Η οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου μπορεί να αποτελέσει ένα θεμελιώδες και αναπόφευκτο στρατηγικό βήμα για την αποτροπή μιας Τουρκοσυριακής συμφωνίας και των σοβαρών γεωπολιτικών κινδύνων που ενέχει αυτή η συμφωνία για την περιοχή. Αν και δεν εγγυάται την πλήρη αποτροπή, η συμφωνία ΑΟΖ ενισχύει τη διαπραγματευτική και διπλωματική θέση των δύο χωρών, καθιστώντας πιο δύσκολες τις μονομερείς τουρκικές ή συριακές ενέργειες και περιορίζοντας τη δυνατότητα επιβολής τετελεσμένων.
Η νομική κατοχύρωση της ΑΟΖ σημαίνει ότι οι δύο χώρες δεν θα περιορίζονται απλώς σε ένα συμβατικό πλαίσιο, αλλά θα αποκτούν την ισχυρότερη δυνατή νομική θέση έναντι οποιασδήποτε αμφισβήτησης. Η αποτροπή Τουρκοσυριακών επιθέσεων ή μονομερών γεωτρήσεων θα αποτρέπει οποιαδήποτε απόπειρα να παραβιαστούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η κοινή ΑΟΖ θα δημιουργήσει ισχυρό πολιτικό και νομικό ανάχωμα σε οποιονδήποτε προσπαθήσει να αμφισβητήσει τη δικαιοδοσία των δύο χωρών στην περιοχή. Η Ελλάδα και η Κύπρος αποκτούν το καθαρό δικαίωμα να υπερασπιστούν τη θαλάσσια επικράτειά τους με όλο το διεθνές δίκαιο στο πλευρό τους, και η προσπάθεια της Τουρκίας να προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες θα έχει σοβαρές συνέπειες όχι μόνο για τις δύο χώρες αλλά και για τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της.
Η στρατηγική σημασία της οριοθέτησης ΑΟΖ είναι επίσης πολύ μεγαλύτερη από μια απλή θαλάσσια συμφωνία. Επιδιώκει την εξασφάλιση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου και την προστασία τους από εξωτερικές παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή. Με τη στήριξη διεθνών συμμάχων, η Ελλάδα και η Κύπρος θα είναι σε θέση να επιβάλουν τις θέσεις τους με μεγαλύτερη σιγουριά, δημιουργώντας μια ισχυρή ζώνη ασφαλείας για την περιοχή.
Ωστόσο, παρά τις θετικές προοπτικές που προσφέρει η συμφωνία ΑΟΖ, η Τουρκία παραμένει ένας εξαιρετικά δυναμικός παράγοντας. Αν και η συμφωνία παρέχει νομική και διπλωματική ασπίδα, δεν πρέπει να υποτιμηθεί η αποφασιστικότητα της Τουρκίας να αγνοεί διεθνείς συμφωνίες, όπως έχει δείξει με τη συμφωνία της με τη Λιβύη. Η Τουρκία, αν κρίνει ότι τα συμφέροντά της πλήττονται, ενδέχεται να επιδιώξει να προχωρήσει σε ενέργειες, ακόμη και αν αυτές προκαλούν κλιμάκωση.
Αυτό που είναι κρίσιμο να κατανοηθεί είναι ότι η επιτυχία της συμφωνίας ΑΟΖ δεν εξαρτάται μόνο από τη νομική της ισχύ, αλλά και από τη διπλωματική ικανότητα των δύο χωρών και την αποφασιστικότητα τους να προστατέψουν τα συμφέροντά τους απέναντι σε μια εξαιρετικά περίπλοκη γεωπολιτική πραγματικότητα. Το πλαίσιο της ΑΟΖ δημιουργεί την αντίσταση που απαιτείται για την αποτροπή οποιασδήποτε συμφωνίας Τουρκίας-Συρίας χωρίς την έγκριση της Ελλάδας και της Κύπρου, και λειτουργεί ως ισχυρό μήνυμα για την προστασία της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου παραμένει μια ισχυρή κίνηση, ένα στρατηγικό εργαλείο για την προστασία των συμφερόντων τους και την αποτροπή της τουρκικής και συριακής επιρροής στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Μπορεί να λειτουργήσει ως ένα ισχυρό εργαλείο αποτροπής για την αποφυγή ενός Τουρκοσυριακού μνημονίου και των συνεπειών του, αλλά δεν εγγυάται από μόνη της ότι αυτό το μνημόνιο θα αποτραπεί. Η αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας συμφωνίας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η στρατηγική διπλωματική προσέγγιση, η διεθνής υποστήριξη και οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή.
Θα εξαρτηθεί από τη διπλωματική και στρατηγική ικανότητα της Ελλάδας και της Κύπρου να αντιμετωπίσουν τυχόν τουρκικές προκλήσεις και να εξασφαλίσουν την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας και των συμμάχων της περιοχής (Ισραήλ – Αίγυπτος και Γαλλία).
Πρέπει να επισημανθεί ότι, η οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου δεν είναι απλώς μια διμερής συμφωνία, είναι μια στρατηγική δήλωση ισχύος και αποφασιστικότητας.
Αποτελεί ένα σαφές μήνυμα ότι οι δύο χώρες είναι έτοιμες να υπερασπιστούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, να προστατεύσουν τους φυσικούς τους πόρους και να αντισταθούν σε κάθε απόπειρα αποσταθεροποίησης της Ανατολικής Μεσογείου. Παρά τις προκλήσεις, η συμφωνία αυτή μπορεί να λειτουργήσει ως πυλώνας σταθερότητας, αποτροπής και συνεργασίας στην περιοχή.
Το μέλλον της Ανατολικής Μεσογείου εξαρτάται από τη δέσμευση της Ελλάδας και της Κύπρου να παραμείνουν σταθερές στις αξίες τους και να κινηθούν με στρατηγική σύνεση.
Με την υποστήριξη των διεθνών συμμάχων τους, μπορούν να μετατρέψουν την Ανατολική Μεσόγειο σε πεδίο ειρήνης, ασφάλειας και ανάπτυξης, αναδεικνύοντας ότι η ισχύς του δικαίου , της διπλωματίας και της αποτρεπτικής ικανότητας, είναι ανώτερη από κάθε προσπάθεια επιβολής τετελεσμένων.
*Ο Αντιπτέραρχος (Ι) εα. Κωνσταντίνος Ιατρίδης είναι Επίτιμος Διοικητής ΔΑΥ, Επίτιμος Πρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας και Αμυντικός Αναλυτής.
