Κι εκεί που πολλοί περίμεναν το… πνεύμα των Χριστουγέννων για να τονώσει την αγορά και να κρύψει τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν και συνεχώς διογκώνονται, έρχεται η Morgan Stanley να μας προειδοποιήσει ότι ο κίνδυνος να σκάσει η φούσκα μεγαλώνει. Ποια είναι αυτή η φούσκα για την οποία συχνά ακούμε αλλά δεν σκάει; Οι αποτιμήσεις των μετοχών έναντι των εκτιμώμενων κερδών του 2022 και οι δείκτες φόβου δείχνουν ότι βρισκόμαστε σε υπεραγορασμένη ζώνη, ενώ το χάσμα μεταξύ του πληθωρισμού και των επιτοκίων είναι το μεγαλύτερο όλων των εποχών, απαντά η Morgan Stanley.
Και τότε γιατί δεν υπάρχει πανικός αλλά ευφορία; Γιατί η ανησυχία για την εξέλιξη της πανδημίας και την έκρηξη του πληθωρισμού δεν αντανακλάται στις αγορές;
Τα χρηματιστήρια είναι πιο φουσκωμένα από ποτέ και κανείς δεν βλέπει χαμηλότερα αλλά μόνο υψηλότερα. Σύμφωνα με τον «δείκτη Buffett» η συνολική κεφαλαιοποίηση του S&P 500 ως ποσοστό του αμερικανικού ΑΕΠ είναι στο 209% (!) όταν ο ιστορικός μέσος όρος του δείκτη είναι κοντά στο 90%. Αυτό υποδεικνύει ότι ο μεγαλύτερος χρηματιστηριακός δείκτης του κόσμου θα καταγράψει απώλειες της τάξης του 3,2% μέσα στο επόμενο 12μηνο, συμπεριλαμβανομένων των μερισμάτων.
Και τότε γιατί όλοι αγοράζουν;
Η απάντηση και πάλι απλή: Fed και ΕΚΤ είναι διατεθειμένες να συντηρήσουν τη σχέση επιτοκίων-πληθωρισμού σε υπερβολικά «τεντωμένα» επίπεδα για περισσότερο, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν κινδυνεύει με εκτροχιασμό η ανάπτυξη. Η διαφορά του επιτοκίου της Fed με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, δηλαδή του πληθωρισμού, είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ. Δεν το λέμε εμείς, το λέει η Morgan Stanley, επισημαίνοντας ότι βλέπουμε το μεγαλύτερο χάσμα των τελευταίων 60 ετών, από τότε που μετριέται ο πληθωρισμός.
Παράλληλα, πάνω από 5 τρισ. δολάρια θα αρχίσουν να πέφτουν… από τον ουρανό σε Ευρώπη και Αμερική μέσα στους επόμενους μήνες και αυτός είναι ο βασικός λόγος που δεν βλέπουμε –ακόμα τουλάχιστον– κινήσεις πανικού σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν την παγκόσμια οικονομία.
Πληθωρισμός, έκρηξη τιμών στην ενέργεια, εκ νέου αύξηση των κρουσμάτων και απειλή lockdown, είναι εστίες αβεβαιότητας που χαλάνε το εορταστικό κλίμα που κυριαρχεί ανά τον κόσμο καθώς πλησιάζουμε στα Χριστούγεννα.
Μέχρι στιγμής, οι μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη (ΗΠΑ, Ε.Ε., Κίνα, Μ. Βρετανία, Ιαπωνία, Καναδάς, Αυστραλία) έχουν συνολικά δαπανήσει περισσότερα από 6 τρισ. δολάρια για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Και ενώ η επιστήμη σημειώνει πρόοδο και το 2022 εκτιμάται από πολλούς ότι θα είναι το έτος που θα απαλλαχθούμε από τον covid-19, ξαφνικά όλα γίνονται ακριβότερα και κάθε εβδομάδα που περνάει οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό γίνονται ολοένα πιο ζοφερές.
Στις ΗΠΑ, ο πληθωρισμός τρέχει με το μεγαλύτερο ρυθμό των τελευταίων 31 ετών. Γράψαμε και προχθές ως σημείο αναφοράς, ότι για να απολαύσουν οι Αμερικανοί τα αγαπημένα τους αυγά με μπέικον πρέπει να πληρώσουν 30% περισσότερα από ότι πλήρωναν πέρσι τέτοια εποχή. Και ναι, υπάρχει το φαινόμενο της χαμηλής βάσης σύγκρισης, όμως οι τιμές στα συγκεκριμένα προϊόντα που είναι είδη διατροφής δεν ήταν τόσο χαμηλές τον Οκτώβριο του 2020 που να δικαιολογείται η αύξηση κατά 30%.
Οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό εδράζονται στην εκτίμηση πως ό,τι ανεβαίνει δύσκολα μετά κατεβαίνει. Πραγματικά προβλήματα σε παραγωγή και εφοδιαστικές αλυσίδες και υψηλότερο ενεργειακό κόστος, συνθέτουν ένα κοκτέιλ που συνδυαζόμενο με την αισχροκέρδεια, οδηγεί σε πλήρες αδιέξοδο. Παρά τους κακούς οιωνούς, οι αγορές συνεχίζουν ανοδικά και ο δείκτης φόβου που μετράει τη μεταβλητότητα είναι σε επίπεδα 2019. Ο δείκτης φόβου και απληστίας είναι στο 83/100 υποδεικνύοντας υπερβολική απληστία και αντανακλώντας το επίπεδο που βρίσκεται ο S&P 500, δηλαδή 6,33% πάνω από τον μέσο όρο 125 ημερών.
Κλείνουμε με την εκτίμηση του Νικολάι Τάνγκεν, του διαχειριστή του μεγαλύτερου κρατικού wealth fund στον κόσμο, της Νορβηγίας, με 1,4 τρισ. δολάρια υπό διαχείριση. «Με τις αγορές να πανικοβάλλονται πέρσι, έχουμε εισέλθει σε μία φάση υπερβολικής ευφορίας την οποία πρέπει να παρακολουθούμε στενά»,σημε9ώνει σε συνέντευξή του στον Ντέβιν Μπανέρι του LinkedIn. Η μεγάλη απειλή, συνεχίζει ο ίδιος, είναι ο πληθωρισμός, ο οποίος αν ξεφύγει από κάθε έλεγχο θα κάνει κακό στις επενδύσεις τόσο στα ομόλογα όσο και στις μετοχές.