Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποίησε την Πέμπτη ότι ο κόσμος κινδυνεύει να βρεθεί σε μια πορεία χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού χρέους, η οποία θα αφήσει στις κυβερνήσεις λιγότερους πόρους για να βελτιώσουν τις ευκαιρίες για τους πολίτες τους και να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και άλλες προκλήσεις.
Το αποτέλεσμα είναι όλο και πιο δυσαρεστημένοι πληθυσμοί, δήλωσε η Γκεοργκίεβα κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο πλαίσιο των ετήσιων συνεδριάσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.
Οι συναντήσεις σκιάζονται από τις επικείμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ στις 5 Νοεμβρίου, οι οποίες εγείρουν το φάσμα ότι οι Αμερικανοί, που έχουν πληγεί από τον υψηλό πληθωρισμό κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Δημοκρατικού Προέδρου Τζο Μπάιντεν, θα μπορούσαν να επιστρέψουν τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή προστατευτικών εμπορικών πολιτικών και τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε νέο αμερικανικό χρέος.
Η δυσαρέσκεια δεν αφορά μόνο τις ΗΠΑ, δήλωσε η Γκεοργκίεβα, παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομία δείχνει κάποια ανθεκτικότητα απέναντι στις απειλές από τους πολέμους, την αδύναμη ζήτηση στην Κίνα και τις καθυστερημένες επιπτώσεις της αυστηρής νομισματικής πολιτικής.
«Για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, η «ήπια προσγείωση» είναι ορατή, αλλά οι άνθρωποι δεν αισθάνονται καλά για τις οικονομικές τους προοπτικές», δήλωσε η Γκεοργκίεβα, αναφερόμενη σε ένα σενάριο στο οποίο ο υψηλός πληθωρισμός θα τιθασεύεται χωρίς επώδυνη ύφεση ή μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας. «Όλους όσους ρωτάω εδώ, πώς είναι η οικονομία σας; Η απάντηση είναι καλή. Πώς είναι η διάθεση του λαού σας; Η απάντηση δεν είναι τόσο καλή. Οι οικογένειες εξακολουθούν να υποφέρουν από τις υψηλές τιμές και η παγκόσμια ανάπτυξη είναι αναιμική».
Το ΔΝΤ δημοσίευσε την Τρίτη νέες οικονομικές προβλέψεις που δείχνουν ότι η παγκόσμια ανάπτυξη του ΑΕΠ θα μειωθεί ελαφρώς έως το 2029 σε 3,1% από 3,2% φέτος, πολύ κάτω από τον μέσο όρο του 2000-2019 που είναι 3,8%, καθώς η τρέχουσα ισχύς των ΗΠΑ εξασθενεί.
Την ίδια στιγμή, η Δημοσιονομική Παρακολούθηση του ΔΝΤ έδειξε ότι το παγκόσμιο δημόσιο χρέος θα ξεπεράσει τα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια για πρώτη φορά φέτος και θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς το πολιτικό συναίσθημα ευνοεί όλο και περισσότερο τις περισσότερες κρατικές δαπάνες και αντιστέκεται στις αυξήσεις φόρων. Προβλέπει επίσης ότι το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, που σήμερα είναι 93%, θα φθάσει το 100% μέχρι το 2030, ξεπερνώντας το ανώτατο επίπεδό του κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID.
«Οπότε εδώ είναι η ουσία: η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να κολλήσει σε μια πορεία χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού χρέους», δήλωσε η Γκεοργκίεβα. «Αυτό σημαίνει χαμηλότερα εισοδήματα και λιγότερες θέσεις εργασίας. Σημαίνει επίσης χαμηλότερα κρατικά έσοδα, άρα λιγότερους πόρους για τις οικογένειες και για την καταπολέμηση μακροπρόθεσμων προκλήσεων όπως η κλιματική αλλαγή. Είναι ανήσυχοι καιροί με αυτά τα προβλήματα κατά νου».
Οι επικεφαλής των οικονομικών από τις μεγαλύτερες οικονομίες της G20 εξέφρασαν ξεχωριστά την αισιοδοξία τους για μια ήπια προσγείωση και προέτρεψαν να αντισταθούν στον προστατευτισμό.
