναϊκού κέντρου, τη ζήτηση τροφοδοτούν μετανάστες” εξηγεί στο Capital.gr ο Κοσμάς Θεοδωρίδης, Επικεφαλής του Μεσιτικού Οργανισμού Ακίνητα Πόλις και Αντιπρόεδρος Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδας.
Τι ζητούν οι ενοικιαστές
Σύμφωνα με μεσίτες, οι ενοικιαστές αναζητούν στα διαμερίσματα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα τους επιτρέψουν να εξοικονομήσουν πόρους. Έτσι, αναζητούν αυτονομία θέρμανσης ή κορυφαίας ενεργειακής κλάσης μέσα θέρμανσης και ψύξης (π.χ. αντλία θερμότητας ή σύγχρονα κλιματιστικά), κουφώματα αλουμινίου που αποτρέπουν τις διαρροές θερμότητας, υψηλό όροφο που εξασφαλίζει ασφάλεια, ασανσέρ και κοντινή απόσταση με το μετρό σε μία συγκυρία που η τιμή των καυσίμων έχει εκτοξευθεί.
Εάν ληφθεί υπόψη ότι οι παραπάνω προδιαγραφές, τείνουν να γίνουν δυσεύρετες, δεδομένου ότι λόγω κρίσης λιγοστοί ήταν οι ιδιοκτήτες που προχώρησαν στην ανακαίνιση των ακινήτων τους, ο ανταγωνισμός για την εξασφάλιση στέγης, γίνεται ιδιαίτερα οξύς, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς.
Τα ενοίκια αυξάνονται συνεχώς από το 2017, έχοντας ενισχυθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια σε ποσοστό άνω του 50%.
