Η αναζωπύρωση του πληθωρισμού σε Ελλάδα και Ευρωζώνη κατά τον τελευταίο μήνα του 2023 έδειξε ότι ο χρόνος έναρξης της διαδικασίας αποκλιμάκωσης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια ούτε να προεξοφληθεί. Άλλωστε, όλα τα κορυφαία στελέχη της ΕΚΤ παραπέμπουν στην πορεία των βασικών οικονομικών δεικτών και κυρίως σε αυτό του πληθωρισμού.
Με αυτό το δεδομένο, περίπου 500.000 δανειολήπτες θα περιμένουν στο… ακουστικό τους προκειμένου να λάβουν μια απάντηση για την εκκρεμότητα που αφορά στο ύψος της μηνιαίας δόσης εξυπηρέτησης του στεγαστικού τους δανείου. Την άνοιξη του 2023, όλες οι τράπεζες πήραν την απόφαση να «παγώσουν» τα κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στο επίπεδο της 31ης Μαρτίου (και μάλιστα μειωμένο κατά 20 μονάδες) βάσης. Αυτό σημαίνει ότι τα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με το Euribοr τοκίζονται αυτή τη στιγμή με τη «βάση» να έχει κλειδώσει στο επίπεδο του 2,7-3% ή στο 3,3% αν το δάνειο είναι συνδεδεμένο με το επιτόκιο της ΕΚΤ.
Αυτή τη στιγμή, το Euribor τριμήνου διαμορφώνεται στο 3,92%, το Euribor 6μηνου στο 3,87% και το Euribor 12 μηνών στο 3,544% με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ για τα δάνεια να έχει ανέβει στο 4,5%. Άρα, σε σχέση με το επίπεδο του πλαφόν, το επιτόκιο έχει ανέβει κατά τουλάχιστον 100 μονάδες βάσης.
Από την άνοιξη, και δεδομένου ότι μέχρι τότε ουδείς πλέον περιμένει ότι θα υπάρξει μείωση επιτοκίου από την ΕΚΤ μέσα στο πρώτο εξάμηνο, οι τράπεζες θα κληθούν να λάβουν μια απόφαση. Ή θα μετακυλήσουν αυτή τη μια επιπλέον μονάδα στους 500.000 δανειολήπτες - με ότι αυτό συνεπάγεται για τη μηνιαία δόση - ή θα παρατείνουν την περίοδο του «παγώματος» για μερικούς μήνες ποντάροντας στο ότι στο β’ εξάμηνο θα γίνουν μια ή δύο μειώσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με αποτέλεσμα να κλείσει η ψαλίδα.
Με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονται αυτή τη στιγμή στην αγορά, το πιθανότερο είναι ότι οι τράπεζες θα καταλήξουν στην επιλογή της παράτασης καθώς σε αυτή τη φάση, δεν συμφέρει κανέναν να προστεθούν νέα βάρη στις πλάτες των δανειοληπτών, ειδικά αυτών που συνεχίζουν να εξυπηρετούν κανονικά τα δάνειά τους. Φυσικά, η απόφαση της παράτασης επιφέρει ένα κόστος για τις τράπεζες, ωστόσο, αυτό θεωρείται ότι είναι μικρότερο συγκριτικά με αυτό που προκύπτει αν προκληθεί κύμα καθυστερήσεων στην εξυπηρέτηση των δανείων.
Για να γίνει αντιληπτό το ποσό που προκύπτει ως πρόσθετη επιβάρυνση από την προσθήκη μιας ποσοστιαίας μονάδας, χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα παραδείγματα:
- Για δάνειο 100.000 ευρώ με 15ετή περίοδο αποπληρωμής, η δόση διαμορφώνεται στα 745 ευρώ με επιτόκιο 4% και στα 797 ευρώ με επιτόκιο 5%.
- Για δάνειο 100.000 ευρώ με 20ετή υπόλοιπη περίοδο αποπληρωμής, η δόση μπορεί να φτάσει στα 695 ευρώ αν το επιτόκιο αυξηθεί στο 5,5% από τα 639 ευρώ που προκύπτουν με επιτόκιο 4,5%.
