Σε τρία χρόνια από τώρα υπολογίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος να μπορέσει ο ελληνικός τουρισμός να επανέλθει στην… κανονικότητα, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τη μεγάλη βιομηχανία της χώρας και όλες τις επιμέρους «αγορές» που κινούνται πέριξ αυτού.
Πρόκειται για μια διαπίστωση που επιβεβαιώνει τις εξαιρετικά δυσμενείς εξελίξεις στον κλάδο που συνεισφέρει άμεσα περίπου το 20% του ΑΕΠ της χώρας και άνω του 25% έμμεσα, αν υπολογιστεί όλη η «αλυσίδα» υπηρεσιών, ενώ απασχολεί περίπου το 1/5 του ενεργού εργατικού δυναμικού της χώρας.
Ο κλάδος βρίσκεται μπροστά στη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία του, με τις προκλήσεις να είναι πολλές και ετερόκλητες, ορισμένες εκ των οποίων δεν εξαρτώνται από την Ελλάδα, αλλά από την πορεία που θα καταγραφεί πανευρωπαϊκά και παγκόσμια στη «μάχη» κατά του κορονοϊού.
Μιλώντας χθες μέσω τηλεδιάσκεψης στους δημοσιογράφους του τουριστικού ρεπορτάζ, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ επισήμανε πως η κρίση που «χτύπησε» απότομα τους πάντες, δεν έχει προηγούμενο και δεν συγκρίνεται με καμιά άλλη του παρελθόντος.
Τόνισε πως από το 1995 που ασχολείται επιχειρηματικά με τον τουρισμό και τα κοινά του κλάδου, έχοντας ζήσει τον πόλεμο στο ΙΡΑΚ το 2003, την πανδημία SARS, την επιδημία Η1-ΝΙ του 2008 -2009 και την χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε από την Αμερική και εν συνεχεία έγινε δεκαετής κρίση χρέους στην Ελλάδα, αυτό που συμβαίνει τώρα, ξεπερνά κάθε προηγούμενο.
Για τη φετινή σεζόν του ελληνικού τουρισμού ο κ. Ρέτσος εκτίμησε ότι «το δεύτερο τρίμηνο θα είναι μηδενικό, οπότε στόχος είναι να επιτευχθεί επανεκκίνηση στο 3ο τρίμηνο και προσπάθεια μερικής ανάκαμψης στο τέταρτο τρίμηνο. Δηλαδή θα μπορούσε ο τουρισμός από τον Αύγουστο και μετά, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο, να επιχειρήσει να ανακτήσει μέρος των απωλειών».
Σημείωσε πως οι τέσσερις από τις πέντε κύριες αγορές του ελληνικού τουρισμού (Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία και ΗΠΑ) αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα με τον κορονοϊό και μόνο η Γερμανία δείχνει να τα πηγαίνει καλύτερα. Έτσι, η χώρα πρέπει να εστιάσει στο άνοιγμα νέων αγορών που δεν έχουν πληγεί από τον ιό «όπως Ισραήλ, Λίβανος, Κύπρος, αραβικές χώρες και Βαλκάνια από όπου έχουμε 10 εκατ. οδικές αφίξεις». Για τις χώρες της βόρειας Ευρώπης τόνισε πως επέλεξαν αμφιλεγόμενη στρατηγική αντιμετώπισης της πανδημίας, άρα ίσως η χώρα δε θελήσει από εκεί τουρίστες.
Οι προτεραιότητες του επόμενου διαστήματος
Τα θέματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν την αμέσως επόμενη μέρα κινούνται σε δύο άξονες: Θέματα επιβίωσης και θέματα ανταγωνιστικότητας. Τα θέματα επιβίωσης έχουν να κάνουν με τη χρηματοδότηση και τη ρευστότητα, κεφάλαια κίνησης δηλαδή για την επανεκκίνηση. Τα θέματα ανταγωνιστικότητας έχουν να κάνουν με τα εργαλεία που μπορούν να ανακτηθούν πελατεία και αγορές.
