Στην «τσιμπίδα» των ευρωπαϊκών αστυνομικών αρχών και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) βρέθηκε μια εγκληματική οργάνωση που αποκόμιζε τεράστια ποσά προερχόμενα από κονδύλια της ΕΕ για τη στήριξη εταιρειών από τις συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού (Covid-19).
Αυτό που προξενεί εντύπωση είναι το γεγονός ότι η συγκεκριμένη είδηση πέρασε στα «ψιλά», τη στιγμή που το πολυπλόκαμο κύκλωμα των επιτηδείων είχε κατορθώσει να αποσπάσει κονδύλια ύψους 600 εκατ. ευρώ (περίπου 650 εκατ. δολάρια) από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, το ποσό της απάτης δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο, με τα μέλη της σπείρας να κάνουν, εδώ και αρκετό χρόνια, χρυσές δουλειές και μάλιστα κάτω από τη μύτη των ευρωπαϊκών αρχών.
Ήδη από την περασμένη Πέμπτη οι αστυνομικές αρχές σε τέσσερις χώρες (σ.σ. Ιταλία, Αυστρία, Ρουμανία και Σλοβακία) συνέλαβαν συνολικά 22 άτομα, όλα τους εμπλεκόμενα στη συγκεκριμένη εγκληματική οργάνωση.
Φαίνεται δε, πως τα μέλη της σπείρας είχαν έφεση στον πολυτελή βίο: Σύμφωνα με το CNN, η ιταλική αστυνομία κατάσχεσε πολυτελή αυτοκίνητα Lamborghini και Porsche, πανάκριβα ρολόγια και κοσμήματα, ενώ πραγματοποίησε δεκάδες εφόδους σε πολυτελείς βίλες και γραφεία, τα οποία η συμμορία χρησιμοποιούσε για τις παράνομες πράξεις της.
Μάλιστα, οι Αρχές δέσμευσαν περιουσιακά στοιχεία σε τραπεζικούς λογαριασμούς αλλά και ακίνητα της οργάνωσης.
Πώς γινόταν η απάτη
Κατά τα λοιπά, η διασυνοριακή έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) αποκάλυψε ότι η εγκληματική οργάνωση εξαπατούσε για τουλάχιστον τρία χρόνια τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) της ΕΕ, χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο ψεύτικων εταιρειών για την υποβολή αιτήσεων χρηματοδότησης. Ειδικότερα, το παράνομο δίκτυο είχε στήσει μια οργανωμένη ομάδα «ειδικών» στην υποβολή αιτήσεων για δημόσια χρηματοδότηση.
Το μεγαλύτερο μέρος της απάτης εξελίχθηκε, όπως προέκυψε από τη συγκεκριμένη έρευνα, στην Ιταλία, ωστόσο αντίστοιχες υποθέσεις αποκαλύφθηκαν στην πορεία στην Αυστρία, τη Ρουμανία αλλά και τη Σλοβακία.
Ανησυχία στις Βρυξέλλες για κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων
Η απάτη έχει ήδη εγείρει εκ νέου σοβαρές ανησυχίες για την κακή διαχείριση και χρήση του ευρωπαϊκού πακέτου των 800 δισ. ευρώ που είχε θεσπιστεί, με σκοπό την παροχή οικονομικής βοήθειας σε εταιρείες που είχαν πληγεί από τις συνέπειες της πανδημίας Covid-19.
Σημειώνεται πως, σύμφωνα με τα ιταλικά ΜΜΕ, η Ιταλία υπήρξε η χώρα που δέχθηκε τη «μερίδα του λέοντος» σε ό,τι αφορά τα παραπάνω κονδύλια, με δάνεια και επιχορηγήσεις που ξεπερνούν τα 194 δισ. ευρώ.
Υπάρχει, ωστόσο, και μια δεύτερη διάσταση, σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη υπόθεση, που είναι εξόχως σοβαρή: Το οργανωμένο οικονομικό έγκλημα φαίνεται πως έχει πλέον αναβαθμίσει τη φύση και το είδος της παράνομης δραστηριότητάς του. Φαίνεται, λοιπόν, ότι για τις σύγχρονες εγκληματικές οργανώσεις, η εκβίαση και η ληστεία έχουν αντικατασταθεί από μια πιο προσοδοφόρα πηγή εσόδων, την υφαρπαγή των επιδοτήσεων της ΕΕ.
Politico: Πάνω από 500 δισ. ευρώ αδιάθετα στο Ταμείο Ανάκαμψης από την εποχή της πανδημίας
Την ίδια στιγμή, πάντως, κι ενώ η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είναι σε εξέλιξη, ώστε να διαπιστωθεί εάν και κατά πόσον υπήρχαν συνεργοί της εγκληματικής οργάνωσης και σε άλλες χώρες, υπάρχει ακόμη ένα ζήτημα που φαίνεται ότι προκαλεί «πονοκέφαλο» στην Κομισιόν.
