Του Βασίλη Γεώργα
Ταράχθηκαν αρκετά τα λιμνάζοντα νερά στην προσπάθεια «διάσωσης» της Μαρινόπουλος από τον όμιλο Σκλαβενίτη μετά τις υπογραφές της Alpha και της Eurobank επί του σχεδίου χρηματοδότησης των 360 εκατ. ευρώ, όμως επί της ουσίας τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμη. Οι γνωρίζοντες λένε πως παρά το κλίμα αισιοδοξίας που επιχειρείται να διαμορφωθεί τα τελευταία 24ωρα για την υπαγωγή της εταιρείας στο άρθρο 106θ του πτωχευτικού κώδικα (μεταβίβαση της επιχείρησης του οφειλέτη), το εγχείρημα παραμένει εξαιρετικά πολύπλοκο και η θετική του έκβαση ιδιαίτερα επισφαλής. Έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος τις τελευταίες 50 ημέρες σε συζητήσεις και παλινωδίες των εμπλεκόμενων μερών, ενώ οι συσσωρευμένες εκρεμμότητες και η πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση που πρέπει να γίνει για το θέμα της αντιμετώπισης των προμηθευτών, υποδηλώνουν ότι υπάρχει δρόμος να διανυθεί ακόμη, και δεν επιτρέπουν εύκολα συμπεράσματα.
Ακόμη και αν σήμερα το διοικητικό συμβούλιο της Εθνικής ανάψει και αυτό με τη σειρά του όπως αναμένεται, το πράσινο φως στο σχέδιο διάσωσης (σ.σ: θεωρείται βέβαιο πως δεν θα συνεδρίαζε αν δεν επρόκειτο να λάβει θετική απόφαση), πρέπει να δούμε πως θα αντιδράσει ο έτερος μεγάλος παίκτης του τραπεζικού συστήματος. Η τράπεζα Πειραιώς μπορεί να μην αποτελεί τον μεγαλύτερο πιστωτή της Μαρινόπουλος, θα έχει, όμως, τον τελευταίο λόγο. Και δεδομένης της πολύ καλής σχέσης που διατηρεί ο μεγαλομέτοχός της John Paulson με τον κόσμο των distress funds -η εμπλοκή κάποιων εξ αυτών όπως του KKR που πρότεινε να χρηματοδοτήσει το χρέος της αλυσίδας, επηρέασε τις διαπραγματεύσεις το προηγούμενο διάστημα- το ενδιαφέρον επικεντρώνεται ιδιαίτερα στην απόφαση του διοικητικού της συμβουλίου.
Ούτως ή άλλως πρόκειται για ένα εγχείρημα πρωτόγνωρο για το ελληνικό επιχειρείν το οποίο εκτός από την άμεση κυβερνητική εμπλοκή, έχει προσελκύσει την προσοχή τόσο του ανταγωνισμού όσο και των δανειστών της χώρας και του εποπτικού μηχανισμού των τραπεζών. Η διάσωση της υπερχρεωμένης Μαρινόπουλος δια της εξαγοράς της από τον όμιλο Σκλαβενίτη ο οποίος ήδη βαρύνεται με υποχρεώσεις ανω των 800 εκατ. ευρώ, απαιτεί τεράστια αιμοδότηση με νέα δανειακά κεφάλαια που προσεγγίσουν τα 500 εκατ. ευρώ, ευρεία αναδιάρθρωση των υφιστάμενων τραπεζικών και λοιπών υποχρεώσεων που ξεπερνούν τα 1,3 δισ. ευρώ και επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης και των οφειλών με χιλιάδες επιχειρήσεις-προμηθευτές οι οποίες διατηρούν ανοίγματα στις τράπεζες και συνεργάζονται παράλληλα με άλλες αλυσίδες του κλάδου.
Ειδικά ο χειρισμός των προμηθευτών του ομίλου Μαρινόπουλου προς τους οποίους οι οφειλές σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία υπερβαίνουν τα 720 εκατ. ευρώ και αθροίζουν ένα τεράστιο βουνό μεταχρονολογημένων επιταγών που έχουν αλλάξει χέρια στην αγορά, αποτελεί ένα θέμα που θα κρίνει εν πολλοίς και την έκβαση του εγχειρήματος. Χωρίς προμηθευτές δεν υπάρχει σούπερ μάρκετ, αλλά και χωρίς κούρεμα στις οφειλές τους, δεν διασφαλίζεται βιωσιμότητα υποστηρίζουν πηγές που έχουν εργαστεί για το σχέδιο εξυγίανσης.