Αυτά αφορούν στη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, σε διαμονή, εστίαση, τουριστικό πακέτο και γενικότερα τις μεταφορές, και βέβαια ένα στοχευμένο πρόγραμμα προβολής, το οποίο θα εστιάσει εκεί που δυνητικά θα μπορούσε να κερδηθεί πελατεία τη χρονιά που τρέχει.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εξήρε την πρωτοβουλία η οποία ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα, από το υπουργείο τουρισμού, τον ΕΟΤ και την MarketingGreece, με τη συνδρομή της Google, για τη πλατφόρμα, GreecefromHome.
Στήριξη του εσωτερικού τουρισμού
Μιλώντας για τον εσωτερικό τουρισμό, ο κ. Ρέτσος σημείωσε πως «θα κληθεί να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην τόνωση της εγχώριας ζήτησης. Η εξέλιξη αυτή δεν θα έχει κάποια ουσιαστική θετική επίπτωση στο ΑΕΠ της χώρας και στα δημοσιονομικά, αλλά είναι μία τονωτική ένεση για τις επιχειρήσεις, για να μπορέσουν να διανύσουν τους δύσκολους μήνες του 2020.
Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2020 πήγαν καλά
Ο κ. Ρέτσος σημείωσε πως τον Ιανουάριο τα τουριστικά έσοδα (στοιχεία ΤτΕ) ήταν 880 εκατ. ευρώ και σχεδόν άλλα τόσα τον Φεβρουάριο. «Έχουμε μία κάβα εσόδων 1,7 δισ. ευρώ για το 2020, όμως μέχρι τα 18 δισ. ευρώ, η απόσταση είναι μεγάλη και είναι νωρίς για προβλέψεις, για το πόσα μπορούμε να ανακτήσουμε», σημείωσε. Θα χρειαστεί ένα ποσό περίπου 1,8 δισ. ευρώ (10% των τουριστικών εσόδων) για τις επιχειρήσεις. Επίσης, αναμένεται να υπάρξει νέο πλέγμα μέτρων για εργαζόμενους που δεν θα έχουν απασχόληση φέτος, ενώ μέριμνα πρέπει να δοθεί στα εποχικά καταλύματα που και στην καλύτερη περίπτωση με την πανδημία, δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν.
Η Ελλάδα έχει ισχυροποιήσει το brand της διεθνώς
«ΗΕλλάδα πλέον χρησιμοποιείται διεθνώς ως χώρα υπόδειγμα, που έκανε εγκαίρως αυτό που έπρεπε για να προστατευθεί από έναν κίνδυνο πρωτοφανή. Η χώρα μας έχει ισχυροποιήσει το brand της πλέον και αυτό θα κεφαλαιοποιηθεί τουριστικά, όταν έρθει η ώρα, με τις απαιτούμενες ενέργειες. Προσωπικά αισθάνομαι υπερήφανος που είμαι Έλληνας». Με αυτά τα λόγια εξέφρασε ο κ. Ρέτσος την ικανοποίησή του για τα εξαιρετικά αντανακλαστικά που έδειξε η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας ώστε να πάρει μέτρα κατά της μετάδοσης του ιού.
Τόνισε πως «η χώρα μας, εγκαίρως - όπως όλοι παραδέχονται - έλαβε μέτρα, με απαγορεύσεις κυκλοφορίας, διακοπή λειτουργίας ξενοδοχείων 12μηνης και εποχικής λειτουργίας και κλείσιμο συνόρων με χώρες που έχουν μεγάλο υγειονομικό πρόβλημα. Στο βαθμό που της αναλογεί, η χώρα έκανε ό,τι έπρεπε για να προστατέψει τον πληθυσμό της και έχει αποκτήσει διεθνές κύρος, ως προς αυτόν τον τομέα», τόνισε.
Τραυματισμένοι αλλά θα… επιστρέψουμε
Κλείνοντας ο κ. Ρέτσος έδωσε ένα αισιόδοξο μήνυμα το οποίο πιστεύει ακράδαντα τονίζοντας: «Θα είμαστε τραυματισμένοι, θα υποφέρουμε, αλλά θα τα καταφέρουμε. Η επάνοδος της Ελλάδας θα είναι πιο γρήγορη από άλλες χώρες. Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης αυτής της πανδημίας, θα είμαστε τραυματισμένοι τουριστικά, οικονομικά και κοινωνικά. Όμως έχουμε φτιάξει δομές, έχουμε τα εργαλεία, τις ιδέες, το προϊόν και το brand εκείνο για να επανέλθουμε πάρα πολύ σύντομα».
