Του Βασίλη Γεώργα
Γκρίζα σύννεφα μαζεύονται και πάλι πάνω από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την Αθήνα για μια συμφωνία στο Eurogroup της 24ης Μαΐου που θα βάλει έστω και προσωρινά τέλος στην φθοροποίο διαδικασία της αξιολόγησης.
Δύο στα τρία «προαπαιτούμενα» της αξιολόγησης, παραμένουν ανοιχτά και εκφράζονται επιφυλάξεις για το αν ο χρόνος επαρκεί να διευθετηθούν: Έχει ουσιαστικά κλειδώσει μόνο το πακέτο μέτρων των 5,4 δισ. ευρώ που θα ψηφιστεί από τη Βουλή το σαββατοκύριακο, αλλά βρίσκονται σε εκκρεμότητα τα εφεδρικά μέτρα των 3,6 δισ. ευρώ μέσω του «κόφτη δαπανών» και η συμφωνία για τις λεπτομέρειες του οδικού χάρτη διευθέτησης του χρέους.
Η εμπλοκή που παρουσιάστηκε αίφνης χθες το βράδυ με το νομοθετικό πλαίσιο του «μηχανισμού περικοπής δαπανών» και το διευρυνόμενο χάσμα θέσεων μεταξύ ΔΝΤ και ευρωπαϊκών θεσμών για τις προτεινόμενες λύσεις αντιμετώπισης του χρέους, δείχνουν ότι η πίεση για ακόμη μεγαλύτερες υπαναχωρήσεις προς την πλευρά της Αθήνας μεγεθύνεται καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία της συνόδου των υπουργών Οικονομικών την ερχόμενη Τρίτη, ενώ ο πήχης των προσδοκιών χαμηλώνει εκ μέρους των Ευρωπαίων.
Οι δηλώσεις αξιωματούχων περί «ανοιχτών εκκρεμοτήτων που καθιστούν δύσκολη αλλά όχι αδύνατη μια συμφωνία» και η προειδοποίηση Ντάιζελμπλουμ ότι δεν είναι σίγουρη η συμφωνία με την Ελλάδα στο Eurogroup της 24ης Μαΐου, περιγράφουν με απόλυτο τρόπο όχι μόνο τις διαφωνίες που υπάρχουν με το ΔΝΤ όπου το σενάριο της "ρήξης" φαντάζει σε κάθε περίπτωση ουτοπικό, αλλά κυρίως το σκηνικό πίεσης που στήνεται ξανά προς την Αθήνα.
Είναι πολύ πιθανό η εξέλιξη των πραγμάτων να αποβεί τελικά πολύ χειρότερη από αυτή στην οποία ήλπιζε η κυβέρνηση. Το πακέτο των φορολογικών μέτρων είναι ακόμη ανοιχτό και δεν αποκλείεται να υπάρξουν αρνητικές εκπλήξεις στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που κατά πάσα πιθανότητα θα κατατεθεί σήμερα στη Βουλή, ενώ όλα δείχνουν ότι η οριστικοποίηση της ρύθμισης για τον τρόπο λειτουργίας του «κόφτη δαπανών» θα απαιτήσει σημαντικές υποχωρήσεις από την κυβέρνηση προκειμένου να ικανοποιηθεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και το Βερολίνο που ζητούν εγγυήσεις ότι το πρόγραμμα «θα βγει» εμμένοντας στον εκ των προτέρων αναλυτικό προσδιορισμό των δαπανών οι οποίες θα απλωθούν στην Προκρούστεια κλίνη του αυτόματου μηχανισμού.
Στην πραγματικότητα κυβέρνηση και δανειστές γνωρίζουν πολύ καλά πως τα περιθώρια μείωσης δαπανών πέραν των μισθών και των συντάξεων είναι εξαιρετικά περιορισμένα, με την ελληνική πλευρά να πασχίζει να εξαιρέσει από το τελικό κείμενο μια ρητή αναφορά συγκεκριμένων κωδικών του προϋπολογισμού και παράλληλα να κρατήσει το δικαίωμα επιλογής συγκεκριμένων μέτρων στην δικαιοδοσία της, και από την πλευρά του το ΔΝΤ πιέζει να λάβει τις μέγιστες δυνατές «διασφαλίσεις» ή εναλλακτικά να πετύχει αλλαγή των στόχων του προγράμματος ως προς τα πρωτογενή πλεονάσματα και συνεπώς μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους.
Ανεξάρτητα από ποια πλευρά διέρρευσε χθες την φερόμενη ως πρόταση του ΔΝΤ για την αναδιάρθρωση του χρέους με την οποία ζητείται περίοδος χάριτος μέχρι το 2040 και επιμήκυνση αποπληρωμής των ευρωπαϊκών δανείων προς την Ελλάδα ως το 2080 με σταθερό επιτόκιο 1,5%, το συμπέρασμα είναι πως η «σωτήρια» αυτή λύση για τα ελληνικά συμφέροντα τινάζει στον αέρα οποιαδήποτε προσδοκία συμφωνίας μεταξύ Ευρωζώνης και ΔΝΤ. Είναι μια πρόταση καθαρά τεχνοκρατική η οποία δεν λαμβάνει υπόψη της τους πολιτικούς συσχετισμούς στην ευρωζώνη και ξεκάθαρα δεν αποτελεί για τους Γερμανούς αντικείμενο συζήτησης. Συνεπώς εδραιώνει την εκτίμηση πως με αυτό τον τρόπο «κλειδώνει» η αποχή του ΔΝΤ από το πρόγραμμα ως χρηματοδότη, ο ρόλος του περιορίζεται σε αυτόν του τεχνικού συμβούλου, και η όποια συζήτηση για τη αντιμετώπιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους μετατίθεται για το Φθινόπωρο ή και για πολύ αργότερα.
Αναζητείται έτσι πλέον επί της ουσίας μια συμβιβαστική διατύπωση στο επόμενο Eurogroup που θα επιτρέψει στο ΔΝΤ να δεσμευτεί προς τους ευρωπαίους ότι η συμμετοχή του θα επανεξεταστεί στο μέλλον.
Καθοριστική προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι η συνεδρίαση του Euro Working Group την ερχόμενη Δευτέρα όπου θα υποβληθεί η οριστική εισήγηση τους υπουργούς Οικονομικών για τον οδικό χάρτη διασφάλισης της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους.
Share
