Στο ελληνικό δημόσιο χρέος, τα δάνεια που εκταμιεύει η Ελλάδα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης εγγράφονται κανονικά. Και μιλάμε για πολύ μεγάλα ποσά. Το 2023, προστέθηκαν πάνω από 4 δισ. ευρώ, για το 2024, θα ξεπεράσουμε τα 5,5 δισ. ευρώ, ενώ αν όλα κυλήσουν βάσει προγραμματισμού, το 2025 θα ξεπεράσουμε τα 9 δισ. ευρώ και το 2026 τα 9,3 δισ. ευρώ.
Σημαντικό μέρος αυτών των ποσών, θα τα «φορτωθεί» το δημόσιο χρέος. Αυτό είναι γνωστό και υπολογισμένο από τις αγορές. Αυτό που δεν είναι γνωστό και δεν έχει ενσωματωθεί σε καμία αναλογική μελέτη για το δημόσιο χρέος είναι ότι σημαντικό μέρος αυτών των ποσών, κάποια στιγμή θα αρχίσουν να αποπληρώνονται.
Τα ποσά που εισρεύσουν πίσω στα κρατικά ταμεία, δεν έχουν υπολογιστεί στις εκθέσεις για το χρέος. Βεβαίως, πάντοτε υπάρχει ο κίνδυνος αθετήσεων. Όμως, από την άλλη, μιλάμε για δάνεια που χορηγήθηκαν μέσω τραπεζικού συστήματος ακόμη και σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων.
Έχουν χρησιμοποιηθεί τα ανάλογα κριτήρια, κάτι που σημαίνει ότι και ο κίνδυνος «κοκκινίσματος» είναι -τουλάχιστον στις περισσότερες περιπτώσεις- περιορισμένος.
Είναι λοιπόν όλη αυτή η διαδικασία μια πιθανή «άσπρη τρύπα» για το ελληνικό χρέος. Το οποίο, θα βαίνει συνεχώς μειούμενο αναλογικά με το ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια. Το διακύβευμα είναι ένα: πόσο γρήγορα θα πάψει η Ελλάδα να σταματήσει να είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη αναλογία χρέους προς ΑΕΠ στην Ευρώπη.
Η υποψήφια να την ξεπεράσει είναι η Ιταλία. Αν τα πράγματα κυλούσαν ως είχαν μέχρι σήμερα, θα μπορούσαμε να πετάξουμε από πάνω μας τη ρετσινιά μέσα στο 2026. Τώρα, είναι πιθανό αυτό να πάει λίγο πιο πίσω καθώς δρομολογείται η ενσωμάτωση στο χρέος των αναβαλλόμενων τόκων.
Θα γίνει και αυτό, θα αυξηθεί η αναλογία του χρέους προς το ΑΕΠ αναδρομικά στη χειρότερη περίπτωση κατά περίπου 5 μονάδες αλλά τουλάχιστον θα κλείσει και αυτή η εκκρεμότητα. Έτσι, θα μπούμε σε έναν διάδρομο συνεχών μειώσεων της αναλογίας, ενώ όταν θα αρχίσει να εμφανίζεται και η «άσπρη τρύπα», τότε μπορεί και η διαδικασία να επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο. Το χρέος εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει φέτος στο 153,7%, για να μειωθεί κάτω από 150% το 2025 και κάτω από το 130% μέχρι το 2027.
