Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Από το βήμα της συνέντευξης τύπου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Κριστίν Λαγκάρντ στήριξε ανοιχτά την Ελλάδα τονίζοντας ότι ενώ η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων είναι εντυπωσιακή, η ίδια διατηρεί τις απόψεις της για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Η Γαλλίδα πλέον εκπροσωπεί την ΕΚΤ και όχι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη συνέχεια και τις επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς.
Στο παρελθόν η Λαγκάρντ έχει επανειλημμένα υποστηρίξει ότι οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι δυσβάσταχτοι και ότι πρέπει να μειωθούν, όμως το γεγονός ότι συνεχίζει από τη θέση της προέδρου της ΕΚΤ να τάσσεται ανοιχτά υπέρ της μείωσης έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα.
Λίγο πριν αναλάβει τα νέα της καθήκοντα, τον περασμένο Σεπτέμβριο και κατά τη διάρκεια ακρόασης ενώπιον της επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, η Λαγκάρντ είχε δηλώσει ότι οι στόχοι πρέπει να επανεξεταστούν, υποδεικνύοντας ότι θα συνεχίσει να στηρίζει τη θέση της και στην ΕΚΤ. Αλλά η χθεσινή της τοποθέτηση είναι η πρώτη υπέρ της μείωσης των πλεονασμάτων ούσα επικεφαλής ενός εκ των ευρωπαϊκών θεσμών, καθώς ο ρόλος του Ταμείου είναι πλέον περιορισμένος.
«Πρώτα απ' όλα, θα ήθελα να συγχαρώ την Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι μία μακρά υπόθεση για μένα από διαφορετικά αξιώματα. Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένη που βλέπω την πρόοδο και την ανάκαμψη, που βλέπω τα αποτελέσματα. Είναι πολύ εντυπωσιακά, τόσο σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη όσο και την επίτευξη των πρωτογενών πλεονασμάτων, για τα οποία έχω τις απόψεις μου, αν μην τις επαναλάβουμε» είπε με νόημα.
Μπορεί η Λαγκάρντ να επηρεάσει τις Βρυξέλλες; Αν κρίνουμε πάντως από τη γενικότερη στάση της σε αυτή την πρώτη συνέντευξη τύπου, θέλησε να τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας και να θέσει τους δικούς της κανόνες, ζητώντας μάλιστα από τους δημοσιογράφους να μην την συγκρίνουν με τον Μάριο Ντράγκι.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η τοποθέτηση της Λαγκάρντ για το ελληνικό ζήτημα είναι χαρακτηριστική των προθέσεών της να κινηθεί περισσότερο πολιτικά παρά τεχνοκρατικά. Με το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη να αναδιαμορφώνεται η Λαγκάρντ ενδέχεται να προσπαθήσει να παίξει πιο καταλυτικό ρόλο ακόμη και από τον Ντράγκι. Προσθέτουν δε, ότι ο Ντράγκι δεν θα τασσόταν επίσημα υπέρ της αλλαγής των υφιστάμενων κανόνων ακόμα και αν αυτή αφορούσε την Ιταλία. Σήμερα, η πρόεδρος της ΕΚΤ βρίσκεται απέναντι στη γερμανική πλευρά, η οποία φέρεται να είναι αυτή που προβάλλει τις πιο σθεναρές αντιδράσεις στο θέμα των πλεονασμάτων.
Όσον αφορά στην ποσοτική χαλάρωση, η Λαγκάρντ δήλωσε: «Τα διάφορα προγράμματα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ στηρίζονται σε συγκεκριμένα κριτήρια επιλεξιμότητας προς όφελος ολόκληρου του ευρωσυστήματος και των λαών της Ευρωζώνης. Όταν η Ελλάδα θα πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας, θα είναι άμεσα επιλέξιμη για τα προγράμματα αυτά. Μέχρι τότε, πρέπει να τηρήσουμε τους κανόνες».
Η Ελλάδα λοιπόν θα ενταχθεί στο QE όταν αναβαθμιστεί σε επενδυτική βαθμίδα το ελληνικό αξιόχρεο, όμως οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με των ιταλικών τα οποία συμμετέχουν στο QE. Σύμφωνα με την Capital Economics οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης θα συνεχίσουν να κινούνται πτωτικά ενώ η δέσμευση της Λαγκάρντ να κρατήσει στο μηδέν τα επιτόκια και σε ισχύ το QE για όσο χρειαστεί ενισχύει την εν λόγω τάση.
Ο οίκος εκτιμά ότι το πιθανότερο είναι η ΕΚΤ να μειώσει περαιτέρω το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων έως το -0,8% μέσα στο 2020, να αυξήσει τις αγορές ομολόγων κατά 10 δις. ευρώ μηνιαίως και να εστιάσει σε εταιρικά ομόλογα. Θα προλάβει η Ελλάδα το QE; Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ ο πληθωρισμός θα ενισχυθεί στο 1,6% το 2020 για να υποχωρήσει ελαφρώς το 2021. Όπως τόνισε η Λαγκάρντ, η προβλεπόμενη άνοδος είναι θετική αλλά όχι απόλυτα ικανοποιητική, ενώ το γεγονός ότι προβλέπεται να μειωθεί ο πληθωρισμός το 2021 αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνέχισης του QE την επόμενη διετία.
AP Photo/Michael Probst