Το σχέδιο εξυγίανσης το οποίο επισήμως δεν έχει παρουσιαστεί, λέγεται ότι προβλέπει γενικευμένο κούρεμα οφειλών προς τους προμηθευτές κατά 40% -50% ή και παραπάνω ανάλογα με το ύψος των χρεών και τον χρόνο συνεργασίας με την αλυσίδα. Αυτό όμως δημιουργεί μια σειρά από προβλήματα που ξεκινούν από το ερώτημα αν και πόσοι από τους προμηθευτές είναι πρόθυμοι ή αντέχουν οικονομικά να χάσουν τα μισά τους χρήματα, τι είδους παρενέργειες θα έχει στην υπόλοιπη αγορά που θα βρεθεί με «πέτσινες επιταγές» στα χέρια και στις τράπεζες οι οποίες έχουν παράσχει δάνεια σε προμηθευτές, και με ποιό τρόπο θα αντιδράσει ο ανταγωνισμός ειδικά από τη στιγμή που οι διοικήσεις άλλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ έχουν προειδοποιήσει πως θεωρούν ότι ενδεχόμενο «κούρεμα» προμηθευτών θα λειτουργήσει ως αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα υπέρ της Σκλαβενίτης. Ένα άλλο ζήτημα είναι ο διαθέσιμος χρόνος που υπάρχει και αν αυτός επαρκεί ώστε να τελεσφορήσει γρήγορα ο ευρύς κύκλος επαφών που πρέπει να γίνει με τους χιλιάδες εκτεθειμένους προμηθευτές της Μαρινόπουλος ώστε να πεισθούν να επανεκκινήσουν την τροφοδοσία των καταστημάτων.
Δεν είναι γνωστές και άλλες κρίσιμες παράμετροι του σχεδίου εξυγίανσης που αφορούν στην αναδιάρθρωση του υφιστάμενου δανεισμού, στην τύχη των καταστημάτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων της Μαρινόπουλος που δεν θα ενταχθούν στη συμφωνία καθώς και του προσωπικού που εργάζεται σε αυτά. Λόγο στην εξέλιξη του σχεδίου εξυγίανσης θα έχει και η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Τράπεζες και μεγάλοι προμηθευτές αποτελούν σε κάθε περίπτωση τους δύο κεντρικούς πόλους οι οποίοι θα πρέπει να συναποφασίσουν επί του σχεδίου εξυγίανσης. Σύμφωνα με τον πτωχευτικό κώδικα η συμφωνία που θα παρουσιαστεί στο δικαστήριο θα πρέπει να υπογράφεται από πιστωτές που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 60% του συνόλου των απαιτήσεων στο οποίο συμπεριλαμβάνεται το 40% των πιστώσεων που είναι εξασφαλισμένες με προσημείωση, εμπράγματες εξασφαλίσεις ή ειδικά προνόμια.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχει γίνει, εφόσον υπάρξει το προσεχές διάστημα προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ των τραπεζών και δοθούν οι εγκρίσεις από τα διοικητικά συμβούλια των δύο εταιρειών (Σκλαβενίτης-Μαρινόπουλος), θα κατατεθεί νέο αίτημα στο δικαστήριο για την επικύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης με βάση το άρθρο 106θ του πτωχευτικού κώδικα το οποίο . Αυτό σημαίνει ότι θα οριστεί νέα δικάσιμος πιθανόν για τις 28 Σεπτεμβρίου όπου το δικαστήριο θα κληθεί να αποδεχθεί ή να απορρίψει το σχέδιο, ενώ δεν θα πραγματοποιηθεί η εκδίκαση της αίτησης υπαγωγής στο άρθρο 99 που είχε προγραμματιστεί για τις 21 Σεπτεμβρίου.
Το άρθρο 106θ ορίζει μεταξύ άλλων ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας εξυγίανσης είναι δυνατή η μεταβίβαση της επιχείρησης ή μέρους της σε τρίτο έναντι χρηματικού ανταλλάγματος, ή σε εταιρεία που συνίσταται από τους πιστωτές της έναντι εξόφλησης των απαιτήσεων.
Σύμφωνα με τις ανεπίσημες πληροφορίες που είναι διαθέσιμες μέχρι σήμερα, οι τράπεζες θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν με νέο δανεισμό ύψους 360 εκατ. ευρώ την εταιρεία υπό τον έλεγχο της οποίας θα περάσει η Μαρινόπουλος και η οποία θα ανήκει κατά 100% στην εταιρεία Σκλαβενίτης.
Το δάνειο θα έχει χαμηλό επιτόκιο της τάξης του 1,5% ώστε να διευκολυνθεί η αποπληρωμή του, ενώ θα είναι τύπου balloon, ώστε το μεγαλύτερο μέρος του να εξοφληθεί στη λήξη της περιόδου αποπληρωμής. Σκοπός του δανείου θα είναι η σταδιακή εξόφληση των προμηθευτών και λοιπών πιστωτών στους οποίους η Μαρινόπουλος οφείλει ποσά άνω των 700 εκατ. ευρώ. Οι τέσσερις πιστώτριες τράπεζες θα έχουν παράλληλα το δικαίωμα να κεφαλαιοποιήσουν στο μέλλον ποσοσό ως και 25%.
Η εταιρεία Σκλαβενίτης η οποία βαρύνεται ήδη από συνολικές υποχρεώσεις άνω των 812 εκατ. ευρώ, θα κληθεί να χρηματοδοτήσει με επιπλέον κεφάλαια 125 εκατ. ευρώ την νέα εταιρεία, στην οποία θα περάσει το μεγαλύτερο μέρος του ενεργητικού της Μαρινόπουλος καθώς και οι υποχρεώσεις οι οποίες με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία ξεπερνούσαν τα 1,3 δισ. ευρώ.