Σύμφωνα με το Politico, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φαίνεται πως έχουν λάβει κάτι λιγότερο από το 1/3 του αρχικού ποσού των 723 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί μέσω RRF για την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία της Covid-19. Αυτό σημαίνει, με απλά λόγια ότι πάνω από 500 δισ. ευρώ παραμένουν αδιάθετα.
Κατά το σχετικό δημοσίευμα, η Κομισιόν επικαλέστηκε για τις καθυστερήσεις την έρευνα επί του σκανδάλου διαφθοράς των 600 εκατ. ευρώ. Όμως, φαίνεται πως ο πραγματικός λόγος που υπάρχει όλη αυτή η αργοπορία, οφείλεται στη γραφειοκρατία. Η τελευταία είναι εκείνη που συνιστά, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, τροχοπέδη στην άμεση απορρόφηση των κονδυλίων. Ωστόσο, πέραν της γραφειοκρατίας, το πρόβλημα εστιάζεται και στον παράγοντα «χρόνο», αφού τα συγκεκριμένα κονδύλια, αν δεν απορροφηθούν έως τη λήξη του μέτρου το 2026, θα χαθούν.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διερευνά τρόπους για να επιταχύνει τη διάθεση των κονδυλίων, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΕΕ έχει ήδη μειώσει το συνολικό διαθέσιμο ποσό από 723 δισ. ευρώ σε 648 δισ. ευρώ, αφού οι κυβερνήσεις απέτυχαν να υποβάλουν αίτηση για δάνεια σχεδόν 100 δισεκατομμυρίων ευρώ πριν από την ενδιάμεση προθεσμία στο τέλος του 2023.
Σύμφωνα, πάντα, με το Politico, η Επιτροπή έχει ξεμπλοκάρει μόλις 225 δισ. ευρώ. Η Ισπανία, η οποία υποτίθεται ότι είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αποδέκτης μετά την Ιταλία, έχει λάβει μόλις 340 εκα. ευρώ σε δάνεια, ένα μικρό ποσό από τα 83 δισ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί το 2021.
«Μπαλάκι» οι ευθύνες
Οι χώρες πρέπει να υποβάλουν ένα «σχέδιο ανάκαμψης» που να καθορίζει πώς θα χρησιμοποιηθούν τα μετρητά και ποιες μεταρρυθμίσεις θα προωθήσουν σε αντάλλαγμα.
Ένας κύριος λόγος για την καθυστέρηση είναι ότι η Επιτροπή βλέπει το ταμείο ως εργαλείο για να εξαναγκάσει τις κυβερνήσεις να πραγματοποιήσουν μεταρρυθμίσεις σε μια σειρά ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων και των δημοκρατικών προτύπων, ζητήματα που βρίσκονται στο επίκεντρο για χρόνια.
Οι χώρες πρέπει να αλλάξουν νόμους - γνωστούς ως «ορόσημα» στη φρασεολογία των Βρυξελλών - και να εκπληρώσουν συγκεκριμένους στόχους πριν απελευθερωθούν χρήματα.
«Η Κομισιόν εξετάζει τρόπους για να επιταχύνει την εκταμίευση χωρίς να αλλάξει επίσημα τους κανόνες, αν και δεν το έχει πει δημόσια», αναφέρει το άρθρο με τις Βρυξέλλες ωστόσο να επιρρίπτουν την ευθύνη για την καθυστέρηση της διαδικασίας στις κυβερνήσεις.
«Η ταχύτητα εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από το πότε τα κράτη μέλη επιτυγχάνουν τα ορόσημα και τους στόχους που περιλαμβάνονται στα σχέδιά τους και εν συνεχεία υποβάλλουν τα σχετικά αιτήματα πληρωμής», δήλωσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν Lea Zuber. «Οι εκταμιεύσεις προς τα κράτη μέλη αυξάνονται» αφού πέρασαν χρόνια κατά τα οποία έπρεπε να διαπραγματευτούν και να αναθεωρήσουν τα σχέδιά τους, καθυστερώντας τη διαδικασία.
Η Επιτροπή είπε ότι αναμένει να διανείμει το 54% των μετρητών μέχρι το τέλος του 2024.Αρκετές χώρες - ειδικά εκείνες που μπορούν να δανειστούν με χαμηλό κόστος από τις χρηματοπιστωτικές αγορές - διστάζουν να προβούν σε αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις σε αντάλλαγμα για δάνεια τα οποία θα πρέπει τελικά θα επιστρέψουν στην Επιτροπή.
Με πληροφορίες από Reuters, Associated Press, CNN, Politico
