Της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου
Με τα ελληνικά σχέδια για τον Greek Stream «στον αέρα», εξαιτίας του «παγώματος» του Turkish Stream, βρέθηκε η Δημόσια Επιχείρηση Ενεργειακών Επενδύσεων (ΔΕΠΕΝΕ) καθώς και η ακρόαση στη Βουλή για τα τρία από τα επτά μέλη του διοικητικού συμβουλίου της.
Τώρα, πρόθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με τις πληροφορίες του liberal.gr, είναι η στελέχωση και η οργάνωση της εταιρείας να προχωρήσουν ανάλογα με τις εξελίξεις που θα υπάρξουν στο μέτωπο αυτό. Θα διορισθούν, βέβαια, ο πρόεδρος, Αντώνης Γεωργόπουλος, ο διευθύνων σύμβουλος, Αργύρης Αργυρίου και η αντιπρόεδρος, Ελένη Ζαφειροπούλου, που θα περάσουν από την Επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής, στις 8 Ιανουαρίου, αλλά, όπως αναφέρουν πηγές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), η εταιρεία θα υπολειτουργεί στη λογική του stand by, έως ότου διαφανεί στον ορίζοντα αλλαγή πλεύσης στις σημερινές, ταραγμένες, ρωσοτουρκικές σχέσεις, εξαιτίας της κατάρριψης από την τουρκική αεροπορία του ρωσικού πολεμικού αεροπλάνου Su-24, τον περασμένο Νοέμβριο, και, συνακόλουθα, βρεθεί ξανά κοινός λόγος για το project του Turkish Stream.
«Θέλουμε να είμαστε έτοιμοι»
Το ΥΠΕΝ εμφανίζεται να επιμένει για την ανάγκη να υπάρχει το συγκεκριμένο εταιρικό σχήμα, γιατί, όπως υποστηρίζεται, οι συζητήσεις της ελληνικής πλευράς με τους Ρώσους συνεχίζονται για την όδευση του Greek Stream, έστω κι αν το βασικό κομμάτι σύνδεσης του, ο Turkish Stream, έχει «παγώσει». «Θέλουμε να είμαστε έτοιμοι, όταν ομαλοποιηθεί η κατάσταση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία», είπε καλά ενημερωμένη πηγή του ΥΠΕΝ στο liberal.gr. Οι συζητήσεις αυτές, μάλιστα, υποστηρίζεται ότι ενισχύονται από τη διατήρηση ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για τον Greek Stream, ενώ δεν αποκλείεται ακόμη και η διαφοροποίηση της αρχικής διαδρομής, για τη μεταφορά του ρώσικου φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές. Όλα αυτά, βέβαια, αποτελούν, προς το παρόν, σενάρια επί χάρτου, με τους βασικούς παίκτες, τη Ρωσία και την Τουρκία, να διατηρούν το ψυχροπολεμικό κλίμα μεταξύ τους.
Η σύσταση της ΔΕΠΕΝΕ είχε νομοθετηθεί τον περασμένο Ιούνιο, με τροπολογία που πέρασε στο νομοσχέδιο για την ελληνική ιθαγένεια, ώστε να αποτελέσει το βασικό «εργαλείο» για την υλοποίηση των σχεδιασμών για τον Greek Stream, επί υπουργίας Παναγιώτη Λαφαζάνη, αλλά και να αναλάβει ενεργό ρόλο στις έρευνες υδρογονανθράκων στη χώρα μας. Παρά τις πολιτικές εξελίξεις που μεσολάβησαν, και ο νέος υπουργός, Πάνος Σκουρλέτης, αναγνώρισε τη σημασία της και κίνησε από τον περασμένο Σεπτέμβριο όλες τις διαδικασίες για τη σύσταση και τη στελέχωση της, με την προσδοκία να αποτελέσει το κρίσιμο «εργαλείο» στις συζητήσεις που είχαν ξεκινήσει και ενόψει της συμφωνίας που είχε αναθερμανθεί μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας για τον Turkish Stream, στη συνάντηση του G20, στην Αττάλεια. Η καθυστέρηση αυτών των διαδικασιών είναι το επιχείρημα που χρησιμοποιείται σήμερα από το ΥΠΕΝ για να στηρίξει την αναγκαιότητα της ύπαρξης της εταιρείας, παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν για τις αναίτιες και άχρηστες δαπάνες που συνεπάγεται η λειτουργία της, απουσία αντικειμένου.
