Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Ποιος θα πίστευε πριν από πέντε μήνες, όταν οι τραπεζικές μετοχές δέχονταν πανίσχυρες πιέσεις και η αβεβαιότητα για τον κλάδο χτυπούσε κόκκινο, ότι οι ελληνικές τράπεζες θα επιδίδονταν σε ένα ανοδικό κρεσέντο με κέρδη της τάξης του 60% μέσα σε σχεδόν δύο μήνες; Μετά από χρόνια απαξίωσης μπορεί η λέξη «ράλι» και η λέξη «τράπεζες» να μοιάζουν με πρωταπριλιάτικο αστείο όταν βρίσκονται στην ίδια πρόταση, όμως το ξέσπασμα των τραπεζικών τίτλων είναι γεγονός.
Και μπορεί η άνοδος του τραπεζικού δείκτη στις 595 μονάδες να αντιστοιχεί με επιστροφή στο επίπεδο που βρισκόταν στα μέσα του περασμένου Σεπτεμβρίου, όμως μιλάμε για έναν κλάδο που δείχνει να… γυρίζει από την κόλαση. Επιπρόσθετα, η κίνηση δείχνει να στηρίζεται σε ένα μείγμα θετικών εξελίξεων που προεξοφλεί η αγορά και οι οποίες συμπεριλαμβάνουν αφενός την επιτάχυνση της μείωσης των κόκκινων δανείων - και κατά συνέπεια την επιστροφή στην κανονικότητα – και αφετέρου το ενδεχόμενο διεξαγωγής πρόωρων εκλογών.
Με άλλα λόγια, οι επενδυτές... έβγαλαν τις τραπεζικές μετοχές από τον βούρκο που είχαν πέσει στο δ'' τρίμηνο του 2018 και στις αρχές του 2019 γιατί ποντάρουν σε ένα καλύτερο αύριο για τον κλάδο. Για να γίνει, ωστόσο, πραγματικότητα το «καλύτερο αύριο» θα πρέπει να υπάρξει παράλληλη επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης και της μείωσης των «κόκκινων» δανείων.
Η εικόνα στο ταμπλό είναι εντυπωσιακή, ενώ χθες και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εμφάνισαν παρόμοιο τζίρο σε μία συγχρονισμένη άνοδο που θυμίζει άλλες εποχές.
Η Τρ. Πειραιώς ξεχωρίζει με άνοδο της τάξης του 16,26% στις συναλλαγές της Δευτέρας και συνολικά 148% από το χαμηλό της 1ης Φεβρουαρίου. Ακολουθεί η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας με άνοδο 12,47% χθες στα 1,75 ευρώ και συνολικά κέρδη 90% από το χαμηλό της 21ης Ιανουαρίου. Η μετοχή της Alpha Bank ενισχύθηκε χθες κατά 7,62% στα 1,328 ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 52,6% από την 1η Φεβρουαρίου. Η μετοχή της Eurobank, η οποία αξίζει να σημειωθεί ότι έχει εμφανίσει τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα τους τελευταίους μήνες, σημείωσε χθες κέρδη 2,54% στα 0,728 ευρώ, καταγράφοντας άνοδο 52,9% από την 21η Ιανουαρίου.
Εκτός από τις κερδοσκοπικές κινήσεις που έχουμε συνηθίσει να πλήττουν τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών κάθε φορά που κυριαρχεί στην αγορά η φημολογία για νέα ανακεφαλαιοποίηση, υπάρχουν και πιο μακροπρόθεσμες προοπτικές που όσο ξεκαθαρίζει το τοπίο στην οικονομία τόσο θα επηρεάζουν το επενδυτικό κλίμα. Αναλυτές, μάλιστα, εκτιμούν ότι οι τραπεζικές μετοχές θα μπορούσαν να δεχθούν ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην περίπτωση που το περιβάλλον στις διεθνείς αγορές βελτιωθεί – ή τουλάχιστον δεν επιδεινωθεί - και ταυτόχρονα σημειωθεί ένα ντόμινο θετικών εξελίξεων.
Με τη λογική ότι το χρηματιστήριο λειτουργεί ως προεξοφλητικός μηχανισμός με ορίζοντα 6-9 μηνών, η αγορά αρχίζει να «βλέπει» πιο ξεκάθαρα την επόμενη ημέρα στη χώρα και την πολιτική αλλαγή που αναμένεται, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, να φέρουν οι εθνικές εκλογές. Είναι, λοιπόν, εύλογο να υπάρχει βελτίωση του κλίματος όταν ενισχύεται η φημολογία για επίσπευση των βουλευτικών εκλογών. Άλλωστε, η ετοιμότητα του υπουργείου Εσωτερικών να ανταποκριθεί στο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, για την οποία διαβεβαίωσε ο υπουργός κ. Αλέξης Χαρίτσης, πυροδοτεί νέα σενάρια για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, παρά την «επιμονή» του Αλ. Τσίπρα για διεξαγωγή των εκλογών τον Οκτώβριο.
Παρά το κλίμα ευφορίας, υπάρχει και ένας πολύ σοβαρός κίνδυνος που βρίσκεται συνεχώς στο μυαλό των επενδυτών που ασχολούνται με την ελληνική αγορά. Αυτός σχετίζεται με την δυναμική και την ανθεκτικότητα που μπορεί να δείξει η ελληνική αγορά στην περίπτωση διεθνών αναταράξεων, καθώς επίσης και με τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η στασιμότητα που παρατηρείται εδώ και περίπου πέντε μήνες. Αυτή την εικόνα θανάσιμης στασιμότητας αποτυπώνει το οικονομικό κλίμα του ΙΟΒΕ, για την ίδια στασιμότητα – αλλά και για τις καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις - προειδοποιεί και η ΤτΕ.
Τέλος, η άνοδος του χρηματιστηρίου έρχεται σε μία εποχή που η ευρωπαϊκή οικονομία αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα, ενώ μαίνεται ο εμπορικός πόλεμος και κυριαρχεί τεράστια αβεβαιότητα για το Brexit. Επομένως, ακόμη και αν η πολιτική αλλαγή φέρει έναν αέρα αναπτυξιακής έκρηξης, με φιλικά προς την επιχειρηματικότητα και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων μέτρα, η Ελλάδα κινδυνεύει από τις επιπτώσεις της επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας.