Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Μία «μοναδική ευκαιρία», όπως χαρακτηρίζουν στελέχη της αγοράς το διεθνές περιβάλλον με τα χαμηλότερα επιτόκια στην ιστορία, σπεύδουν να αξιοποιήσουν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, με στόχο να… ξεφορτωθούν βαρίδια –όπως το υψηλό κόστος δανεισμού– που άφησε η δεκαετής κρίση στη χώρα μας. Χθες ήταν ο ΟΤΕ που ξεπέρασε κάθε προσδοκία όσον αφορά το επενδυτικό ενδιαφέρον, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν αρχικά τα ΕΛΠΕ και μέσα στο προσεχές διάστημα η ΤΕΡΝΑ, αλλά και τράπεζες.
Την ώρα που η ανάπτυξη έχει ανεβάσει στροφές, κάτι που αντικατοπτρίζεται σε όλους τους σχετικούς δείκτες, το οικονομικό κλίμα βρίσκεται σε υψηλό 12 ετών και τα capital controls αποτελούν παρελθόν, επιχειρηματικοί όμιλοι θέλουν να αντλήσουν κεφάλαια για να αντικαταστήσουν ακριβότερο χρέος και να αναπτυχθούν. Απώτερος σκοπός είναι να επιταχύνουν τη δική της επιστροφή στην κανονικότητα, γνωρίζοντας ότι η σημερινή συγκυρία δεν μπορεί και δεν πρέπει να περάσει ανεκμετάλλευτη.
Η ζήτηση για το 7ετές ομόλογο του ΟΤΕ ξεπέρασε τα 2,25 δισ. ευρώ, υπερκαλύπτοντας πάνω από 4 φορές το αρχικό ποσό των 500 εκατ. ευρώ που προσδοκούσε να αντλήσει ο τηλεπικοινωνιακός όμιλος. Ο ΟΤΕ δανείστηκε με επιτόκιο της τάξης του 1% που είναι ιστορικό χαμηλό και δείχνει το δρόμο για το σύνολο της πραγματικής οικονομίας. Και μπορεί ο ΟΤΕ να είναι θυγατρική της Deutsche Telecom –η οποία μάλιστα κάλυψε το 20% της έκδοσης– που σημαίνει ότι έχει έναν κολοσσό από πίσω του και έτσι μειώνεται το επιτόκιο που ζητούν οι επενδυτές, όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο ΟΤΕ δανείστηκε με 4,875% το 2017 και με 5,25% το 2014.
Είναι πολύ σημαντικό να γίνουν και άλλες τέτοιες εκδόσεις που θα δώσουν αέρα αισιοδοξίας καθώς όσο θα ανοίγουν οι αγορές για επιχειρήσεις και τράπεζες τόσο θα αποκαθίστανται οι συνθήκες χρηματοδότησης και η ομαλή λειτουργία της εγχώριας αγοράς από τη μεγαλύτερη έως τη μικρότερη επιχείρηση.
Έτσι ξεκινάει μία νέα εποχή κατά την οποία οι ελληνικές επιχειρήσεις θα βρεθούν σε αντίστροφη πορεία από αυτήν που εισήλθαν το 2009, ήτοι θα βλέπουν το κόστος δανεισμού να μειώνεται σημαντικά, διευκολύνοντας την ανάπτυξή τους. Θα αρχίσει, παράλληλα, να βελτιώνεται με ταχύτατους ρυθμούς η ανταγωνιστικότητά τους, αν και σε αυτό το πεδίο χρειάζεται σημαντική υποστήριξη και από την πλευρά των φόρων, όπου ήδη ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση η μείωση των συντελεστών στο 24%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρατηρείται και μεγάλη πτώση στις αποδόσεις των ομολόγων που εξέδωσαν οι τράπεζες, γεγονός που θα διευκολύνει πολύ τις προσπάθειες μείωσης των «κόκκινων» δανείων. Τον περασμένο Ιούνιο η Τρ. Πειραιώς έκανε την πρώτη απόπειρα να βγει στις αγορές με ομόλογο μειωμένης εξασφάλισης, με την τράπεζα να αντλεί 400 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 9,75%, ενώ τον Ιούλιο η Εθνική Τράπεζα άντλησε επίσης 400 εκατ. ευρώ με 8,25%. Σήμερα οι αποδόσεις των εν λόγω τίτλων έχουν υποχωρήσει αισθητά και η επόμενη έκδοση τράπεζας δεν αποκλείεται να είναι έως και 30% χαμηλότερα.
Οι εξελίξεις για τις τράπεζες θα είναι ακόμη πιο ραγδαίες αν εγκριθεί οριστικά το Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού (APS) και μεταφερθούν εκτός τραπεζών «κόκκινα» δάνεια ύψους 30 δισ. ευρώ καθώς και αν υπάρξει κάποια ευχάριστη έκπληξη από την S&P στο τέλος Οκτωβρίου. Σημειώνεται ότι με τη μεταφορά 30 δις. ευρώ οι ελληνικές τράπεζες θα καλύψουν το μεγαλύτερο κομμάτι της μείωσης και θα μπορούν να επικεντρωθούν στη χρηματοδότηση της οικονομίας.
Στο μεταξύ, τα σινιάλα από την αγορά κρατικών ομολόγων συνεχίζουν και είναι άκρως εντυπωσιακά. Στις συναλλαγές της Τρίτης, η απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου υποχώρησε εκ νέου κάτω από το επίπεδο του 1,5% αγγίζοντας το ιστορικό χαμηλό του 1,49% για δεύτερη φορά στην ιστορία, μετά το ρεκόρ της περασμένης Πέμπτης στον απόηχο των ανακοινώσεων του Μάριο Ντράγκι.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό και παράλληλα ενδεικτικό της αλλαγής κλίματος για την Ελλάδα γενικότερα ως επενδυτικό προορισμό, είναι η επιστροφή του spread στο επίπεδο που βρισκόταν το 2009. Πρόκειται για μία εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη καθώς χθες έφτασε στις 196 μονάδες βάσης, επίπεδο που έχει να καταγραφεί από το 2009. Τότε ξεκίνησε η ξέφρενα ανοδική πορεία των ελληνικών αποδόσεων και η εκτίναξή τους έως τα παγκοσμίως πρωτοφανή επίπεδα του 2012 και στη συνέχεια του 2015.
Σήμερα, λοιπόν, η ελληνική οικονομία δείχνει να γυρίζει σελίδα και το επενδυτικό περιβάλλον είναι τέτοιο που ευνοεί σημαντικές επενδυτικές ροές προς τη χώρα μας, στην περίπτωση βέβαια που γίνουν οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και συνεχιστεί η φιλοεπενδυτική πολιτική…