Σκοπός της ΔΕΠΕΝΕ, που δεν θα είναι τυπική ΔΕΚΟ, αλλά θα λειτουργεί με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, εκτός από επενδύσεις κατασκευής και διαχείρισης αγωγών φυσικού αερίου και άλλων αναπτυξιακών υποδομών, είναι και «η συμμετοχή σε εταιρείες με συναφές αντικείμενο». Με βάση το σκοπό της εταιρείας, δημιουργήθηκε η εύλογη απορία εάν θα μπορούσε να είναι ο εταίρος και στο project για το τέρμιναλ LNG, στην Αλεξανδρούπολη, κάτι το οποίο αποκλείστηκε κατηγορηματικά από πηγές του ΥΠΕΝ. Στο συγκεκριμένο έργο τις συζητήσεις διεξάγει η ΔΕΠΑ κι αυτή θα είναι η εταιρεία που θα συμμετάσχει στην Gastrade, που «τρέχει» το project.
Προς εκτόνωση η κρίση;
Παρά το γεγονός ότι επίσημα διατηρείται η ένταση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία, με αφορμή το επεισόδιο του Νοεμβρίου, ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν φωνές μέσα στην Τουρκία, που αρχίζουν να επιχειρηματολογούν για την ανάγκη να υπάρξει προσέγγιση μεταξύ των δύο πλευρών. Άρθρο που δημοσιεύθηκε στις 9 Δεκεμβρίου στο «The Turkey Analyst», που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένα είδος think tank, επιχειρηματολογεί υπέρ της άποψης ότι «Τουρκία και Ρωσία, είναι δύο χώρες αλληλοεξαρτώμενες, συνεπώς, εύλογα, θα αναζητήσουν κοινό έδαφος στις διαφορές τους». Ωστόσο, το αποτέλεσμα της εκατέρωθεν προσέγγισης θα εξαρτηθεί, σύμφωνα με την αρθρογράφο Najia Badykova, «από το πόσο σύντομα θα ελέγξουν και τελικά εκτονώσουν τις εντάσεις που τώρα οικοδομούν». Η αρθρογράφος αναγνωρίζει ότι η σημερινή κρίση δεν έχει καμία σχέση με όσες προηγήθηκαν, διατυπώνει, όμως, την πρόβλεψη ότι «και οι δύο χώρες φαίνεται να επανακαθορίζουν τις προσεγγίσεις τους, για την επίτευξη των στόχων τους», διαδικασία που θα έχει, όπως επισημαίνει, άμεσο αντίκτυπο στην πολιτική και οικονομική δυναμική μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας, καθώς και ευρύτερες περιφερειακές επιπτώσεις.
Μία εβδομάδα μετά, ο πρόεδρος Πούτιν, στην καθιερωμένη ετήσια συνέντευξη του, στη Μόσχα, στις 17 Δεκεμβρίου, είπε ότι ο Turkish Stream παραμένει project με δυναμική υλοποίησης, εάν η Τουρκία καταφέρει να εξασφαλίσει εγγυήσεις από τις Βρυξέλλες. Πετώντας το μπαλάκι στην Τουρκία, ο ίδιος υπογράμμισε ότι «εάν οι Τούρκοι εταίροι της Gazprom μας φέρουν έγγραφες διαβεβαιώσεις από την Κομισιόν, τότε είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε».