«Παρατηρούμε καλές προοπτικές για μια ήπια προσγείωση της παγκόσμιας οικονομίας, αν και παραμένουν πολλαπλές προκλήσεις», ανέφεραν οι υπουργοί Οικονομικών και οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών της G20 σε κοινή δήλωση που εξέδωσαν μετά από συνάντηση στο περιθώριο των συναντήσεων στην Ουάσινγκτον.
Το ανακοινωθέν δεν αναφέρθηκε στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, που αποτελεί εδώ και καιρό σημείο διαφωνίας για την G20, ούτε στις στρατιωτικές συγκρούσεις του Ισραήλ με την παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς στη Γάζα και την υποστηριζόμενη από το Ιράν οργάνωση Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Σε ξεχωριστή ανακοίνωση που εξέδωσε η Βραζιλία, η οποία ασκεί επί του παρόντος την προεδρία της G20, αναφέρεται ότι τα μέλη διαφώνησαν σχετικά με το αν οι συγκρούσεις θα πρέπει να συζητηθούν στο πλαίσιο της ομάδας, αλλά πρόσθεσε ότι θα συνεχιστούν τέτοιες συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων χαμηλότερου επιπέδου ενόψει της συνόδου κορυφής των ηγετών της G20 στο Ρίο ντε Τζανέιρο τον Νοέμβριο.
Η πορεία της Κίνας
Η Γκεοργκίεβα δήλωσε ότι η ανάπτυξη της Κίνας θα μπορούσε να επιβραδυνθεί «πολύ κάτω από το 4%», εκτός εάν η κυβέρνησή της λάβει αποφασιστικά μέτρα για τη μετατόπιση του οικονομικού της μοντέλου προς την κατεύθυνση της καταναλωτικής ζήτησης από τις εξαγωγές και τις επενδύσεις στη μεταποίηση.
Αφού διατήρησε επί μακρόν τις προβλέψεις για την κινεζική ανάπτυξη στο ή πάνω από τον στόχο του Πεκίνου για 5%, το ΔΝΤ μείωσε αυτή την εβδομάδα τις προοπτικές ανάπτυξης της Κίνας για το 2024 στο 4,8%, με προβλεπόμενη επιβράδυνση στο 4,5% το 2025. Το ΑΕΠ της Κίνας αυξήθηκε με ρυθμό 7,4% το 2014.
Η Γκεοργκίεβα δήλωσε ότι χρειάζονται περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα σχέδια τόνωσης της Κίνας για να εκτιμηθεί εάν θα βελτιώσουν τις προοπτικές της. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Πιερ - Ολιβιέ Γκουρινσά, και η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσαν την Τρίτη ότι δεν έχουν δει τίποτα από το Πεκίνο που θα αύξανε ουσιαστικά την εγχώρια ζήτηση της Κίνας.
Οι συνεδριάσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας σημαδεύτηκαν επίσης από νέες ανησυχίες σχετικά με την κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή, ο οποίος προκλήθηκε πριν από ένα χρόνο από την αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ.
Μια ευρύτερη κλιμάκωση της σύγκρουσης θα μπορούσε να αυξήσει τις δευτερογενείς επιπτώσεις στις οικονομίες της περιοχής, δήλωσε η Γκεοργκίεβα, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, η οποία νωρίτερα φέτος κέρδισε μια αύξηση ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο πρόγραμμα δανεισμού του ΔΝΤ.
Η ίδια ανέφερε ότι θα ταξιδέψει στην Αίγυπτο τις επόμενες 10 ημέρες για να αξιολογήσει τις οικονομικές συνθήκες για πιθανές περαιτέρω αλλαγές στο πρόγραμμα εν μέσω σοβαρής πτώσης των εσόδων της χώρας από τη διώρυγα του Σουέζ.
Ο Τζιχάντ Αζούρ, διευθυντής του Τμήματος Μέσης Ανατολής και Κεντρικής Ασίας του ΔΝΤ, δήλωσε σε ενημέρωση ότι το μέγεθος του προγράμματος εξακολουθεί να είναι κατάλληλο, αλλά η Γκεοργκίεβα θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας της χώρας στο σημερινό περιβάλλον.
